Μία φωτεινή μορφή και εξαίρεση στον γνόφο των νεωτέρων χρόνων ο Άγιος Νείλος, είναι για όλους εμάς τους χριστιανούς, που αγωνιούμε αλλά και θλιβόμαστε για την σημερινή κατάσταση του κόσμου, ένας λαμπρός φάρος της Ορθοδοξίας και ένας πνευματικός γίγαντας στην μικρότητα που βιώνουμε.
Επέλεξε ο καλός Θεός να στείλει τον Μεγάλο αυτό όσιο και ασκητή στα έσχατα χρόνια για να μας στηρίξει πνευματικά με την οσιακή ζωή του, την μεγάλη άσκησή του και τους υπεράνθρωπους αγώνες του.
Να νουθετήσει τους μοναχούς των εσχάτων χρόνων και ειδικά τους Αγιορείτες, τους οποίους τόσο αυστηρά ήλεγξε και τόσο επίμονα παρότρυνε προς μετάνοια, δυστυχώς όμως, όπως αναφέρει ο ίδιος χωρίς αποτέλεσμα, και να ενημερώσει όλους εμάς με τις συγκλονιστικές του διδαχές και προφητείες για τα δεινά και τις εξελίξεις που θα μας βρουν στην εποχή του Αντιχρίστου.
Διδαχές, προτροπές και νουθεσίες που κατ’ επέκτασιν αφορούν όλους μας. Όλους τους πιστούς χριστιανούς και ιδιαίτερα την εκκλησία των εσχάτων χρόνων που ζούμε.
Η καταγωγή του Αγίου και το κάλεσμα του στον Μοναχισμό
Ο Άγιος Νείλος ο Αθωνίτης και Μυροβλύτης ήταν γέννημα θρέμμα της Κυνουριακής γης της Πελοποννήσου. Γεννήθηκε το έτος 1601 στο χωριό Άγιος Πέτρος Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας από γονείς πιστούς και ευσεβείς. Είχε την τύχη εκτός από πιστούς γονείς, να έχει από πολύ νέος πνευματικό καθοδηγητή, αλλά και δάσκαλο στην εκμάθηση των ιερών γραμμάτων, τον θείο του Μακάριο Τερζάκη, ο οποίος ήταν ιερομόναχος. Βλέπουμε δε, ότι ένα μεγάλο και καθοριστικό μέρος της πνευματικής τους πορείας, είναι κοινό.
Ο Ιερομόναχος Μακάριος ο αγιοπετρίτης, το γένος Τερζάκη, εμόνασε στο φημισμένο μοναστήρι της Μαλεβής, ένα αγιασμένο μοναστήρι που έχει ιστορία 1300 χρόνων (το οποίο ήταν πολλούς αιώνες Ανδρώα Ιερά Μονή και μόλις το 1949 μετετράπη σε γυναικεία Ιερά Μονή δια βασιλικού διατάγματος) παίρνοντας μαζί του όταν ήταν σε κατάλληλη ηλικία και τον ανεψιό του Νικόλαο Τερζάκη, που στη συνέχεια έλαβε το όνομα Νείλος.
Σ’αυτο το Μοναστήρι της Παναγίας της Μαλεβής εκεί που βρίσκεται η θαυμαστή, θαυματόβρυτη και Μυροβλύζουσα εικόνα της Κυρίας των Αγγέλων, κοντά στον Άγιο Πέτρο της Κυνουρίας, εκάρη Μοναχός ο Άγιος Νείλος.
