ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ – Από τον πεντηκοστόν ψαλμόν είναι γνωστή η φράσις: «τα άδηλα και τα κρύφια», την οποίαν φράσιν ευκαίρως<ακαίρως χρησιμοποιούν οι άνθρωποι. Μάλιστα ο συγκεκριμένος αίνος της ωδής του Προφητάνακτος Δαβίδ (στίχος 8ος του πεντηκοστού ψαλμού), λέγει επακριβώς: «ιδού γαρ αλήθειαν ηγάπησας, τα άδηλα και τα κρύφια της σοφίας σου εδήλωσάς μοι» [= ήτοι· αλλ’ εσύ δεν αρέσκεσαι εις την αμαρτωλόν αυτήν κατάστασιν, διότι ηγάπησας την ευθύτητα και την ειλικρίνειαν του νοός και της καρδίας, δι’ αυτό δε και μου απεκάλυψας και μου εφανέρωσας τα άδηλα και απόκρυφα της σοφίας σου, ίνα διά τούτων απαλλαγώ από την αμαρτίαν] (Ψαλ. ν, 8).
Τα άδηλα και απόκρυφα, αφανή και ανομολόγητα, τα αφανέρωτα και απρόσιτα, τα άδηλα μηστηριώδη της Παντοδυνάμου σοφίας, εφανέρωσεν ο ίδιος ο Θεός εις τον πρώτον μετά των Μωϋσήν προφητείαν συγγράψαντα και δεύτερον Βασιλέα των Εβραίων Δαβίδ, μετανοήσαντα πρότερον διά δύο κυρίως θανάσιμα αυτού αμαρτήματα. Λαμβάνεται δε ούτος πολλάκις παρά τη θεία Γραφή εις τύπον Χριστού ή και των πιστών Βασιλέων ενίοτε.
Ο Προφητάναξ Δαβίδ, γεννηθείς το 1085 π.Χ. εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας, είναι ο εκλεκτός του Θεού. Είναι ο συνεχιστής της δοθείσης εις τους Πατριάρχας διαθήκης.
Η ταύτησις αυτού με τον Μεσσίαν, συμβολίζεται με την χρησιμοποίησιν του ονόματός του ως συνωνύμου του Μεσσίου υπό των Προφητών. Ούτος είναι περισσότερον γνωστός εις την Αγίαν μας Εκκλησίαν διά της θεοπνεύστου βίβλου του, ήτοι του εναρμονίου αυτού Ψαλτηρίου, δι’ ου υμνείται ο Άγιος Θεός και καταπραύνονται τα της ψυχής και του σώματος πάθη· επί πλέον, είναι λίαν προσιτόν διά τους προσευχομένους ομοθυμαδόν και κατά μόνας, ημέρας τε και νυκτός.
Η ρηθείσα φράσις : «τα άδηλα και τα κρύφια», λέγεται συνήθως και διά πράγματα, διά τα οποία δεν ημπορεί τις να έχη σαφή εικόνα. Αλλά πάντα ταύτα θα φανερωθούν κατά την ημέραν της Κρίσεως, καθώς ψάλλομεν εις τα δύο πρώτα Προσόμοια του Τριωδίου κατά το Εσπέρας του Σαββάτου της Κυριακής της Απόκρεω (ήχος πλ.β ́. Όλην αποθέμενοι): « Όταν μέλλης έρχεσθαι, κρίσιν δικαίαν ποιήσαι, Κριτά δικαιότατε… Βίβλοι ανοιγήσονται, φανερωθήσονται πράξεις, ανθρώπων επίπροσθεν…».
«Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους τις εξιχνιάσει, ψυχοσώστα Σωτήρ μου;», ψάλλομεν και εις το Τροπάριον της Κασσιανής κατά την Μεγάλην Τετάρτην (Δόξα. Και νυν, ήχος πλ δ ́).
Τότε, λοιπόν, θέλει φανερωθούν τα άδηλα και τα κρύφια της εσωτερικής αποθήκης της ψυχής εκάστου ανθρώπου· και τούτο, κατά το συνεχόμενον Δοξαστικόν της ιδίας εορτής (ήχος πλ.δ ́), «όταν τίθωνται
θρόνοι, και ανοίγονται βίβλοι, και ο Θεός εις κρίσιν καθέζηται, ω ποίος φόβος τότε!…».
