Ο Σέρβος αθλητής του τζούντο ΔΕΝ αποκλείστηκε επειδή έκανε τον σταυρό του

Την είδηση έσπευσαν να αναπαράγουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, βασιζόμενα αποκλειστικά στην ανάρτηση του Μαϊντόβ και αποκρύπτοντας βασικά στοιχεία που σχετίζονται με την υπόθεση.

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Αν και η θρησκευτική έκφραση αποτελεί παράπτωμα σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διεθνούς Ομοσπονδίας, αυτή δεν απαγορεύεται όταν γίνεται εκτός του αγωνιστικού χώρου. Ο Σέρβος αθλητής έκανε τον σταυρό του στη μικτή ζώνη, στα όρια με τον αγωνιστικό χώρο, με τον Επικεφαλής της Πειθαρχικής Επιτροπής να χαρακτηρίζει την κίνηση ως “ασήμαντη”. Σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα, η ποινή αποκλεισμού του Σέρβου αθλητή καθορίστηκε από τη συμπεριφορά του εντός του αγωνιστικού χώρου, καθώς ο αθλητής αμφισβήτησε την απόφαση της διαιτητή, δεν έκανε υπόκλιση προς τον αντίπαλό του, δεν αποδέχθηκε τη νίκη του αντιπάλου του και έλυσε τη ζώνη του πριν ακόμα αποχωρήσει από το τατάμι, με την Επιτροπή να κρίνει πως η συμπεριφορά αυτή δεν συνάδει με το “πνεύμα του τζούντο”.

Αποκλείστηκε, τελικά, ο Μαϊντόβ επειδή έκανε τον σταυρό του; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα αναζητηθεί μέσα από την ανάλυση των επίσημων εγγράφων που αφορούν άμεσα την υπόθεση, αλλά και από την αποκλειστική δήλωση του Προεδρεύοντος της συνεδρίασης του Πειθαρχικού Συμβουλίου, Νταβίντ Παπώ (David Papaux), στα EH. Ο κ. Παπώ ήταν αυτός ο οποίος εξέτασε προσωπικά την υπόθεση Μαϊντόβ, μαζί με δύο άλλα μέλη, απεφάνθη για την ποινή του και συνέταξε το τελικό έγγραφο της απόφασης αποκλεισμού.

Ο αγώνας ενάντια στον Θεόδωρο Τσελίδη

Στις 31 Ιουλίου 2024, ο Σέρβος τζουντόκα, Νεμάνια Μαϊντόβ (No2 της παγκόσμιας κατάταξης), διαγωνίστηκε απέναντι στον Θεόδωρο Τσελίδη (Νo15 της παγκόσμιας κατάταξης), για την πρόκριση στα ημιτελικά, των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι. Η συμπεριφορά του, όμως, στον αγώνα αυτόν, τον έφερε αντιμέτωπο με την Πειθαρχική Επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τζούντο.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο αγώνας διήρκησε λίγο παραπάνω από τριάμισι λεπτά (3:50′), με τον Σέρβο αθλητή να λαμβάνει τρεις ποινές (shido) και να αποκλείεται, δύο για έλλειψη επιθετικότητας και μία για σπάσιμο της λαβής του αντιπάλου (grip breaking).

Ο Σέρβος αντέδρασε αμέσως, διαμαρτυρόμενος στη διαιτητή του αγώνα, λεκτικά και με χειρονομίες. Επιπλέον, αρνήθηκε να κάνει υπόκλιση και να χαιρετίσει τον αντίπαλό του, δεν αναγνώρισε τη νίκη του Έλληνα αντιπάλου του ενώ, πριν ακόμα αποχωρήσει από το τατάμι (αγωνιστικό χώρο του τζούντο), έλυσε τη ζώνη του.

Η παραπομπή του Μαϊντόβ στο Πειθαρχικό

Έτσι, την 1η Αυγούστου 2024, μία ημέρα μετά τον αγώνα, η Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τζούντο εισηγήθηκε την παραπομπή του Σέρβου τζουντόκα στην Πειθαρχική Επιτροπή, συγκροτώντας, αρχικά, το κατηγορητήριο και δίνοντας στον Μαϊντόβ περιθώριο μέχρι τις 20 Αυγούστου 2024, είτε να αποδεχθεί τις κατηγορίες είτε να απαντήσει με δήλωση υπεράσπισης.