Προικισμένος και στολισμένος από μεγάλο πλήθος αρετών, χειροτονήθηκε από τον Αρχιερέα του τόπου ιεροδιάκονος και εν συνεχεία ιερομόναχος. Εκεί κοντά υπάρχει ακόμα η σπηλιά όπου ασκήτευε ο Άγιος και διασώζεται με την ονομασία «το ασκηταριό του Αγίου Νείλου». Αλλά και το κελλάκι του εντός της Μονής, έχει μετατραπεί σε παρεκκλήσιο προς τιμήν του, τα εγκαίνεια του οποίου έγιναν στις 5 Ιουλίου 1969. Μάλιστα, την παραμονή των εγκαινίων μεταφέρθησαν με πανηγυρικό τρόπο άγια λείψανα του Αγίου από την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους εις την Παναγία την Μαλεβή, όπου εκεί όλοι μαζί οι πιστοί, κλήρος και λαός, υπεδέχθησαν με ιδιαίτερη συγκίνηση και χαρά και με μία λαμπρή τελετή, τμήμα του αγίου λειψάνου του Οσίου και συγκεκριμένα την κάτω σιαγόνα του.
Εις την τραπεζαρία της εν λόγω Μονής διασώζεται μέχρι και σήμερον, μεγάλη και ωραιότατη αγιογραφία που έφτιαξε ο ίδιος ο άγιος, μια που από νεαρά ηλικία είχε μεγάλη κλίση στην τέχνη της Αγιογραφίας.
Δεκαπέντε χρόνια λέει η Παράδοση ότι εγκαταβίωσαν στην Παναγία την Μαλεβή και στη συνέχεια οι δυό Μοναχοί, ο Μακάριος και ο Νείλος, κινούμενοι από θείο έρωτα και πόθο για ακόμη πιο σκληρή και ασκητική ζωή ανεχώρησαν για το Περιβόλι της Παναγίας μας, το ποτισμένο από τα αμέτρητα δάκρυα και αγιασμένο από τους άπειρους αγώνες αγωνιστών μοναχών αιώνες τώρα, το ευλογημένον Άγιον Όρος.
Η Άφιξη των δύο Μοναχών στο Άγιον Όρος
Αφού λοιπόν έζησαν 15 ολόκληρα χρόνια με πολλούς μοναχικούς αγώνες, εις την θαυμαστή Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της γνωστής εις όλους μας ως Παναγίας της Μαλεβής, ανεχώρησαν δια το Περιβόλι της Παναγίας μας αφήνοντας πίσω την ιδιαίτερη πατρίδα τους, τους φίλους και τους συγγενείς τους.
Περιήλθαν διάφορα Μοναστήρια, Σκήτες, κελιά και ιερά σκηνώματα και τέλος κατέληξαν να κατοικήσουν κοντά στο σπήλαιο όπου παλαιότερα ασκήτευε ο Άγιος Πέτρος ο Αθωνίτης. Η περιοχή εκείνη ήταν τότε τελείως έρημη και ακατοίκητη μια που η Σκήτη των Καυσοκαλυβίων αλλά και της Κερασιάς ιδρύθηκαν αρκετά αργότερα. Τότε υπήρχαν μόνο τα Ησυχαστήρια του Αγίου Συμεών τα οποία είχαν μεγάλη απόσταση μεταξύ τους.
Ο τόπος αυτός, όπως ήταν έτσι άγριος και ερημικός, τους ανέπαυσε και τους χαροποίησε γιατί η πνευματική ησυχία, η κακοπάθεια, η χαμευνία και η άσκηση ήταν αυτό που ζητούσε ολόθερμα η ψυχή τους. Πήγαν έτσι στην Λαύρα του Αγίου Αθανασίου και αγόρασαν, όπως εσυνηθίζετο, αντί ενός φλωρίου, τον τόπο αυτό.
Ο τόπος ήταν τραχύς, άνυδρος, γεμάτος από άγριους θάμνους και πάρα πολλά αγκάθια. Κατέβαλαν δε και οι δυό τους πολλούς κόπους και υπέμειναν μεγάλες ταλαιπωρίες για να τον καθαρίσουν, όπως πληροφορούμεθα από την Διαθήκη του Αγίου Μακαρίου. Εδώ, όπως αναφέρεται στον Συναξαριστή της Εκκλησίας μας, αξίζει να σημειώσουμε, το θαυμάσιο γεγονός της θείας οικονομίας! Άγιος Πέτρος να είναι η ονομασία της γενέτειρας του Οσίου, του Αγίου Πέτρου του Αθωνίτου να είναι και η περιοχή στην οποία εγκαταστάθηκαν και ασκήτεψαν οι δύο Πατέρες όταν ήλθον στο Άγιον Όρος, μιμούμενοι τους υπέρμετρους ασκητικούς αγώνες του Αγίου Πέτρου. Για τούτο τον λόγο μάλιστα ονομάστηκε και ο τόπος αυτός, Αγία Πέτρα.
