Γερμανικές Αποζημιώσεις. Ένα αγκάθι στις σχέσεις των δύο χωρών. Τι δεν έχει κάνει η Ελλάδα μέχρι σήμερα για την διεκδίκησή τους.
Πριν λίγες μέρες ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης υποδέχθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και μεταξύ άλλων του είπε χαρακτηριστικά: «Το ζήτημα των επανορθώσεων και ειδικά το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, αυτά τα θέμα είναι ακόμα πολύ ζωντανά και ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή θα τα επιλύσουμε».
Είχε προηγηθεί η συνάντηση Σταϊνμάιερ – Σακελλαροπούλου κατά την οποία ο Γερμανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι «η νομική μας θέση για τις επανορθώσεις διαφέρει, το γνωρίζετε, για εμάς νομικά το θέμα θεωρείται λήξαν».
Πριν προχωρήσουμε παρακάτω ας θυμηθούμε πρώτα την ιστορία που έχουν οι γερμανικές αποζημιώσεις – επανορθώσεις.
Ως γνωστό κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο η χώρα μας δέχτηκε εισβολή από την Γερμανία και ως αποτέλεσμα της ναζιστικής κατοχής μεγάλο μέρος της Ελλάδας υπέστη τεράστιες καταστροφές.
Το 80% της εγχώριας βιομηχανίας καταστράφηκε, όπως επίσης και το 28% των υποδομών. Ζημιές υπέστη τεράστιο ποσοστό των λιμανιών, των δρόμων, των σιδηροδρόμων και των γεφυρών στην Ελλάδα, όπως επίσης και το 25% των φυσικών πόρων της χώρας.
Η πραγματική τραγωδία ωστόσο είναι ότι εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι έχασαν τη ζωή τους, καθώς τα χρόνια της κατοχής πέθαναν 273.000 – 747.000 Έλληνες, ή το 3,7%-10,2% του προπολεμικού πληθυσμού.
Επιπλέον το 1942, η Ελληνική Κεντρική Τράπεζα αναγκάστηκε από το κατοχικό καθεστώς να δανείσει 476 εκατομμύρια Ράιχσμαρκ με επιτόκιο 0% στη ναζιστική Γερμανία.
Μετά την λήξη του πολέμου, το 1946 στην Διάσκεψη των Παρισίων, είχε προσδιορισθεί ένα κατά προσέγγιση ποσό τέτοιων αποζημιώσεων προς την Ελλάδα ύψους 7,18 δισ. δολαρίων.
Η Ελλάδα έλαβε ένα πολύ μικρό μέρος τους, συνολικές αποζημιώσεις με τη μορφή χρημάτων και βιομηχανικών αγαθών αξίας περίπου μόλις 25 εκατομμυρίων δολαρίων.
Το 1960, η Γερμανία υπέγραψε συνθήκη με την ελληνική κυβέρνηση για αποζημίωση των οικογενειών θυμάτων, η οποία ανήλθε σε 115 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα.
Οι μεταγενέστερες ελληνικές κυβερνήσεις επιμένουν ότι αυτή ήταν μόνο μια προκαταβολή και ότι πρέπει να γίνουν περαιτέρω πληρωμές.
Τα παραπάνω ποσά αποδεικνύουν ότι ένα μικρό μέρος των αποζημιώσεων εισπράχθηκε και ένα ακόμα μεγάλο μέρος του οφείλεται στην Ελλάδα.
Σύμφωνα λοιπόν με το γερμανικό περιοδικό Spiegel, το χρέος της Γερμανίας προς την Ελλάδα έφτανε τα 162 δις ευρώ. Συγκεκριμένα 108 δισ. ευρώ για την ανοικοδόμηση κατεστραμμένων υποδομών και 54 δισ. ευρώ για το κατοχικό δάνειο, που αναγκάστηκε να δώσει η ελληνική κυβέρνηση την περίοδο 1942-1944.
Το συνολικό ποσό των 162 δις ευρώ αντιστοιχεί στο 80% του σημερινού ΑΕΠ της Ελλάδας και σε περίπτωση που θα καταβάλλονταν, θα κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους της χώρας!
