Την Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου ( 5η τ.μ.) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορωνείας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον Όρθρο και προέστη της Θ. Λειτουργίας στον Ι. Ναό Αγ. Μαύρας Ηλιουπόλεως πλαισιωμένος από τον προϊστάμενο του Ναού Πρωτοπρ. Χαράλαμπο Γεωργαντά και τους συνεφημερίους του.
Η παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου, που ακούσαμε σήμερα, είπε ο Σεβασμιώτατος στο κήρυγμά του, μας δίνει την ευκαιρία να επισημάνουμε ορισμένα χαρακτηριστικά του Φαρισαίου. Του Φαρισαίου, που δεν είναι απλώς ένας τύπος του Ιουδαϊσμού της εποχής εκείνης, αλλά ένας τύπος πανανθρώπινος και διαχρονικός.
Συνήθως τον Φαρισαίο τον θεωρούμε ως προσωποποίηση της υποκρισίας. Ας δούμε,όμως, πιό αναλυτικά ό,τι τον χαρακτηρίζει.
1. Το πρώτο χαρακτηριστικό του Φαρισαίου είναι ότι νομίζει πως με τα έργα του μπορεί να αξιώσει την αναγνώριση από τον Θεό και τους ανθρώπους.
Η τάση για αναγνώριση είναι μια ανθρώπινη ανάγκη, που μας οδηγεί συχνά στο καλό, αλλά και στο κακό.
Γι’ αυτό, όταν παίρνει διαστροφικές διαστάσεις βασανίζει τον άνθρωπο και τον αποτελματώνει τελικά στο τέλμα των συμπλεγμάτων κατωτερότητας και τον οδηγεί στην αποτυχία και δυστυχία.
Ό,τι κάνει τότε ο άνθρωπος το κάνει «προς το θεαθήναι». Πράγμα που το διακρίνουν οι άλλοι και αντί της αναγνωρίσεως κερδίζει την γελοιοποίηση κάποτε.
2. Το δεύτερο χαρακτηριστικό του Φαρισαίου είναι ότι αυτός είναι αντικοινωνικός. Δεν μπορεί να έχει σχέσεις αγάπης με τους άλλους.
Αφού τους βλέπει ή με φθόνο, όταν τον αφήνουν πίσω, ή με περιφρόνηση, όταν τους θεωρεί κατωτέρους.
«Ή και ως ούτος ο τελώνης»! Θα πεί περιφρονητικά για τον κατώτερό του, όπως νομίζει τελώνη.
«Αποβάλλεται όντως την αγάπην ο μή ταπεινούμενος, καταφρονει δε ο μη αγαπών»(Ανδρέας ο Κρήτης).
3. Και το τρίτο χαρακτηριστικό του είναι ότι διαλέγει μια ιδανική εικόνα για τον εαυτό του. Τελικά πιστεύει ότι ταυτίζεται μ’ αυτήν την εικόνα. Δηλ. επιλέγει ένα προσωπείο και κρύβεται πίσω από αυτό. Αυτή η προσπάθεια του απομυζά την ψυχική του ικμάδα και τον αρρωσταίνει.
Υπάρχουν πολλά προσωπεία και για τους σύγχρονους Φαρισαίους. Του ευσεβούς- όχι και τόσο μοντέρνο! – του προοδευτικού, του διαφωτισμένου, του πολύξερου, του έντιμου κλπ. Όμως το προσωπείο αφήνει ρωγμές και διαφαίνεται «όλη η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι».
Γι ´αυτό ο αυθεντικός άνθρωπος,όπως λέει ο Μ. Βασίλειος. «ου παύεται διερευνώμενος εαυτόν», ώστε να έχει μια όσο το δυνατόν πιό αντικειμενική εικόνα του εαυτού του.
Και ο Μητροπολίτης Κορωνείας κατέληξε λέγοντας: Ας μη ξεχνάμε ότι την παραβολή του Φαρισαίου ο Χριστός την είπε και για μας.
Γι’ αυτό ας ανακρίνουμε και ας ερευνούμε τον εαυτό μας. Μήπως υπάρχει και σε μας κάτι «από της ζύμης των Φαρισαίων»; ( Μάρκ. η, 15).