Στη συνέχεια δε, έκτισαν ένα μικρό Ναό, προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου της Υπαπαντής. Την εκκλησία την αγιογράφησαν θαυμάσια οι ίδιοι, καθώς και οι δυό εγνώριζαν καλά την τέχνη της Αγιογραφίας και την εκόσμησαν με όλα τα απαραίτητα.
Η απομόνωση και οι Ασκητικοί αγώνες του Αγίου
Η αγάπη όμως του Αγίου για τον Θεό είχε φθάσει σε τόσο υψηλά μέτρα που ήθελε την πλήρη απομόνωση και ησυχία. Ήθελε έναν τόπο όπου θα είναι «μόνος μόνω Θεώ», όπου απερίσπαστος και εν πλήρει σιωπή, θα προσεύχεται και θα επικοινωνεί αδιαλείπτως με τον Θεό.
Βρίσκει λοιπόν κοντά στον τόπο εκείνο ένα πολύ απόκρημνο σπήλαιο και εγκαθίσταται εκεί. Ήταν όμως το μέρος τόσο δύσβατο, απομονωμένο και απόκρημνο και ο δρόμος τόσο τραχύς και δύσκολος που κατέβαλε πολύ μεγάλη προσπάθεια για να προσεγγίσει το σπήλαιο και να φτάσει σ’αυτό. Ο Θεός μόνο γνωρίζει πως κατάφερε να επιβιώσει σε αυτό το σχεδόν απροσπέλαστο σπήλαιο. Το πόσο πολύ δύσκολα μπορούσε να φθάσει κανείς εκεί, άλλα και πόσο ακόμη πιο δύσκολα να επιβιώσει, αποδεικνύεται από το ότι, κανείς άλλος άνθρωπος μετά τον Όσιο δεν μπόρεσε και δεν τόλμησε να κατοικήσει στο σπήλαιο αυτό.
Κύριος μόνον οίδε τι μεγάλες πνευματικές εμπειρίες και θεωρίες θα βίωσε ο Άγιος μας, αλλά και τι δαιμονικές επιθέσεις και φαντασίες θα έζησε, αφού ως γνωστόν μόνιμος στόχος του διαβόλου κατά των ασκητών ήταν πάντοτε πως θα κλονίσει την πίστη τους, πως θα τους φοβίσει με τις επιθέσεις του, για να κάμψει το αγωνιστικό φρόνημα τους, πως θα τους απομακρύνει από τον πνευματικόν τους αγώνα και πως θα τους διώξει από τον τόπο της ασκήσεως και της ησυχίας τους με τελικό σκοπό την απώλεια της ψυχής τους.
Οι Άγιοί μας όμως, επειδή γνώριζαν πολύ καλά την τέχνη του πολέμου με τον Διάβολον και ότι «ουκ έστιν ημίν η πάλη προς αίμα και σάρκα, άλλα προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις» (Εφ. ς’, 12.) δεν είχαν εμπιστοσύνη στον εαυτόν τους, αλλά προσέτρεχον πάντοτε με δάκρυα, συντριβή και προσευχή προς τον Θεόν, προκειμένου να αντλήσουν από Αυτόν δύναμη και να οπλιστούν με πίστη, αγάπη, ελπίδα, υπομονή, διάκριση και ταπείνωση. Φωτιζόμενοι δε και ενισχυόμενοι από την Θεία Χάρη, έβγαιναν από τον μεγάλο και αόρατο αυτό πόλεμο νικητές και ενωμένοι για πάντα με τον Θεό, από αυτήν την ζωή ακόμα. Γι’ αυτό και τα λείψανά τους είναι αγιασμένα και χαριτόβλητα, πολλές φορές μάλιστα είναι και αδιάφθορα και θαυυματουργούν και εν ζωή και μετά θάνατον.
