Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα: Έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. στη Ρώμη επί αυτοκράτορος Διοκλητιανού. Ο Άγιος Τιμόθεος και η Αγία Μαύρα ζούσαν στην Αίγυπτο σε μια κωμόπολη, την Παναπέα, που βρίσκεται στην Θηβαΐδα της Αιγύπτου, έχοντας βαθιά χριστιανική πίστη και αγάπη για τον Θεό.
Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα: Τι γιορτάζουμε στις 3 Μαΐου
Ο Άγιος «ανεγίνωσκεν επ’ Εκκλησίας τα ιερά λόγια» ήταν δηλαδή λάτρης της ανάγνωσης των ιερών βιβλίων και εκτελούσε τα ιερατικά του καθήκοντα με παρρησία. Αυτό το γεγονός έκανε τους ειδωλολάτρες να τον φθονούν και έτσι τους δόθηκε η αφορμή να τον καταγγείλουν στον έπαρχο Αρριανό. Ήταν τότε η στιγμή που θα βασανιζόταν μαζί με την Αγία Μαύρα, την οποία είχε νυμφευτεί πριν είκοσι μέρες.
Του ζητήθηκε να παραδώσει τα (ιερά) βιβλία του στον τύραννο ειδολωλάτρη Αρριανό, ώστε εκείνος να τα κάψει, ο Τιμόθεος όμως αρνήθηκε να τα δώσει. Εκείνος τότε του έκανε φρικτά βασανιστήρια με πυρακτωμένα σίδερα και τον έδεσε σε έναν τροχό[σημ που όμως ο τροχός σταμάτησε θαυματουργικά.
Επιπλέον θεραπεύτηκε κάθε του πληγή μετά από αυτό. Είχε ομολογήσει πιο πριν ότι “Τα βιβλία αυτά είναι σαν παιδιά δικά μου. Αυτά με στηρίζουν και με αυτά επικαλούμαι τη βοήθεια του Θεού. Και όπως κανένας αληθινός πατέρας δεν παραδίδει θεληματικά τα τέκνα του στον θάνατο, έτσι και εγώ δεν προσφέρω για κάψιμο τα ιερά βιβλία της Εκκλησίας”.
Δεν άργησαν πολύ, καθώς την επόμενη ημέρα έφεραν τη σύζυγό του Μαύρα προκειμένου να τον πείσει να απαρνηθεί την πίστη του. Όλοι νόμισαν πως πήγε να τον μεταπείσει, την ίδια στιγμή που εκείνη είχε αποφασίσει, όπως είπε στο σύζυγό της, να αγωνιστεί μέχρι τον θάνατο.
Μία άλλη εκδοχή είναι ότι μετά από τα βασανιστήριά του, ο Τιμόθεος παρότρυνε τη σύζυγό του να μαρτυρήσει και αυτή. Ο έπαρχος χρησιμοποίησε όμορφα λόγια πιο πριν προκειμένου να την κάνει να θυσιάσει στα είδωλα.
Τελικά αυτό του το κόλπο δεν έπιασε και η Μαύρα βασανίστηκε, όμως και αυτή θεραπεύτηκε θαυματουργικά. Βασανιζόταν και όμως έψαλε. Αφού της έκαναν τα πρώτα βασανιστήρια, δηλαδή της ξερίζωσαν τα μαλλιά και της έκοψαν τα δάχτυλα, έπειτα την έβαλαν σε καζάνι με καυτό νερό. Η Αγία δεν κάηκε και ο Αρριανός νόμισε ότι το νερό ήταν κρύο. Για να πειστεί αυτός, η Αγία πήρε νερό και το πέταξε στο χέρι του, έτσι κάηκε η σάρκα του.
Το τέλος τους
Πάρθηκε η απόφαση τότε να σταυρωθούν μαζί, όπως και ο Κύριος που πίστευαν σε όλη τους τη ζωή. Ο πονηρός Αρριανός προσπάθησε και πάλι να την μεταπείσει, να την κατεβάσει από τον σταυρό και να απαρνηθεί τον Χριστό. Και πάλι οι προσπάθειές του ήταν άκαρπες.
Σαν να μην έφτανε αυτό το μαρτύριο, εμφανίστηκε τότε ο διάβολος, που προσπάθησε και αυτός να κάνει ό,τι και οι βασανιστές τους, όμως με πονηρό τρόπο. Τους πρόσφερε ή μάλλον προσπάθησε να τους προσφέρει ό,τι είχαν ανάγκη, συγκεκριμένα μέλι και γάλα. Εκείνοι αρνήθηκαν και δεν δελεάστηκαν, παρόλο που ήταν επώδυνο. Πέρασαν λοιπόν στη Βασιλεία του Θεού.
Κατά μία άλλη άποψη,ο διάβολος εμφανίστηκε μόνο στην Αγία και της πρόσφερε ένα ποτήρι με μέλι και γάλα και αφότου αρνήθηκε την έβαλε νοερά σε ένα ποτάμι από το ίδιο ρόφημα. Με θεία φώτιση εκείνη είπε «Δεν πρόκειται να πιώ απ’ αυτά. Θα πιώ από το ουράνιο ποτήρι, που μου πρόσφερε ο Χριστός». Τότε εκείνος έφυγε ηττημένος.
Αμέσως μετά το συμβάν εμφανίστηκε άγγελος Κυρίου, που την οδήγησε από το χέρι στον ουρανό. Της έδειξε έναν θρόνο, μια λευκή στολή και ένα στεφάνι επάνω του και της είπε “αυτά προορίζονται για σένα”. Ύστερα την οδήγησε πιο ψηλά και της είπε «Αυτά προορίζονται για τον άνδρα σου.
Η διαφορά του τόπου δηλώνει το γεγονός, ότι ο άντρας σου υπήρξε η αιτία της σωτηρίας σου». Και οι δύο μαζί παρέδωσαν την ψυχή τους στον Κύριο μετά από εννιά μέρες.