Το 2013, η επιτροπή εμπειρογνωμόνων με επικεφαλή τον κ. Παναγιώτη Καρακούση είχε λάβει εντολή από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, να διερευνήσει πιθανή αξίωση καταβολής αποζημιώσεων από την Γερμανία. Και κατέληξε σε πόρισμα των 80 σελίδων. Όμως το πόρισμα χαρακτηρίστηκε «άκρως μυστικό». Το οποίο, σύμφωνα με το Spiegel, έφτασε στα χέρια του ίδιου του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά.
Από τότε και μέχρι σήμερα δεν έγινε απολύτως τίποτα και μάλιστα σε μια περίοδο όπου η χώρα μας υπέφερε από τα μνημόνια.
Να σημειωθεί ότι τον Απρίλιο του 2015, η Ελλάδα αξιολόγησε τις πολεμικές αποζημιώσεις σε 278,7 δισ. ευρώ, δηλαδή εποχή με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όπου ο κ. Τσίπρας έσκιζε μνημόνια, παραδόξως δεν απαίτησε την επίλυση του ζητήματος.
Εμείς απαντάμε πως για την Ελλάδα υπάρχει ανοικτό ζήτημα, το οποίο θα πρέπει να διευθετηθεί άμεσα. Όπως η Γερμανία μας καλούσε να πληρώσουμε τα χρέη μας τα χρόνια των μνημονίων, τώρα και η Ελλάδα καλεί την Γερμανία να ξεπληρώσει τα δικά της χρέη προς την χώρα μας.
Αρκετές είναι οι χώρες που ήδη έχουν λάβει Γερμανικές Αποζημιώσεις, όπως για παράδειγμα:
Η Σοβιετική Ένωση έλαβε ως αποζημίωση το 1947 σε τρόφιμα, βιομηχανικά προϊόντα, καταναλωτικά αγαθά και κυρίως ολόκληρα εργοστάσια, που αποσυναρμολογήθηκαν στη Γερμανία και στάλθηκαν σε κομμάτια στην ΕΣΣΔ.
Η Γιουγκοσλαβία έλαβε βιομηχανικό εξοπλισμό από τα διαλυμένα γερμανικά εργοστάσια αξίας 36 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι πληρωμές στο Ισραήλ μέχρι το 1987 ανήλθαν σε περίπου 14 δισεκατομμύρια δολάρια, που ισοδυναμούν με 36,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.
Το 1992, η Γερμανία πλήρωσε σε Πολωνούς ένα ποσό που το 2022 ισοδυναμούσε με περίπου 8 δισ. δολάρια.
Όσον αφορά την χώρα μας, η διεκδίκηση των επανορθώσεων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δύο ξεχωριστά αιτήματα, το πρώτο να αφορά την επιστροφή του κατοχικού δανείου και το δεύτερο τις πολεμικές αποζημιώσεις.
Θα πρέπει η κυβέρνηση να κινηθεί μεθοδικά και για τα δύο ζητήματα, ενώ το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος θα πρέπει να εκτιμήσει τα ποσά απαιτήσεων σε σημερινές τιμές.
Οι επανορθώσεις που διεκδικεί η χώρα μας, θα πρέπει να εγγραφούν ως απαιτήσεις από το Γερμανικό Κράτος και να περιληφθούν στον επόμενο Ισολογισμό και των λοιπών Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων που θα κυρωθούν με επόμενη απόφαση της Βουλής.
Η εγγραφή των επανορθώσεων ως απαιτήσεις από την χώρα μας με επίσημη διαδικασία, θα προκαλέσει συζητήσεις σε επίπεδο ΕΕ, καθώς θα πρέπει να υπάρχουν αναγνωρισμένες αντίστοιχες υποχρεώσεις στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις του Γερμανικού Κράτους.
Πιστεύουμε ότι είναι ένα δίκαιο αίτημα που θα στηριχθεί από όλα τα κόμματα της Βουλής, οπότε καλούμε την Κυβέρνηση να προχωρήσει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και διαδικασίες για την διεκδίκηση από το Γερμανικό Κράτος των πολεμικών αποζημιώσεων και το αναγκαστικό δάνειο της Κατοχής.
Του Ανδρέα Βορύλλα,
Βουλευτής Δυτικού Τομέα Αθηνών – ΝΙΚΗ