Στο κατηγορητήριο, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο έγγραφο της απόφασης αποκλεισμού, αναγράφονταν μια σειρά πιθανών παραπτωμάτων, στα οποία φέρεται να υπέπεσε ο Σέρβος τζουντόκα, κατά τη διάρκεια του αγώνα με τον Τσελίδη, και τα οποία θα καλούνταν να εξετάσει η Πειθαρχική Επιτροπή. Σε αυτό διαβάζουμε τα εξής πιθανά παραπτώματα:

Έχοντας δείξει ένα σαφές θρησκευτικό σύμβολο κατά την είσοδό σας στον αγωνιστικό χώρο και έχοντας αρνηθεί να υποκλιθείτε στον αντίπαλό σας στο τέλος του αγώνα, διαπράξατε πιθανή παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας της IJF, έκδοση 27 Φεβρουαρίου 2023, άρθρο 3.
[…] Έχοντας αφαιρέσει το τζουντόγκι σας στον αγωνιστικό χώρο, είχατε διαπράξει πιθανή παραβίαση των SOR της IJF, άρθρο 8.6.

Μέσα στο χρονικό περιθώριο που του δόθηκε από την Επιτροπή, ο Σέρβος απάντησε στις κατηγορίες με ένα συναισθηματικό κείμενο, που και αυτό βρίσκεται ενσωματωμένο στο έγγραφο της απόφασης αποκλεισμού. Στο κείμενο αυτό, ο αθλητής υπεραμύνθηκε της χριστιανικής του πίστης, αποκαλώντας “σατανική” τη φετινή τελετή έναρξης. Επιπλέον, διαμαρτυρήθηκε για τους κανόνες που ισχύουν στο Τζούντο, υποστηρίζοντας ότι υφίσταται διαχρονικές αδικίες, με τους διαιτητές να μεροληπτούν εναντίον του, κάτι που τον οδήγησε στο να χάσει την ψυχραιμία του στον αγώνα, ενώ αρνήθηκε να αποδεχθεί την απόφαση της διαιτητή στον επίμαχο αγώνα, χαρακτηρίζοντάς τη “λάθος”.

Την 31η Αυγούστου του 2024, συγκλήθηκε η Επιτροπή του Πειθαρχικού, η οποία κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:

Ο εναγόμενος αναγνώρισε τη συμπεριφορά του. Λαμβάνοντας υπόψη την παραδοχή του εναγομένου, η Επιτροπή εξέτασε τις ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης για να εφαρμόσει κύρωση ανάλογη προς τη σοβαρότητα του αδικήματος.

Η Επιτροπή σημειώνει τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίστηκαν, δηλαδή το βίντεο που αποδεικνύει τη συμπεριφορά του κατηγορουμένου και δείχνει ότι ο κατηγορούμενος έκανε το σημείο του σταυρού, δεν συγκράτησε τα συναισθήματά του, αρνήθηκε να υποκλιθεί στον αντίπαλό του και έβγαλε τη ζώνη του ενώ βρισκόταν ακόμη στο στρώμα.

Το αποδεικτικό βίντεο δείχνει ότι ο κατηγορούμενος διαμαρτυρήθηκε εμφανώς κατά την απονομή του shido και για άλλη μια φορά κατά την ανακήρυξη του νικητή τζουντόκα από τον διαιτητή.

Ο κατηγορούμενος όντως αποχώρησε από το τατάμι, ενώ έκανε χειρονομίες δυσαρέσκειας.

Ο κατηγορούμενος εξήγησε επίσης ότι το σημείο του σταυρού δεν είχε σκοπό να προσβάλει ή να προκαλέσει, αλλά για το δικό του καλό, καθώς του έδινε δύναμη και αυτοπεποίθηση. Η Επιτροπή έκρινε ότι το σημείο του σταυρού ήταν σχετικά διακριτικό, δεν είχε σκοπό να προσβάλει και έγινε στη μικτή ζώνη, κοντά στην είσοδο στον αγωνιστικό χώρο.

Η Επιτροπή πιστεύει ότι μεταξύ των κύριων χαρακτηριστικών που διακρίνουν το Τζούντο από τα άλλα αθλήματα είναι η επιμονή του στο σεβασμό και στην ορθή και αυτοελεγχόμενη συμπεριφορά στο τατάμι. Η έννοια αυτή αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο αυτού που είναι γνωστό ως «το πνεύμα του Τζούντο».

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας για την απόφαση της Επιτροπής είναι η προηγούμενη συμπεριφορά του εναγομένου για την οποία του επιβλήθηκαν επιπλήξεις το 2018 και το 2022 και του δόθηκαν γραπτές προειδοποιήσεις.

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η συμπεριφορά του εναγόμενου δεν συνοδεύτηκε από επιθετικότητα ή άλλη απρεπή συμπεριφορά, αλλά συνέβη ενώπιον μεγάλου ακροατηρίου σε ολυμπιακό αγώνισμα τζούντο, με αποτέλεσμα να αμαυρωθεί η εικόνα του τζούντο.

