Ο Ελβετίας Μάξιμος προσφωνών τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο

Ἱερός Ναός τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας Münchenstein Βασιλείας

Κυριακή, 3ῃ Νοεμβρίου 2024

Προσφώνησις Μητροπολίτου Ἑλβετίας Μαξίμου

* * * *

Παναγιώτατε Δέσποτα,

Χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως πληροῦται ἡ καρδία πάντων τῶν ἐν Ἑλβετίᾳ πιστῶν τέκνων τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, τῶν εἰς τήν κανονικήν δικαιοδοσίαν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἑλβετίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου κατά τιμητικήν προνομίαν ἀνηκόντων, ὅλως δέ ἰδιαιτέρως τῶν εὐλαβῶν μελῶν τῆς ἐνορίας τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας Βασιλείας-Βορειοδυτικῆς Ἑλβετίας, διά τήν εὐλογητήν παρουσίαν τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς σήμερον ἐν τῷ περικαλλεῖ ἐνοριακῷ ναῷ τούτῳ. Οὗτος, πορφύραν καί βύσσον σεμνοπρεπῶς ἐνδεδυμένος καί ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένος καί πεποικιλμένος ὑποδέχεται προσηκόντως τόν πρωτοκορυφαῖον τῆς ὑπό τόν οὐρανόν Ὀρθοδοξίας, τόν Ἀρχιεπίσκοπον τῆς Νέας Ρώμης-Κωνσταντινουπόλεως, τόν Ἡγούμενον τοῦ περικλεοῦς ἡμῶν Γένους, τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην Βαθολομαῖον τόν Πάνυ.

Ἤλθετε ἐκ τῆς βασιλίδος Πόλεως τοῦ Κωνσταντίνου καί ἐκ τοῦ παμφαοῦς καί ἀειφεγγοῦς Φαναρίου, τάς μαρμαρυγάς τοῦ ὁποίου οὔτε οἱ δύστηνοι χρόνοι τοῦ παρελθόντος ἠδυνήθησαν νά σβέσουν, οὔτε αἱ παίγνιαι ἀπόπειραι συγχρόνων τολμητιῶν, ἐγγύς ἤ μακράν εὑρισκομένων, εἶναι ἱκαναί νά σκιάσουν.

Ἤλθετε εἰς τόπον γνωστόν καί συμπαθῆ εἰς Ὑμᾶς. Ἤλθετε εἰς τήν Βασιλείαν τῆς Ἑλβετίας, τήν πόλιν τοῦ πολιτισμοῦ καί τῶν ἐπιστημῶν, τῶν γραμμάτων, τῆς τέχνης καί τῶν μουσείων, τῆς θεολογίας, τῆς φιλοσοφίας, τοῦ δικαίου, τῆς ἰατρικῆς, τῆς χημείας, τῆς φαρμακολογίας καί ἄλλων χώρων τῆς ἀνθρωπίνης γνώσεως, στοιχεῖα, τά ὁποῖα τήν ἀνέδειξαν ὡς ἕν ἐκ τῶν κυριωτέρων πολιτισμικῶν καί πολιτιστικῶν κέντρων τῆς Εὐρώπης.

Εἰς τό σημεῖον τό καλούμενον “γόνυ τοῦ Ρήνου”, τοῦ ποταμοῦ τῶν θρύλων καί τῶν μύθων, τοῦ ἐμπνεύσαντος τόν Ριχάρδον Βάγκνερ διά τόν “Χρυσόν τοῦ Ρήνου”, ἤτοι τήν πρώτην ὄπεραν τῆς τετραλογίας αὐτοῦ “Τό Δακτυλίδι τῶν Νιμπελούνγκεν”, κεῖται ἡ φιλόξενος πόλις τῆς Βασιλείας. Εἰς πόλιν αὐτήν καί τήν εὐρυτέραν περιοχήν ἐγκατεστάθησαν, κατά διαφόρους καιρούς, φιλοπρόοδοι ὁμογενεῖς, οἱ ὁποῖοι διά τοῦ ἤθους καί τῆς τιμίας ἐργασίας των ἐδικαίωσαν τήν παρουσίαν των καί ἐπεβλήθησαν εἰς τήν τοπικήν κοινωνίαν. Σήμερον, τόσον οἱ ἀπόγονοι τῶν πρώτης γενεᾶς ὁμογενῶν ὅσον καί οἱ ἐπ᾽ ἐσχάτων ἐλθόντες ἀποτελοῦν ἐπίλεκτα μέλη τοῦ ἀστικοῦ καί τοῦ περιαστικοῦ πληθυσμοῦ τῆς πόλεως τῆς Βασιλείας καί τῶν δύο ὁμωνύμων Καντονίων.