Τότε θα συμβούν φοβερά και θαυμαστά δι’ όλους ανεξαιρέτως. Και καθώς λέγει ο Απόστολος Παύλος, «όσοι γαρ ανόμως ήμαρτον, ανόμως και απολούνται· και όσοι εν νόμω ήμαρτον, διά νόμου κριθήσονται [= ήτοι· όσοι ημάρτησαν, χωρίς να έχουν λάβη νόμον γραπτόν, ούτοι θα καταδικασθούν εις απώλειαν δίχως να έχουν
κατήγορον τον νόμον τούτον. Και όσοι ημάρτησαν, ενώ είχε δοθή εις αυτούς νόμος γραπτός, αυτοί επί τη βάσει του νόμου τούτου θα κριθούν]( Ρωμ. β ́, 12).
Τα άδηλα και τα κρύφια είναι και τα συνώνυμα της εξουσίας ανταλλάγματα, η δι’ ορθολογιστικών σοφιστιών κατάργησις των Ευαγγελικών νόμων, η παραποίησις των Πατερικών διδασκαλιών, η υποκατάστασις της ορθοδόξου Εκκλησίας, τα υπέρ του σκάμματος ανοίγματα έναντι των κακοδόξων αιρετικών και απίστων κ.α., τα οποία κατά την στιγμήν της ησυχίας και διαυγείας, μετά την εκάστην καταιγίδα, φαίνονται εναργώς.
Διά πλείστα άδηλα και κρύφια του νυν καιρού και του μέλλοντος αιώνος ερωτούν σήμερον πολλοί άνθρωποι τους Πνευματικούς πατέρας, προστρέχοντες εις τας ερήμους του Άθω και του Σινά, πλην όμως ο Θεός επιτρέπει να φανερωθούν μόνον τα επί μέρους εις αυτούς, ήτοι τα όσα συμφέρουν διά την σωτηρίαν των, και ουχί διά να του καλύψουν την απορίαν ή τας απορίας των. Αυτό τούτο φαίνεται και εις τους έχοντας προορατικά χαρίσματα, οίτινες βλέπουν μόνον εκείνα τα οποία τους επιτρέπει ο Θεός.
Σημειωτέον ενταύθα ότι, όταν οι άνθρωποι ερωτούν εκ περιεργείας τους Πνευματικούς δι’ ωρισμένα πράγματα και μη έχοντες σκοπόν να πράξουν εκείνα διά τα οποία ερωτούν, ο Θεός διόλου δεν τους αποκαλύπτεται· αλλά τους αφήνει εσκοτισμένους, διά την κακήν των προαίρεσιν και διάθεσιν.
Παρά ταύτα, ο Πανάγαθος Θεός, αγαπών το έξοχον αυτού δημιούργημα, τον άνθρωπον, έδωκε δι’ Αγίων ανθρώπων ιστορικάς τινας και εγκύρους πληροφορίας, δι’ όσα επί το γενικώτερον μέλλει να συμβούν εις την ανθρωπότητα.
Τα ιστορικάς ταύτας πληροφορίας ή προφητείας είναι καλόν να τας γνωρίζουν οι ευσεβείς χριστιανοί, και να τας έχουν ως πυξίδας προσανατολισμού εις τας βεβήλους εποχάς της ζωής αυτών, τας εποχάς της γενικής αποστασίας εκ του θείου θελήματος.
Βεβαίως ο δολομήτης σατάν, ως απ’ αιώνων έμπειρος θηρευτής επί του ανθρωπίνου γένους, συνηθίζει να κουράζη τους ανθρώπους με την πολεμικήν του τέχνην και να τους καθιστά ανικάνους προς αντίστασιν, όπως συμβαίνει και εις την αγρίαν των όντων φύσιν, χερσαίων τε και θαλασσίων. Ιδού, λοιπόν, διατί οι Πατέρες αποκαλούν την πνευματικήν ζωήν «τέχνην των τεχνών και επιστήμην των επιστημών».
«Τέχνη τις είναι τεχνών, και επιστήμη επιστημών, άνθρωπον άγειν, το πολυτροπώτατον ζώον και ποικιλώτατον», λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (ΕΠΕ 1, 94).
Όθεν, ανά πάσαν στιγμήν χρειάζεται επαγρύπνησις: αυτής του λαγωού εν τη ξηρά και του δελφίνος εν τη θαλάσση, δεδομένου ότι και εις τον ύπνον αυτών διατηρούν ανοικτόν τον ένα εκ των οφθαλμών των!