Ένας τέτοιος μεγάλος Άγιος, ήταν και ο Όσιος Νείλος. Έζησε τόσα χρόνια άγνωστος και μακρυά από τους ανθρώπους, ώστε τελείως απερίσπαστος να επιδοθεί σε αδιάλειπτη προσευχή, μεγάλες νηστείες, αγρυπνίες γονυκλισίες και υπερφυσικούς άθλους και αγώνες, μακριά από κάθε ανθρώπινη παρηγορία και δόξα. Ήταν δε τόση η ταπείνωσή του, που δεν ήθελε να βλέπουν τους τόσο μεγάλους αγώνες του οι άλλοι μοναχοί και να ελκύει την προσοχή και τον θαυμασμό τους.
Πάντοτε οι μεγάλοι ασκητές και οι γνήσιοι στρατιώτες του Χριστού πρόσεχαν από τον μεγάλο εχθρό της κενοδοξίας και αγωνίζονταν τον «καλόν αγώνα» με περισσή ταπείνωση.
Ο Μισθαποδότης Θεός όμως πάντοτε αμοίβει και δοξάζει τους ταπεινούς Του υπηρέτες και πληροφορεί γι’ αυτό τους ανθρώπους όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή και το πλήρωμα του χρόνου.
Έτσι και στην περίπτωση του Οσίου μας.
Ο Θεός μετά την οσιακή κοίμηση του, έδειξε την μεγάλη αγιότητά του πιστού δούλου Του και την διετράνωσε σε όλο τον κόσμο με το θαυμαστό γεγονός της μυροβλύσεως του τάφου του, εξ’ού και η επωνυμία του Οσίου Νείλου και ως Μυροβλύτης, αλλά και με το χάρισμα της Προφητείας που του έδωσε, δια να μας ενημερώσει και προειδοποιήσει με πλήθος Προφητικών του λόγων δια πολλά σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις του Αγίου Όρους και του κόσμου γενικώτερα.
Η Κοίμηση του Οσίου
Ο Όσιος Νείλος κοιμήθηκε ειρηνικά στις 12 Νοεμβρίου του έτους 1651 σε ηλικία μόλις 50 ετών και το ιερό του λείψανο ενταφιάσθηκε εκεί, εις το σπήλαιο όπου και ασκήτευε. Αργότερα δε το άγιό του σκήνωμα εμυρόβλυσε, αναβλύζοντας ευώδες μύρο από τον σεπτό του τάφο, που έτρεχε ως βρύση από το σπήλαιο προς όλη την γύρω περιοχή και έφτανε μέχρι κάτω στη θάλασσα. Ήταν δε τόσο μεγάλη η ροή του (ίχνη της πορείας του φαίνονταν ακόμη αμυδρά, κατά τον χρόνο της συγγραφής του βίου του Αγίου) αλλά και τόσο ευώδες και έντονο το αρωμά του, που τα διερχόμενα πλοία σταματούσαν στο μέρος εκείνο, που κυλούσε το άγιο μύρο από το βουνό, για να το λάβουν ως μεγάλη ευλογία. Είχε δε, το άγιο μύρο, και την θαυμαστή ιδιότητα να θεραπεύει κάθε είδους ασθένεια.
Ο τόπος εκείνος δε, λόγω της στάσεως των πλοίων έμεινε γνωστός με την ονομασία, Καραβοστάσι. Κατά θεία οικονομία, στο ίδιο μέρος πολύ παλαιότερα, είχε σταματήσει και το πλοίο που μετέφερε τον Άγιο Πέτρο τον Αθωνίτη, τον πρώτο Μοναχό που ασκήτεψε, επισήμως, εις το Άγιον Όρος. Το πλοίο του είχε σταματήσει εκεί και δεν απέπλεε. Μόνο δε όταν αποβίβασαν οι ναύτες τον Άγιο Πέτρο, στο σημείο εκείνο, ξεκίνησε και πάλιν το πλοίο.