Ἡ πατρῴα εὐσέβεια ὡδήγησεν εἰς τήν ἀναζήτησιν ὑπό τῶν πρώτων ἐνταῦθα ἐγκατασταθέντων πιστῶν τόσον λειτουργοῦ ἱερέως ὅσον καί χώρου καταλλήλου διά τήν τέλεσιν τῆς θείας λειτουργίας, τῶν ἱερῶν μυστηρίων καί τῶν λοιπῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας. Εὐδοκίᾳ τοῦ πανδώρου καί “τοῖς ἀγαπῶσιν Αὐτόν συνεργοῦντος εἰς ἀγαθόν”[1] Θεοῦ εὑρέθη ὁ παλαιός ἐμβληματικός ναός τοῦ Ἁγίου Ἀλβανοῦ καί ἐλήφθη μέριμνα ἀποστολῆς ἱερέων, ἀρχικῶς μέν ὑπό τῆς Μητροπόλεως Αὐστρίας, ἐν συνεχείᾳ δέ, ὑπό τῆς Μητροπόλεως Ἑλβετίας, μετά τήν ἵδρυσιν αὐτῆς τό ἔτος 1982.

Παρά ταῦτα, ἡ ἔλλειψις ἰδιοκτήτου ἱεροῦ ναοῦ ἦτο ἐμφανής, αἱ δέ διδόμεναι λύσεις ἔσχον πάντοτε τόν χαρακτῆρα τοῦ προσωρινοῦ καί τοῦ προχείρου. Τά πρακτικῆς φύσεως ἀναφυόμενα προβλήματα, ὅπως ἡ ἀδυναμία θερμάνσεως, κατά τούς χειμερινούς μῆνας, τοῦ ὀγκώδους μεσαιωνικοῦ ναοῦ τοῦ ῾Αγίου Ἀλβανοῦ καί ἡ διάθεσις τοῦ χώρου καί εἰς ἐκκλησιαστικάς κοινότητας ἄλλων ὀρθοδόξων Παρουσιῶν ἐνταῦθα κ.λπ, καθίστων ἐπιτακτικήν τήν ἀνεύρεσιν ριζικῆς λύσεως, ταύτης, ὅμως, οὔσης ἀνεφίκτου, ἕνεκα τῆς παγκοίνως γνωστῆς ὑψηλῆς τιμῆς ἀγαθῶν και ὑπηρεσιῶν ἐν Ἑλβετίᾳ.

Ταῦτα πάντα ἐγνώριζε, ἐβίου καί ἐτήρει ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς μία εὐλαβής, εὐγενής καί ἐπιφανής δέσποινα τῆς βασιλειανῆς ἑλληνορθοδόξου ὁμογενείας, ἡ διαπρεπής ψυχίατρος Σουμέλα Τερζάνη. Ἡ ἀπόκτησις ὀρθοδόξου ἱεροῦ ναοῦ ἐγένετο δι᾽ αὐτήν ὄνειρον ζωῆς καί ἀπέβη τό διαρκές προσευχητικόν αἴτημα αὐτῆς πρός τόν πάροχον παντός ἀγαθοῦ Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν. Καί αἱ ἐκτενεῖς προσευχαί αὐτῆς “εἰς τὰ ὦτα Κυρίου Σαβαὼθ εἰσεληλύθασιν”[2]. Ὁ “τό θέλημα τῶν φοβουμένων Αὐτόν ποιῶν καί τῆς φωνῆς τῆς δεήσεως Αὐτόν εἰσακούων”[3] Θεός ἐδωρήσατο αὐτῇ τό ποθούμενον.

