Στις 2 Αυγούστου εορτάζει η Οσία Φωτεινή η Κύπρια ή όπως είναι αλλιώς γνωστή η αγία Φωτού. Η φωτώνυμη αυτή οσία έζησε κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο, μια περίοδο όπου ο γυναικείος μοναχισμός γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση.
Οσία Φωτεινή η Κύπρια ή αγία Φωτού: Γιορτή σήμερα 2 Αυγούστου
Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για την ζωή της και για την καταγωγή της. Η τοπική παράδοση της Καρπασίας αναφέρει πως η αγία Φωτεινή καταγόταν από απλοϊκούς γονείς από το Ριζοκάρπασο. Νεαρή ακόμη απέρριψε την κοσμική ζωή και προτίμησε να ασκητέψει μέσα σε ένα λαξευτό υπόγειο σπήλαιο στο χωριό Άγιος Ανδρόνικος της Καρπασίας. Εκεί έζησε ολόκληρη τη ζωή της προσευχόμενη. Το σπήλαιο-ασκητήριο της Αγίας Φωτεινής αποτελεί απλά ένα από τα πολλά ασκητήρια που έχουν βρεθεί στην περιοχή του Ριζοκαρπάσου και που ανάγονται σε ολόκληρη την βυζαντινή περίοδο.
Τον 15ο αιώνα εντός του σπηλαίου βρέθηκε ο τάφος και τα λείψανα της αγίας. Στην πορεία των χρόνων εξαιτίας των διαφόρων ιστορικών γεγονότων που λάμβαναν χώρα στο νησί, ο τάφος της αγίας καλύφθηκε προς αποφυγή σύλησης των λειψάνων της, με αποτέλεσμα με τα χρόνια να ξεχαστεί. Βρέθηκε πάλι κατά τον 18ο αιώνα, από τον οικονόμο Νικόδημο, τον επιστάτη ενός μικρού μοναστηριού που λειτουργούσε στην περιοχή. Επάνω στο ιερό λείψανο της αγίας βρέθηκε μαρμάρινος σταυρός με επιγραφή« Φωτεινή Παρθένος Νύμφη Χριστού».
Η εύρεση του τάφου της
Αναφορά στην πρώτη εύρεση του τάφου της Αγίας γίνεται και από τον χρονογράφο Λεόντιο Μαχαιρά, ο οποίος μάλιστα κάνει αναφορά στο αγίασμα της αγίας Φωτεινής, που στην επιφάνειά του κάνει μια κρούστα που αφαιρείται όπως τον πάγο και από αυτήν κάνουν μια σκόνη που θεραπεύει τα μάτια. Το αγιασμένο αυτό νερό βρέθηκε σε πηγάδι στο άκρο λαξευμένης προς τα βόρεια του σπηλαίου σήραγγας. Η Αγία Φωτεινή πιστεύεται ότι θεραπεύει ιδίως αρρώστιες των ματιών, ενώ θεωρείται η προστάτιδα αγία του χωριού Άγιος Ανδρόνικος, προς τιμή της οποίας κτίστηκε βυζαντινός ναός. Η παλαιότερη εικόνα της αγίας χρονολογείτο το έτος 1811 και αποτελούσε έργο του ιερομόναχου Λαυρεντίου. Η εικόνα κατά την τουρκική εισβολή φέρεται να έχει κλαπεί και να έχει πωληθεί στο εξωτερικό. Η οσία Φωτεινή σε όλες τις σωζόμενες νεότερες εικόνες αναπαριστάται με μοναχική ενδυμασία να φέρει στο δεξί της χέρι σταυρό.
Κατά την ημέρα της εορτής της στην κοινότητα του Αγίου Ανδρονίκου γινόταν, μέχρι και την τουρκική εισβολή, μεγάλο πανηγύρι όπου πλήθος κόσμου από όλη την Κύπρο επισκεπτόταν να προσκυνήσει τα ιερά λείψανα της αγίας. Το 1974 τα λείψανα της αγίας μεταφέρθηκαν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου. Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής εντάσσεται στον κατάλογο αρχαίων μνημείων (Πίνακας Β’) του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Προσθήκη σχολίου