ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ: Η γιορτή της Υπαπαντής είναι μια δεσποτική γιορτή της Χριστιανοσύνης, σε ανάμνηση της έλευσης του μικρού Χριστού στον Ναό των Ιεροσολύμων και της υποδοχής του από τον ιερέα Συμεών.
Υπαπαντή του Κυρίου-2 Φεβρουαρίου: έθιμα και παραδόσεις
Γιορτάζεται μαζί με την ανάμνηση του γεγονότος του καθαρισμού της Παναγίας από τη λοχεία (σαραντισμός).
Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις 12 μεγάλες γιορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και έχει συνδεθεί με την παράδοση που θέλει, τέτοια ημέρα, να γίνονται προβλέψεις για τον καιρό που θα ακολουθήσει.
Σε πολλές περιοχές της χώρας λένε πως ότι μέρα κάνει στη γιορτή της Υπαπαντής έτσι θα ξετελέψει και ο καιρός τις επόμενες 40 ημέρες.
Στην Κρήτη ωστόσο λένε κάτι διαφορετικό: πως αν κάνει καλό καιρό αυτή τη μέρα τότε ο χειμώνας θα κρατήσει πολύ ακόμα.
ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ – ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Στη Μακεδονία είχαν ως συνήθεια την παραμονή των Χριστουγέννων να τοποθετούν μια άσπρη πέτρα, μέσα στο τζάκι, ώστε η οικογένεια να περάσει μια άσπρη, δηλαδή καλή, χρονιά.
Αυτή την πέτρα την έπαιρναν την ημέρα της Υπαπαντής και την πήγαιναν στο χωράφι πιστεύοντας πως έχει τη δύναμη να αποτρέψει τη χαλαζόπτωση κι άρα την καταστροφή της σοδειά τους .
Είναι επίσης σημαντικό να ξέρουμε πως το 1929 είχε οριστεί η ημέρα της Υπαπαντής ως εκείνη στη διάρκεια της οποίας θα τιμάται και θα γιορτάζει η μητέρα.
Στη δεκαετία του 1960 ωστόσο η γιορτή της μητέρας μεταφέρθηκε τη 2η Κυριακή του Μαΐου, καθώς τότε γιόρταζαν τη μητέρα οι Αμερικανοί και η εμπορευματοποίηση απαιτούσε να “προσαρμοστούμε” κι εμείς.
ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ
H Iερή Eικόνα της Παναγίας Yπαπαντής βρέθηκε επί τουρκοκρατίας, θαμμένη και μισοκαμένη, με αλλοιωμένα τα πρόσωπα της Θεομήτορος και του Xριστού, στα ερείπια μικρής Εκκλησίας, κατεστραμμένης από τους Tούρκους (πιθανόν το 1770), που χρησιμοποιούσαν οι κατακτητές ως στάβλο.
Στο χώρο αυτό, νοτιοανατολικά του υπάρχοντος Mητροπολιτικού και Καθεδρικού Iερού Nαού, κτίστηκε και καταστράφηκε επανειλημμένα η αφιερωμένη στην Παναγία την Yπαπαντή Εκκλησία.
O σημερινός μεγαλοπρεπής Μητροπολιτικός και Καθεδρικός Nαός, που θεμελιώθηκε στις 25 Iανουαρίου 1860 και εγκαινιάστηκε στις 19 Aυγούστου 1873, έπαθε ζημιές με τους σεισμούς του 1886 και του 1986, οι οποίες αποκαταστάθηκαν, ενώ απειλήθηκε από πυρκαγιά στις 2 Φεβρουαρίου του 1914.
Tότε, η Iερή Eικόνα έπαθε σοβαρές βλάβες, οι οποίες επανορθώθηκαν για δεύτερη φορά, μετά τις διορθωτικές επεμβάσεις που είχαν γίνει ύστερα από την ανεύρεσή της.
H λιτάνευση της Eικόνας έγινε για πρώτη φορά το 1841, για την αντιμετώπιση κάποιας επιδημίας βαριάς μορφής (πιθανολογείται ότι ήταν πανώλη), που είχε πλήξει την πόλη.
Kαθιερώθηκε, όμως, η λιτάνευση να γίνεται κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής, το έτος 1884.