Τό ἐξ Ἑλλάδος φιλικόν, εὐεργετηθέν καί πολλά ὀφεῖλον εἰς αὐτήν ζεῦγος τῶν Ἀχιλλέα καί Ἐλισάβετ Κομηνοῦ, τό γένος Παπαστράτου, ἠθέλησε νά ἐκφράσῃ τήν εὐγνωμοσύνην αὐτοῦ πρός τήν Σουμέλαν Τερζάνην. Αὕτη, ἀποποιηθεῖσα τά προσφερόμενα, ἀπεκάλυψεν εἰς αὐτούς τήν ἀπό ἐτῶν προσωπικήν ἐνδόμυχον ἱεράν ἐπιθυμίαν. Ἡ ἀπό μέρους αὐτῶν ἀποδοχή τῆς προσκλήσεως ἦτο ἡ ἀρχή τῆς ἱερᾶς ὑποθέσεως οἰκοδομήσεως ναοῦ . Τό ὄνειρον μιᾶς ζωῆς ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι παρήχθη. Ἡ πηγαία καί γνησία ἀγάπη τῆς Σουμέλας Τερζάνη πρός τήν Πόλιν τῶν Πόλεων καί τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν ὑπῆρξεν ὁ καθοριστικός λόγος τῆς ἀφιερώσεως τοῦ ἱεροῦ ἐν Βασιλείᾳ ναοῦ εἰς τήν Σοφίαν τοῦ Θεοῦ, τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Αὕτη διεδραμάτισε καταλυτικόν ρόλον εἰς τήν ἀνέγερσιν τοῦ ναοῦ, χάριν τῶν στερουμένων ἐκκλησιαστικῆς στέγης Ὀρθοδόξων πιστῶν τῆς πόλεως καί τῶν περιχώρων αὐτῆς, τόσον διά τῆς προσωπικῆς, συνήθως ἀθορύβου, εὐεργετικῆς συμβολῆς αὐτῆς, ὅσον καί διά τῆς καθοριστικῆς ἀναμίξεως καί ἐπιστρατεύσεως διά τήν ἐκτέλεσιν τοῦ ἱεροῦ καί εὐγενοῦς αὐτοῦ ἔργου τῶν προμνησθέντων.

Σύντρεις μετέστησαν ἀπό τῶν λυπηροτέρων ἐπί τά χρηστότερα καί θυμηδέστερα, προκείμενου νά λάβουν ἐκ χειρός Κυρίου τόν στέφανον, τόν προοριζόμενον διά τούς ἀγαπῶντας τήν εὐπρέπειαν τοῦ Οἴκου Αὐτοῦ. Αἰωνία αὐτῶν ἡ μνήμη!

Κατά μίμησιν ἐκείνων, πολλοί εὐλαβεῖς φιλόκαλοι χριστιανοί συνέβαλον εἰς τήν ἁγιογράφησιν, τήν ἐπίπλωσιν καί τόν ἐξωραϊσμόν τοῦ ἱεροῦ ναοῦ, κατά τήν διαρρεύσασαν εἰκοσαετίαν, ἀλλά, κυρίως, καί μέχρι πρό ὀλίγων ἡμερῶν, ὥστε ὁ ναός νά ὑποδεχθῇ πεποικιλμένος τήν Ὑμετέραν Σεπτήν Κορυφήν. Θερμαί εὐχαριστίαι ἰδιαιτέρως ἀπευθύνονται πρός τό ζεῦγος Νικολάου Οἰκονομίδη καί Ἑλένης Σαρρῆ διά τήν σημαντικήν συμβολήν αὐτῶν εἰς τήν τοποθέτησιν τῶν βημοθύρων καί τήν συμπλήρωσιν τῶν μικροτέρων εἰκόνων τοῦ εἰκονοστασίου. Αἱ δύο λαμπρᾶς τεχνοτροπίας εὐμεγέθεις κεντρικαί εἰκόνες τοῦ εἰκονοστασίου, μέρος καί αὗται τῆς δωρεᾶς τῆς ἀειμνήστου Τερζάνη, ἔχουν χαρακτηρισθῆ ὑπό εἰδικῶν τοῦ χώρου ὡς αἱ μεγαλύτεραι σύγχρονοι φορηταί εἰκόνες ἐν χρήσει. Κύριος ὁ Θεός δώῃ τοῖς δωρηταῖς καί εὐεργέταις κατά τήν καρδίαν αὐτῶν.