Η Επιτροπή αποφασίζει να εφαρμόσει κατά του Εναγόμενου την ποινή του αποκλεισμού εκατόν σαράντα (140) ημερών από όλες τις δραστηριότητες του τζούντο τόσο σε ηπειρωτικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η εν λόγω αναστολή ισχύει επίσης για τα δικαιώματά του ως μέλους, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης των δικαιωμάτων του και της ανάληψης αξιωμάτων που σχετίζονται με αθλητικές ή αθλητικές διοικητικές δραστηριότητες.

Πρόεδρος της Πειθαρχικής Επιτροπής: “Το σημείο του σταυρού ήταν ασήμαντο. Ο Μαϊντόβ έδειξε ασέβεια σε θεμελιώδεις αρχές του Τζούντο”

Αξίζει να σημειωθεί ότι απ’ όλα τα παραπτώματα που παρατέθηκαν στην απόφαση της Επιτροπής, μόνο για το σημείο του σταυρού γίνεται ιδιαίτερη αναφορά, στις συνθήκες και τον χώρο που συνέβη. Η Επιτροπή αναφέρει χαρακτηριστικά, πως “ήταν σχετικά διακριτικό, δεν είχε σκοπό να προσβάλει και έγινε στη μικτή ζώνη, κοντά στην είσοδο στον αγωνιστικό χώρο”.

Το γεγονός ότι ο Σέρβος αθλητής έκανε τον σταυρό του στη μικτή ζώνη, στο περιθώριο του αγωνιστικού χώρου, φαίνεται πως ήταν καθοριστικής σημασίας για να θεωρηθεί η κίνησή του ασήμαντη. Τα άλλα παραπτώματα, που συνέβησαν όλα εντός του αγωνιστικού χώρου, οδήγησαν στην ποινή.

“Το θέμα του σταυρού ήταν ασήμαντο. Ο Μαϊντόβ αμφισβήτησε την απόφαση της διαιτητή, πέταξε τη ζώνη του, δεν έκανε υπόκλιση, δεν χαιρέτισε και δεν πλησίασε καν τον αντίπαλό του. Απ’ όλα τα δεδομένα που παραθέσαμε, το σημείο του σταυρού ήταν το μόνο που εξηγήσαμε γιατί το θεωρούμε ασήμαντο. Ο κ. Μαϊντόβ υποστήριξε ότι αποκλείστηκε γι’ αυτό, παραπλανώντας την κοινή γνώμη, αλλά οι ισχυρισμοί του δεν ανταποκρίνονται στην απόφασή μας“, θα ξεκαθαρίσει ο Νταβίντ Παπώ, πρώην πρωταθλητής Τζούντο, δικηγόρος και Πρόεδρος της Πειθαρχικής Επιτροπής στην υπόθεση Μαϊντόβ, σε συνομιλία που είχαμε μαζί του στις 19 Σεπτεμβρίου 2024.

To ίδιο έσπευσε να ξεκαθαρίσει και η Διεθνής Ομοσπονδία Τζούντο (IJF) στην ανακοίνωση που εξέδωσε στις 18 Σεπτεμβρίου 2024, ως απάντηση “στους πολυάριθμους ψευδείς ισχυρισμούς” και τις “λανθασμένες πληροφορίες”, τονίζοντας πως οι κανόνες για τα θρησκευτικά σύμβολα αφορούν αποκλειστικά και μόνο τον αγωνιστικό χώρο:

“Οι κανόνες μας σχετικά με την εκδήλωση θρησκευτικών ή άλλων συμβόλων σχετίζονται αυστηρά με τον αγωνιστικό χώρο, ο οποίος είναι ένας χώρος αφιερωμένος αποκλειστικά στο τζούντο και στον οποίο υπάρχουν μόνο τα συγκεκριμένα σύμβολα και οι κανόνες του τζούντο, εξίσου για όλους. Η IJF δεν απαγορεύει τη θρησκευτική έκφραση ή την επίδειξη θρησκευτικών συμβόλων. Η IJF δεν απαγορεύει τη θρησκευτική έκφραση ή την επίδειξη θρησκευτικών συμβόλων εκτός του αγωνιστικού χώρου, καθώς συνεχίζουμε να σεβόμαστε την ατομική ελευθερία κάθε μέλους της κοινότητάς μας”.

Αυτή η επισήμανση είναι σύμφωνη με το άρθρο 8.6. των Αθλητικών και Οργανωτικών Κανονισμών της IJF (SOR), το οποίο αναφέρει τα εξής:

“Η θρησκευτική, πολιτική, προσωπική, εμπορική χροιά ή έκφραση απαγορεύεται για όλους στον αγωνιστικό χώρο”.

