Όσιος Ιλαρίων Μέγας: Ο βίος, η μοναστική άσκηση, το χάρισμα της θαυματουργίας, η κοίμηση, τα Ιερά Λείψανα, το ασκητήριο και το Απολυτίκιο του Αγίου Ιλαρίωνος του Μεγάλου, από τον Αρχιμανδρίτη της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου, Αθανάσιο Μισσό. Ο Άγιος Ιλαρίων ο Μέγας γεννήθηκε το 290 μ.Χ. στην κωμόπολη Θαβαθά, πέντε μίλια μακριά από τη Γάζα.
Όσιος Ιλαρίων Μέγας: Mεγάλη γιορτή της ορθοδοξίας σήμερα 21 Οκτωβρίου
Πρότυπο πίστεως και υπακοής στο Θεό, αλλά και πρότυπο αγωνιστικότητας και γνήσιας αρετής είναι ο άγιος Ιλαρίων, που η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του στις 21 Οκτωβρίου. Υπήρξε ένας από τους πιο σπουδαίους παλιούς χριστιανούς ερημίτες και έζησε μάλιστα αρκετά από τα χρόνια της ζωής του στην Πάφο.
Ο ισάγγελος αυτός άγιος, σύγχρονος των μεγάλων βασιλέων και ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, γεννήθηκε στην κωμόπολη της Παλαιστίνης Θαβαθά το 290 μ.Χ. από γονείς ειδωλολάτρες, όπως το ρόδο από αγκάθια.
Ο Όσιος Ιλαρίων ο Μέγας έλαβε ξεχωριστή μόρφωση σε μια από τις φημισμένες σχολές της Αλεξάνδρειας, αλλά ο πόθος του να γνωρίσει την αλήθεια έμενε ανικανοποίητος, μέχρι που γνώρισε τον Χριστιανισμό και αποδέχτηκε μέσα στην ψυχή του, με χαρά και ευτυχία, τις αλήθειες της νέας πίστεως.
Μετά τη βάπτισή του, σε ηλικία 15 ετών, θέλοντας να ικανοποιήσει την εσωτερική ανάγκη για εντονότερο αγώνα και εγκατάλειψη των βιοτικών μεριμνών, αναχωρεί για την έρημο.
Εκεί έγινε μοναχός από το Μέγα Αντώνιο, το φημισμένο ασκητή, διδάχθηκε τον Κανόνα της Ασκητικής πολιτείας και επέστρεψε στην πατρίδα του.
H ασκητική ζωή
Όταν πέθαναν οι γονείς του, μοίρασε τη μεγάλη περιουσία του στους φτωχούς και για τριάντα επτά χρόνια έζησε μέσα σε μια σπηλιά, τρώγοντας μόνο το βράδυ λίγα ξερά σύκα και άγρια χόρτα στην αρχή, αργότερα και λίγο ψωμί και προς το τέλος της ζωής του όσπρια, λάδι και λάχανα. Τόσο στενό ήταν το κελί του, που έμοιαζε περισσότερο με τάφο.
Κάποτε, νύχτα, ήλθαν ληστές για να τον βλάψουν. Ο Θεός όμως τους σκότισε τα μάτια.
Όταν ξημέρωσε, συνομίλησαν με τον άγιο και αντιλήφθηκαν ότι εκείνος ούτε την κλοπή φοβόταν ούτε και το θάνατο. Πρόθυμα ομολόγησαν τις κακές προθέσεις τους, ζήτησαν συγχώρεση και ξαναβρήκαν το φως τους.
Ο Άγιος θαυματουργεί
Ο Όσιος Ιλαρίων απάλλαξε κάποια γυναίκα από δεκαπενταετή στείρωση, έσωσε από βέβαιο θάνατο τα παιδιά άλλης, με επίκληση του Θεού ξανάδωσε το φως σε κάποια που ήταν τυφλή από τα παιδικά της χρόνια, ελευθέρωσε από άγριο δαίμονα ένα νεαρό και άλλους πολλούς θεράπευσε, δωρεάν πάντοτε.
Σε ηλικία 63 ετών κατέβηκε στην Αίγυπτο για να επισκεφθεί την Ιερά Μονή του Μεγάλου Αντωνίου και στη συνέχεια πήγε στη Σικελία όπου θεράπευσε από δαιμονική προσβολή αξιωματικό της αυτοκρατορικής φρουράς. Από εκεί αναχώρησε για την Κύπρο. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, με θαυματουργικό τρόπο, εμπόδισε πειρατές να πλησιάσουν το πλοίο του.
Ο Άγιος Ιλαρίων όταν έφθασε στην Πάφο, η οποία είχε καταστραφεί από μεγάλο σεισμό, εγκαταστάθηκε αρχικά στα ερείπιά της και αργότερα συνέχισε την αγαπημένη του ασκητική ζωή σε ψηλό και δύσβατο βουνό, έξω από το σημερινό χωριό Επισκοπή, δίπλα από ειδωλολατρικό ναό. Έδιωξε πολλά δαιμόνια από την περιοχή και πρόσφερε την περιπόθητη θεραπεία σε όλους όσους τη ζητούσαν.
Η ειρηνική κοίμηση του Αγίου
Στην ηλικία των ογδόντα χρόνων ο θαυματουργός ασκητής Ιλαρίων αρρώστησε. Αφού κάλεσε κοντά του τα πνευματικά του παιδιά και τα συμβούλευσε να μένουν πιστά μέχρι θανάτου στο Χριστό, τα ευλόγησε κι άφησε την αγνή ψυχή του να μεταπηδήσει στους ουρανούς (371 μ.Χ.).
Ιερά Λείψανα Οσίου Ιλαρίωνος
Οι Κύπριοι θρήνησαν τον αγαπημένο τους ερημίτη και έθαψαν το σκήνωμα του στον τόπο της άσκησής του. Δεν έμεινε όμως το λείψανο του αγίου για καιρό στο νησί της Κύπρου. Ο μαθητής του Ησύχιος, ο οποίος έμενε μαζί με τον άγιο, πήρε το ιερό σκήνωμα και το μετέφερε στην Παλαιστίνη, στην Ιερά Μονή Μαϊουμά.
Αργότερα, Πάφιοι της περιοχής ανήγειραν, όχι μακριά από το ασκητήριο του Αγίου, ναό που σώζεται μέχρι σήμερα, αλλά έχει εγκαταλειφθεί λόγω της υγρασίας του τόπου. Νέος ναός κτίσθηκε όπως πάνω στην κορυφή του λόφου, στο χωριό Επισκοπή, προς τιμήν του αγίου Ιλαρίωνος, για να διατηρήσει έτσι ανέπαφη την πνευματική του παρουσία στην επαρχία της Πάφου.