Οι νέες ταυτότητες στην Ελλάδα έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και αρνήσεις από μερίδα πολιτών, καθώς και από την Εκκλησία της Ελλάδος και το Άγιο Όρος.
Παρόλο που η έκδοση των νέων δελτίων ταυτότητας συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς, με την Ελληνική Αστυνομία να εκδίδει πάνω από 2.500 νέες ταυτότητες την ημέρα, οι ανησυχίες για το περιεχόμενό τους και την ενσωμάτωση τεχνολογιών παρακολούθησης παραμένουν έντονες.
Η διαδικασία αντικατάστασης των παλαιών εγγράφων ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2023 και μέχρι στιγμής έχουν εκτυπωθεί περισσότερες από 1.007.000 νέες ταυτότητες, ενώ 975.000 πολίτες έχουν ήδη παραλάβει τις νέες ταυτότητες. Ο στόχος είναι να αντικατασταθούν πλήρως οι παλιές ταυτότητες, με το νέο σύστημα να προσφέρει ενισχυμένη ασφάλεια και να συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Ωστόσο, η μεγάλη έκταση της αλλαγής έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε διάφορους κύκλους της κοινωνίας.
Αντιδράσεις από πολίτες και κινήματα
Πολλοί πολίτες αντιδρούν στην εισαγωγή των νέων ταυτοτήτων, εκφράζοντας ανησυχίες για την παραβίαση της ιδιωτικότητας και την πιθανότητα παρακολούθησης μέσω των βιομετρικών δεδομένων που περιλαμβάνονται στα νέα έγγραφα. Οι διαμαρτυρίες και οι συγκεντρώσεις έξω από κέντρα έκδοσης ταυτοτήτων είναι πλέον συχνές, με τους διαδηλωτές να απαιτούν τη διατήρηση του παλαιού τύπου ταυτοτήτων ή την πλήρη απόσυρση του νέου συστήματος. Οι φόβοι για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, ειδικά σε μια εποχή αυξημένης κυβερνοεπίθεσης και παραβιάσεων ασφαλείας, κυριαρχούν στις συζητήσεις.
Ένα άλλο επιχείρημα των αντιδρώντων αφορά τον κίνδυνο δημιουργίας ενός συστήματος παρακολούθησης των πολιτών, κάτι που πολλοί θεωρούν ως σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους. Παρότι η κυβέρνηση έχει διαβεβαιώσει ότι τα νέα συστήματα είναι απολύτως ασφαλή και συμβατά με τα υψηλότερα πρότυπα προστασίας δεδομένων, οι επιφυλάξεις παραμένουν.
Η στάση της Εκκλησίας της Ελλάδος
Η Εκκλησία της Ελλάδος, αν και δεν έχει εκδώσει κάποια επίσημη απόφαση για μποϊκοτάζ των νέων ταυτοτήτων, παρασκηνιακά μητροπολίτες εκφράζουν ανοιχτά προβληματισμό για τη νέα κατάσταση. Οι φόβοι επικεντρώνονται στο ζήτημα της χρήσης βιομετρικών δεδομένων και το ενδεχόμενο αυτά τα στοιχεία να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς που δεν συνάδουν με τις χριστιανικές αξίες και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων.
Η Εκκλησία έχει συστήσει προσεκτική στάση στους πιστούς, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω διαβουλεύσεων με την κυβέρνηση και τους αρμόδιους φορείς. Η ένταση αυξήθηκε όταν ορισμένα μέλη της Εκκλησίας εξέφρασαν τον φόβο ότι οι νέες ταυτότητες ενδέχεται να αποτελέσουν προπομπό για πιο εκτεταμένες μορφές κοινωνικού ελέγχου, κάτι που αντιμετωπίζεται με ανησυχία από μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Υπενθυμίζουμε ότι η Ιερά Σύνοδος με απόφαση της πέρυσι είχε απορρίψει κάθετα το ενδεχόμενο ηλεκτρονικού φακελώματος κάνοντας λόγο για παραθρησκευτικές αντιλήψεις .
Εύλογα ερωτήματα από το Άγιο Όρος
Η αντίδραση από το Άγιο Όρος είναι έντονη, με μοναχούς και γέροντες να εκφράζουν την πλήρη αντίθεσή τους στην έκδοση των νέων ταυτοτήτων. Οι μοναχοί υποστηρίζουν ότι η χρήση βιομετρικών στοιχείων παραβιάζει τα προσωπικά δικαιώματα και αποτελεί βήμα προς την επιβολή ενός παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης. Σε δημόσιες δηλώσεις τους, έχουν καλέσει τους πιστούς να μην παραλάβουν τις νέες ταυτότητες και να αγωνιστούν για την προστασία των ατομικών ελευθεριών τους.
Μάλιστα η Ιερά Κοινότητα είχε αποστείλει σχετική επιστολή προς τις αρμόδιο υπουργείο ζητώντας διευκρινήσεις επί του ζητήματος .
Οι επόμενες κινήσεις
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, δηλώνει πως οι νέες ταυτότητες είναι αναγκαίες για την ενίσχυση της ασφάλειας και τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Ωστόσο, φαίνεται διατεθειμένη να ανοίξει τον διάλογο με την Εκκλησία και τους αντιδρώντες πολίτες, προκειμένου να κατευνάσει τις αντιδράσεις. Ένα πιθανό σενάριο είναι η δημιουργία περισσότερων εγγυήσεων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς και η δυνατότητα επιλογής για πολίτες που επιθυμούν να διατηρήσουν τις παλιές ταυτότητες για ένα μεταβατικό διάστημα.
Ο διάλογος για τις νέες ταυτότητες φαίνεται πως θα συνεχιστεί, καθώς οι αντιδράσεις δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης. Η Εκκλησία και το Άγιο Όρος εξακολουθούν να επηρεάζουν την κοινή γνώμη, δημιουργώντας μια δυναμική που η κυβέρνηση δεν μπορεί να αγνοήσει.