Η συμπεριφορά του Σέρβου στο τατάμι ήταν αυτή που καθόρισε την απόφαση αποκλεισμού του

Όλα τα παραπτώματα του Σέρβου αθλητή, όπως αναφέραμε, έλαβαν χώρα εντός του αγωνιστικού χώρου και πάνω στο τατάμι (στρώμα), πλην του σημείου του σταυρού. Στην απόφαση της Πειθαρχικής Επιτροπής τονίζεται ότι η συμπεριφορά του Σέρβου εντός του αγωνιστικού χώρου παραβίασε “το πνεύμα του Τζούντο” και ήταν αυτή που τελικά οδήγησε και καθόρισε την απόφαση αποκλεισμού του, αντίθετα με όσα ισχυρίστηκε ο ίδιος.

Χαρακτηριστική της σημασίας που δίνεται στη συμπεριφορά των αθλητών του Τζούντο εντός του αγωνιστικού χώρου είναι η περίπτωση της Σουηδής αθλήτριας του Τζούντο, Tara Babulfath, που συμμετείχε και αυτή στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η αθλήτρια αμφισβήτησε πολύ ήπια την απόφαση του διαιτητή και έλαβε ποινή αποκλεισμού τριών μηνών, παρόμοια με αυτή του Μαϊντόβ. Την απόφαση μπορείτε να τη δείτε εδώ. Ωστόσο, ο κ. Παπώ τονίζει κάποιες θεμελιώδεις αντιθέσεις:

“Η συγκεκριμένη αθλήτρια έδειξε απόλυτο σεβασμό καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα, πλην μιας ήπιας αντίδρασης, για την οποία τιμωρήθηκε με τρεις μήνες αποκλεισμό και μάλιστα μετάνιωσε για τη συμπεριφορά της. Αντίθετα, ο Μαϊντόβ, όχι απλώς αμφισβήτησε την απόφαση της διαιτητή, αλλά πέταξε τη ζώνη του, δεν έκανε υπόκλιση, δεν χαιρέτισε και δεν πλησίασε καν τον αντίπαλό του και αν δείτε τι έγραψε σε εμάς για να εξηγήσει τη δική του θέση, τότε θα κατανοήσετε πού δώσαμε βαρύτητα και πού όχι. Και για όλα αυτά, ο κύριος Μαϊντόβ έλαβε ποινή λίγο περισσότερο από τέσσερις μήνες. Από αυτά, μπορείτε να συμπεράνετε με απόλυτη ακρίβεια, πόσο μέτρησε για εμάς το ότι έκανε τον σταυρό του!”

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι, ο αθλητής δεν αποκλείστηκε επειδή έκανε τον σταυρό του. Η ποινή αποκλεισμού του Σέρβου αθλητή καθορίστηκε με γνώμονα τη συμπεριφορά του εντός του αγωνιστικού χώρου.

Απ’ όσα είναι μέχρι στιγμής γνωστά, το παράπτωμα της θρησκευτικής έκφρασης δεν έχει τιμωρηθεί με πολύμηνο αποκλεισμό. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Ρώσου αθλητή, Robert Mshvidobadze, ο οποίος έκανε τον σταυρό του εντός του αγωνιστικού χώρου και συγκεκριμένα ενώ ήταν πάνω στο τατάμι – όπου δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα από τους επίσημους κανόνες – και τιμωρήθηκε με μια μικρή χρηματική ποινή χιλίων δολαρίων (1000$).

Συμπέρασμα

Ο Σέρβος αθλητής του Τζούντο δεν αποκλείστηκε επειδή έκανε τον σταυρό του. Αν και η θρησκευτική έκφραση αποτελεί παράπτωμα, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διεθνούς Ομοσπονδίας, αυτή δεν απαγορεύεται όταν γίνεται εκτός του αγωνιστικού χώρου. Η κίνηση του Σέρβου έγινε στη μικτή ζώνη, στα όρια με τον αγωνιστικό χώρο, με την Επιτροπή να την αξιολογεί ως “ασήμαντη”. Αντίθετα, η άρνηση να υποκλιθεί απέναντι στον αντίπαλό του, η αμφισβήτηση της απόφαση της διαιτητή και η αφαίρεση της ζώνης του είναι παραπτώματα που έλαβαν χώρα εντός του αγωνιστικού χώρου και που οδήγησαν στην αποβολή του, καθώς προσβάλλουν το πνεύμα του αγωνίσματος, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής.