Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ πρέπει νά εὐχαριστεῖ τόν εὐεργέτη του. Καί γιά τό παραµικρό πού θά τοῦ δώσει κάποιος, πρέπει νά αἰσθάνεται τήν ἐσωτερική ἀνάγκη νά τόν εὐχαριστήσει – καί ὄχι µόνο µιά φορά – καί νά θυµᾶται πάντα αὐτό πού τοῦ προσέφερε.
Ἡ εὐχαριστία καί ἡ εὐγνωµοσύνη εἶναι ἐκδηλώσεις καλλιεργηµένης ψυχῆς. Ὅταν δέν ὑπάρχουν, σηµαίνει ὅτι δέν βρίσκεται στό σωστό δρόµο. Ὁ κοσµικός ἄνθρωπος εὔκολα ζητάει αὐτό πού ἔχει ἀνάγκη, ἀλλά σπάνια εὐχαριστεῖ. Περιορίζεται σὲ ἕνα τυπικό «εὐχαριστῶ» καί συνήθως µένει ἀνικανοποίητος, γιατί πάντα θέλει περισσότερα καί καλύτερα. Ἐάν ζητήσει κάτι καί δέν τό λάβει, τότε ἀγριεύει καί ἡ συµπεριφορά του εἶναι ἀπαράδεκτη.
Πρέπει ὅµως νά δοῦµε καί µιά ἄλλη περίπτωση, ἀνώτερη καί πνευµατική. Ὁ Θεός εἶναι ὁ µεγάλος εὐεργέτης τῶν ἀνθρώπων. Ὅ,τι ἔχουν καί ὅ,τι χρειάζονται οἱ ἄνθρωποι εἶναι προσφορά τοῦ οὐράνιου Πατέρα. Πόσο ὅµως τόν εὐχαριστοῦν; Πόσο τόν ἀναγνωρίζουν εὐεργέτη τους; Πάντως ἐκεῖνοι πού πιστεύουν, δέχονται τό Θεό ὡς δηµιουργό καί προνοητή, γι᾿ αὐτό καί ἡ εὐχαριστία τους εἶναι ἀδιάκοπη.
Νιώθουν παιδιά τοῦ στοργικοῦ Πατέρα καί τά χείλη τους ψελλίζουν ἀδιάκοπα εὐχαριστήριες προσευχές. Πολλοί ἀδελφοί περιορίζουν τήν εὐχαριστία τους στά ἀναγκαῖα καί τά εὐχάριστα, ἐνῶ ὅταν ἀντιµετωπίζουν δυσάρεστες καταστάσεις, τήν ἀντικαθιστοῦν µέ τό παράπονο καί τό γογγυσµό. Προσπαθοῦν νά βροῦν ἐξήγηση στόν προβληµατισµό τους, γιατί ὁ Θεός ἐπιτρέπει νά συµβοῦν τά δυσάρεστα γεγονότα στή ζωή τους.
Ξεχνοῦν ὅµως ὅτι ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐκδηλώνεται µέ ἄγνωστους καί ἀνεξήγητους σέ µᾶς τρόπους, ἔχει ὅµως πάντα ὡς σκοπό νά µᾶς προφυλάξει ἀπό πολλούς κινδύνους ἤ νά µᾶς συνεφέρει, ὅταν παρεκκλίνουµε ἀπό τό δρόµο του. Πρέπει νά εἶναι σταθερή ἡ ἐµπιστοσύνη µας στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, χωρίς νά ἐπιµένουµε στήν ἐπιθυµία µας νά τήν κατανοήσουµε, κάτι πού δέν ἐπιτρέπει πάντα ἡ ἴδια ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἐνεργεῖ µόνο ἐπωφελῶς γιά µᾶς.
Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιµίροβιτς µιλοῦσε γιά ἀνιδιοτελῆ εὐχαριστία, πού πρέπει νά προσφέρουν οἱ ἄνθρωποι στό Θεό. Ἔλεγε: «Κάποιοι ἔχουν τήν συνήθεια νά εὐχαριστοῦν τό Θεό µόνο τότε πού ὁ Θεός τούς δίνει, ἀλλά ὄχι καί ὅταν ὁ Θεός τούς παίρνει. Τόν εὐχαριστοῦν µόνο ὅταν τούς “χαϊδεύει”, καί ὄχι ὅταν τούς τιµωρεῖ. Ἐπίσης Τόν εὐχαριστοῦν µόνο ὅταν ὁ Θεός σάν γιατρός ἐπουλώνει τίς πληγές τους καί ὄχι ὅταν µέ κοφτερό µαχαίρι ἀφαιρεῖ τό µολυσµένο ἱστό ἀπό τό σῶµα τους.
Τέτοια ἰδιοτελῆ εὐχαριστία προσβάλλει τόν Θεό. Ὁ Θεός προνοεῖ πάντα γιά τό δικό µας καλό, γιά τή δική µας αἰώνια σωτηρία, καί ὅταν µᾶς “χαϊδεύει” καί ὅταν µᾶς τιµωρεῖ. Ἐµεῖς λοιπόν σάν νοήµονα ὄντα πού εἴµαστε, εἶναι καλό νά εὐχαριστοῦµε τό Θεό πάντοτε καί γιά ὅλα, ὅπως παροτρύνει καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος: “Νά εὐχαριστεῖτε πάντοτε καί γιά ὅλα τό Θεό καί Πατέρα στό ὄνοµα τοῦ Κυρίου µας Ἰησοῦ Χριστοῦ”.
Ὁ ἅγιος τονίζει τό χαρακτήρα τῆς εὐχαριστίας, τόν ὁποῖο πρέπει ὅλοι νά προσέχουµε, καί νά µή ξεχνοῦµε τούς ἁγίους µάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι καί στίς φρικτές ὧρες τοῦ µαρτυρίου τους, εὐχαριστοῦσαν τό Θεό, ξεπερνώντας τούς κανόνες τῆς κοσµικῆς λογικῆς.