Παναγιώτατε Δέσποτα,

Οὗτος ὁ ἱερός ναός ἔχει πνευματικούς δεσμούς μετά τῆς ῾Υμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος καί ἕν ἰδιαιτέρον προνόμιον. Ἐθεμελιώθη καί καθηγιάσθη δι᾽ ἐγκαινίων ὑφ᾽ Ὑμῶν. Τό Σάββατον, 19ην Ἰανουαρίου 2002 ἐθέσατε τόν θεμέλιον λίθον καί τήν Κυριακήν, 12ην Ὀκτωβρίου 2003 καθηγιάσατε τό θυσιαστήριον τοῦ ἱεροῦ ναοῦ τούτου.

Σήμερον, συμπληρωθείσης ἤδη τῆς πρώτης εἰκοσαετίας, ἔρχεσθε νά ἴδητε καί νά εὐλογήσητε τήν ὁλοκλήρωσιν καί τήν ὁλοσχερῆ βελτιωτικήν ἀλλαγήν τοῦ ἐσωτερικοῦ χώρου καί διακόσμου τοῦ ἀρρήκτως μεθ᾽ Ὑμῶν συνδεδεμένου ναοῦ. Ἄλλως τε, “πιστοτέραν γὰρ τῆς ἀκοῆς εἶναι τὴν ὄψιν”[4].

Λήθης ἀντίδοτον διά τήν ποιμαντικήν ἐπίσκεψιν Ὑμῶν σήμερον ἐπί τῇ διαγενομένῃ ἐπετείῳ τῶν εἴκοσιν ἐτῶν ἀπό τῆς καθαγιάσεως τοῦ Ναοῦ τούτου καί τεκμήριον τῆς ἀγάπης, τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς ἀφοσιώσεως τῶν ἐν Βασιλείᾳ τέκνων Ὑμῶν εἶναι τό προσφερόμενον δῶρον. Ἕν ἐπιτραχήλιον καί ἕν ὠμοφόριον. Περιβαλόμενος ταῦτα, μνημονεύητε ἡμῶν τῶν ταπεινῶν ἐργατῶν τοῦ ἐν Ἑλβετίᾳ θεοφυτεύτου Ἀμπελῶνος, δεόμενος ὅπως ὁ Κύριος τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἀρχιποίμην καί Πρωθαλιεύς Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν τηρῇ αὐτόν ἀβλαβῆ καί ἀπρόσβλητον ἀπό τῆς πειρασμικῆς δράσεως τοῦ σπορέως τῶν ζιζανίων, ὥστε ὁ πλοῦς τῆς τοπικῆς ἐκκλησιαστικῆς νηός γένηται ἐπί ὑδάτων γαληνῶν. Εὐλογήσατε τά καλά ἔργα καί τούς κατά Θεόν προγραμματισμούς τῆς ἐνορίας ταύτης, ὡς καί τούς ἐν αὐτῇ ἐν εὐλαβείᾳ καί ἀπολύτῳ ἀφοσιώσει διακονοῦντας ἐκλεκτούς πατέρας, τόν ῾ͅΙερατικῶς Προϊστάμενον Δημήτριον Μαρτζέλον καί τόν προσφάτως χειροτονηθέντα Βασίλειον Παπαγεωργίου.

Χαιρετίζομεν τούς συνοδούς τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς ἀδελφούς καί φίλους ἱεράρχας, μέλη τῆς νεωτέρας ἱεραρχίας τοῦ Θρόνου, πρός τούς ὁποίους μετά τιμῆς προσφέρεται δεῖγμα ἀδελφικῆς ἀγάπης καί σημεῖον μνήμης τῆς σήμερον παρουσίας των ἐνταῦθα ἐπί τῇ διαγενομένῃ ἐπετείῳ, δεδομένου ὅτι καί ἡ ὕλη συμβάλλει, ἵνα “μή τὰ γενόμενα ἐξ ἀνθρώπων τῷ χρόνῳ ἐξίτηλα γένηται”[5].

