Η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου ξεκινάει στις 1 Αυγούστου και τελειώνει στις 14 Αυγούστου. Νηστεύουμε για να τιμήσουμε την Παναγία και να την ικετεύσουμε να μεσιτεύει στον Υιό της και Θεό μας για τις ψυχές μας.
Τη νηστεία αυτή την λέμε αυστηρή γιατί πρσπαθούμε να νηστέψουμε όλες τις μέρες, εκτός Σαββάτου και Κυριακής, που γίνεται κατάλυση οίνου και ελαίου.
Ανήμερα της εορτής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στις 6 Αυγούστου, τρώμε ψάρι, τιμώντας ιδιαίτερα αυτή τη σπουδαία δεσποτική εορτή. Αν η 15η Αυγούστου συμπέσει Τετάρτη ή Παρασκευή τότε γίνεται κατάλυση μόνον ιχθύος.
Η νηστεία είναι εντολή του Θεού, η πρώτη και πιο παλιά από όλες. Την έδωσε ο Θεός για πρώτη φορά στον Αδάμ και την Εύα μέσα στον παράδεισο, λέγοντάς τους ότι μπορούν να τρώνε από όλους τους καρπούς εκτός από τον απαγορευμένο καρπό.
Το νόημα της νηστείας είναι να συνηθίσουν οι άνθρωποι με το όπλο της νηστείας στην υπακοή στο Θεό και στην πάλη κατά του διαβολου.
Ο Xριστός τόνισε ιδιαιτέρως την αξία της νηστείας.
Είπε: «Τούτο το γένος (των δαιμονίων) ούκ εκπορεύεται εί μή έν προσευχή και νηστεία» (Ματθ. ιζ’ 21). Δηλαδή με τη νηστεία και την προσευχή πολεμάμε τον διάβολο και τον νικάμε.
Κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας:
«Δεν αρκεί η αποχή από τροφές, αλλά ας νηστεύσωμε νηστεία αρεστή στο Θεό. Αληθινή νηστεία είναι η εγκράτεια της γλώσσας, η αποχή από το θυμό, αποχωρισμός από τις επιθυμίες, από την συκοφαντία, το ψέμα, την επιορκία». ( Μ. Βασίλειος)
«Νήστευε, όχι μόνο από ψωμί, κρασί, κρέατα, και άλλες τροφές, αλλά περισσότερο από κακούς λογισμούς». (Νείλος Αγκύρας)
«Αυτός είναι ο σωστός τρόπος να νηστεύουμε, η επίδειξη καλών έργων, η ελεύθερη από πάθη γνώμη».