Η ευωδία του πλημμυρίζει τους ναούς σε όλες τις λατρευτικές ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Γλυκαίνει την ατμόσφαιρα και αναδεικνύει το αίσθημα κατάνυξης.
Το θυμίαμα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της λατρευτικής παράδοσης αλλά και της ζωής του Χριστιανού. Τι συμβολίζει, όμως, και γιατί θυμιάζουμε;
Το θυμίαμα χρησιμοποιούνταν πολύ πριν την έλευση του Χριστού στη γη, από τους Εβραίους και τους ειδωλολάτρες. Θεωρούνταν δείγμα αναγνώρισης της υπερέχουσας αξίας του Θεού και αποτελούσε σύμβολο υποταγής και αφοσίωσης. Στο βιβλίο της Εξόδου (30, 34- 38) στην Παλαιά Διαθήκη περιγράφεται το μείγμα από το οποίο αποτελείτο. Βασικό συστατικό του ήταν το λιβάνι. Μπορεί να τις χρησιμοποιούμε ως συνώνυμες, ωστόσο οι έννοιες ‘θυμίαμα’ και ‘λιβάνι’ δεν ταυτίζονται.
Οι ειδωλολάτρες το χρησιμοποιούσαν στη λατρεία τους ενώ προσφερόταν και στον Ρωμαίο Αυτοκράτορα, ο οποίος λατρευόταν ως Θεός. Ο Χριστιανισμός παρέλαβε το θυμίαμα από τους Εβραίους και το καθιέρωσε στη λατρεία του Τριαδικού Θεού, προσδίδοντάς του ποικίλους πνευματικούς συμβολισμούς.
“Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν Σου”
Θυμίαμα Αγίου Όρους – Μοναστηριακά προϊόντα
Το θυμίαμα, πρώτα από όλα, συμβολίζει την προσευχή που γίνεται με ζέση και ανεβαίνει στον θρόνο του Θεού. “Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν Σου” ψάλλουμε στον 140ο ψαλμό. Ταυτόχρονα, συμβολίζει την επιθυμία του Χριστιανού να γίνει δεκτή η προσευχή του από τον Θεό. Ακόμη, συμβολίζει τις πύρινες γλώσσες που εμφανίστηκαν στα κεφάλια των Δώδεκα Αποστόλων κατά την Πεντηκοστή, όταν ο Κύριος εξαπέστειλε το Άγιο Πνεύμα για να φωτίσει τους μαθητές Του να κηρύξουν σε όλο τον κόσμο.
Μοσχοθυμίαμα Αγίου Όρους – ΜοναστηριακάΟ ιερέας, όταν ευλογεί το θυμίαμα, λέει συγκεκριμένη ευχή με την οποία ζητά από τον Κύριο να στείλει στους πιστούς τη θεία Χάρη Του. Για αυτό, όταν ο ιερέας θυμιάζει στον ναό, οι πιστοί κλίνουν ελαφρά το κεφάλι τους, σε ένδειξη αποδοχής της χάριτος αυτής.
“Ευωδία Χριστού”
Το θυμίαμα συμβολίζει, επιπλέον, τον αίνο, τον ύμνο, που απευθύνει ο άνθρωπος προς τον Θεό. Η καύση του θυμιάματος υποδηλώνει τη λατρεία και τον εξιλασμό των ανθρώπων απέναντι στον Δημιουργό τους. Όταν καίγεται στο ειδικό σκεύος, το θυμιατό, αναδίδει ένα γλυκό άρωμα που, με τη σειρά του, προκαλεί ένα ευχάριστο συναίσθημα. Το συναίσθημα αυτό εκφράζει την πλήρωση της καρδιάς του πιστού από τη θεία ευαρέστηση. Έτσι, κάθε πιστός μετατρέπεται σε “ευωδία Χριστού”.
Ακόμη και το θυμιατό, όπου καίγεται το καρβουνάκι και το θυμίαμα, έχει τους δικούς του συμβολισμούς. Συμβολίζει την κοιλιά της Θεοτόκου η οποία φιλοξένησε στα σπλάχνα της τον Θεό, που είναι “πυρ καταναλίσκον”, χωρίς να υποστεί φθορά.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία, από την αρχή, εισήγαγε το θυμίαμα στη θεία λατρεία. Στον Τρίτο Αποστολικό Κανόνα, αναφέρεται ότι στο Άγιο Θυσιαστήριο επιτρέπεται μόνο θυμίαμα και έλαιο. Το θυμίαμα χρησιμοποιείται σε όλες τις εκκλησιαστικές ακολουθίες, ειδικά κατά την έναρξή τους, καθώς και στα επτά Μυστήρια.
Εκτός από τον ιερέα στον ναό, κάθε Χριστιανός μπορεί και καλό είναι να έχει ένα μικρό θυμιατό και να θυμιάζει το σπίτι του. Μία ή δύο φορές την ημέρα, πρωί ή και βράδυ, κατά την ώρα της προσευχής, δοξολογώντας και ευχαριστώντας τον Θεό για τις ευλογίες Του και παρακαλώντας Τον για προστασία από τους πειρασμούς.