Ἐπιτραπήτω μοι, Παναγιώτατε Δέσποτα, νά μνησθῶ καί μιᾶς ἄλλης ἐπετείου, σήμερον ἀγομένης. Τῆς πέμπτης ἐπετείου τῆς εἰς πρεσβύτερον χειροτονίας τοῦ λειτουργοῦ τῆς ἡμέρας καί ἐκ τῶν μελῶν τῆς τιμίας συνοδείας Ὑμῶν, τοῦ Πανοσιολογιωτάτου Μεγάλου Ἐκκλησιάρχου κ. Ἀετίου. Ἕν μικρόν ἀναμνηστικόν δῶρον ἀπό μέρους τῆς ἐνορίας προσφέρεται εἰς αὐτόν σύν τῇ εὐχῇ ὅπως Κύριος ὁ Θεός δωρῆται αὐτῷ τά χαρίσματα τά κρείττονα.

Καί τανῦν, “ἀγαλλιῶμεν καὶ πλατύνωμεν στόμα, λόγῳ πλέκοντες, ἐκ λόγων μελῳδίαν”[6], καί εὐχαριστίαν καί εὐγνωμοσύνην, διά τήν ἀποδοχήν τῆς προσκλήσεως καί τῆς ἐλεύσεως σήμερον εἰς Βασιλείαν, Παναγιώτατε Δέσποτα. Ὡς ἄγγελος τῆς εἰρήνης περιτρέχετε τόν τετραπέρατον κόσμον καί κομίζετε τήν εἰρήνην τοῦ Χριστοῦ καί τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου Του τοῖς ἐγγύς καί τοῖς μακράν εὑρισκομένοις τέκνοις τῆς Πρωτοθρόνου Μητρός Ἐκκλησίας, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τοῦ κατά ἱεροκανονικήν προνομίαν, ἔχοντος τήν ποιμαντικήν μέριμναν καί εὐθύνην αὐτῶν. Μόλις πρό ὀλίγων ἡμερῶν, οἱ πόδες Ὑμῶν ἐβάδιζον ἐπί τοῦ ἐδάφους τῆς Αὐστραλίας, ἔνθα “τά ὦτα Ὑμῶν ἤκουσαν, οἱ ὀφθαλμοί Ὑμῶν ἑωράκασι καί ἐθεάσαντο καί αἱ χεῖρες Ὑμῶν ἐψηλάφησαν”[7] καί τό στόμα Ὑμῶν ἐγεύσατο τούς ἡδεῖς καρπούς τοῦ ἐκεῖ ἀπό ἑνός αἰῶνος θεοφυτεύτου Ἀμπελῶνος, καί νῦν ἀναζωογονουμένου ὑπό τήν ποιμαντικήν ἐπιστασίαν τοῦ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ Ἀρχιεπισκόπου Αὐστραλίας Μακαρίου.

Ταῦτα ποιεῖτε ἐπί τριάκοντα τρία ἔτη, ἀφ᾽ ὅτου τήν 2αν Νοεμβρίου 1991 ἀνήλθετε εἰς τόν πάνσεπτον ἀποστολικόν Οἰκουμενικόν Θρόνον. Τῆς ἐπετείου αὐτῆς τῆς ἐνθρονίσεως Ὑμῶν ἐμνήσθημεν χθές, ἐν εὐχαριστίαις πρός τόν Κύριον, τόν δωρησάμενον ἡμῖν τοιόνδε καί τηλικοῦτον Ποιμένα καί Πατριάρχην. Ἡ ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ, Χριστός ὁ ἀληθινός Θεός ἡμῶν, μηκῦναι τά ἔτη τῆς ζωῆς τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος καί διαφυλάξαι Αὐτήν σώαν, ἔντιμον καί ὑγιᾶ, ἵνα ἐπί μακρόν οἰακοστροφῇ χειρί σιδηρᾷ τήν θεότευκτον ναῦν τῆς Ἐκκλησίας. Γένοιτο!