Σκληραίνει όλο και περισσότερο η στάση της Ρωσικής Εκκλησίας στην Αφρική καθώς η απόφαση για δημιουργία Εξαρχίας στο κανονικό έδαφος του Παλαίφατου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής έχει επιφέρει σχίσμα στις κατά Τόπους Εκκλησίες και το ιεραποστολικό έργο, με οδυνηρές συνέπειες για το μέλλον της Ορθοδοξίας στην Αφρικανική ήπειρο.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Καθημερινά εξελίσσονται γεγονότα που επιβεβαιώνουν αυτή την κατάσταση με τους Ιεραποστόλους Επισκόπους και ιερείς να δίνουν καθημερινή μάχη για να διατηρήσουν την ενότητα του ποιμνίου.
Φτάνουν στο σημείο να ληστεύουν ναούς
Ενορίες, όπου έχουν εισβάλει οι Ρώσοι, επισκέφθηκε ο Επίσκοπος Μπουκόμπας και Δυτικής Τανζανίας κ. Χρυσόστομος το Σαββατοκύριακο 9-10 Νοεμβρίου. “Χαρακτηριστικό είναι ότι οι εισβολείς πάνε δίπλα στους δικούς μας Ναούς και φτιάχνουν δικούς τους με την ίδια ονομασία”, καταγγέλλει ο Θεοφιλέστατος κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου ότι η σύγκρουση γίνεται βιαιότερη. Ο κ. Χρυσόστομος προσθέτει ότι “η επιθετικότητα τους φθάνει στο σημείο να ληστεύουν τους Ναούς μας και να κλέβουν τα Ιερά Σκεύη, Εικόνες καμπάνες για δική τους χρήση, αλλά και να εκφοβήσουν. Οι δε καθηρημένοι Ιερείς τους δεν αναγνωρίζουν την καθαίρεση και κατακρατούν τις μοτοσυκλέτες που τους τους έδωσε η Επισκοπή, τα αντιμήνσια και τα άλλα Ιερά Σκεύη. Κάποιοι από τους λαϊκούς αποστάτες υπαξαίρεσαν τα χρήματα της Ενορίας και τα πήραν μαζί τους στο Ρωσικό σχίσμα”.
Ήδη με την “ευλογία” του καθαιρεμένου από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας Ρώσου Εξάρχου, Ζαράισκ Κωνσταντίνου, στο νομό της Κυέρουα έχουν ιδρύσει έξι παρενορίες και μαζί με τους τρεις τοπικούς “ψευτοιερείς” έχουν πάρει και από την Κεντρική Τανζανία αποσχισμένο καθηρημένο κληρικό προς ενίσχυση.
“Οι χριστιανοί είναι πλέον αποφασισμένοι να αντιδράσουν σ’ αυτή την ληστεία υλικών και πνευματικών αγαθών. Το ποιο σοβαρό είναι υφαρπαγή χριστιανών, που δεν καταλαβαίνουν, τι σημαίνει σχίσμα. Έχουν κάποια γνωριμία με ένα αποσχισμένο ιερέα. Έχει και κάποιες κακές σχέσεις με τον κανονικό εφημέριο του, και σηκώνεται και φεύγει. Παπάς ο ένας, παπάς και ο άλλος. Ίδια Ακολουθία, ίδιο τυπικό και ψαλμωδία. Δεν υπάρχει θέμα για έναν αδαή πιστό”, λέει ο Επίσκοπος κ. Χρυσόστομος περιγράφοντας την δύσκολη κατάσταση που επικρατεί.
Δυναμική αντιμετώπιση του προβλήματος όπου χρειαστεί
Ο Θεοφιλέστατος επισκέφθηκε το περασμένο Σάββατο την Ενορία της Αγίας Τριάδος Stamiko όπου μετά την Θεία Λειτουργία είχε συνάντηση με τους χριστιανούς, όπου πληροφορήθηκε την υπάρχουσα κατάσταση και έδωσε “οδηγίες για την αντίσταση στην εισβολή των σχισματικών Ρώσων”. Από αυτή την ενορίας πρόσφατα έφυγε ο κατηχητής παίρνοντας μαζί του τα χρήματα του Ναού και δύο χριστιανούς.
Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου ο Επίσκοπος επισκέφθηκε την Ενορία της Κοιμήσεως Θεοτόκου Runinia, όπου “έχει συμβεί η μεγαλύτερη ζημιά από την εισβολή των σχισματικών”, όπως δηλώνει ο ίδιος. Αιτία είναι η σύγκρουση του προέδρου της ενορίας με τον Εφημέριο, καθώς ο πρώτος υπεξαίρεσε το ταμείο του ναού, πήρε μαζί του και άλλες επτά συγγενικές του οικογένειες και κτίζουν δικό τους ναό, στον οποίο κάλεσαν αποσχισθέντα κληρικό από την Επισκοπή Αρούσας και Κεντρικής Τανζανίας. Κατά το κήρυγμα της Θείας Λειτουργίας ο Επίσκοπος κ. Χρυσόστομος ζήτησε από τους χριστιανούς, “κινούμενοι από αγάπη στους πλανεμένους αδελφούς χριστιανούς να δείξουν την αγάπη του Καλού Σαμαρείτου και να τους βοηθήσουν να επιστρέψουν στην μητέρα Εκκλησία, όπου έγιναν χριστιανοί”. Παρουσίασε τον νέον Εφημέριο και συνομίλησε με τους χριστιανούς, πως θα αντιμετωπισθεί η κατάσταση αυτή.
Στη συνέχεια έγινε Ιερατική Σύναξη της Αρχιερατικής Περιφέρειας, όπου συζητήθηκε η υπάρχουσα κατάσταση και η αντιμετώπιση της. Τόνισε την ανάγκη επαγρύπνισης και την χρήση όλων των δυνατών μέσων και ποιμαντικών τρόπων, κυρίως με την τοποθέτηση δραστηρίων κληρικών, που θα ακυρώσουν στη πράξη το σχίσμα και θα φέρουν πίσω όσους πλανήθηκαν. “Τώρα συνεχίζουμε με αγάπη και πνεύμα ενότητας, αλλά και όπου χρειασθεί ποιο δυναμική αντιμετώπιση για την οριοθέτηση της Ορθοδοξίας από το Σχίσμα”, καταλήγει ο Επίσκοπος κ. Χρυσόστομος.
Η στάση του Ορθόδοξου κόσμου
Υπενθυμίζεται ότι τη Ρωσική αντικανονική εισπήδηση στο ιεραποστολικό έργο του Παλαίφατου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής είχε καταγγείλει πριν λίγες ημέρες από το Ρέθυμνο ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’, ο οποίος ήδη από τις πρώτες ημέρες της απόφασης της Ρωσικής Εκκλησίας να δημιουργήσει Εξαρχία προέβη σε καταδίκη της απόφασης, ενημέρωση του Ορθόδοξου κόσμου για τις εξελίξεις ενώ η Ιερά Σύνοδος προχώρησε σε καθοριστικές αποφάσεις ως έσχατη λύση για το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί. Ωστόσο, ο Προκαθήμενος του Δευτερόθρονου Πατριαρχείου απευθυνόμενος προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τους Ιεράρχες του Θρόνου, τον περασμένο Αύγουστο, είχε επισημάνει ότι η στάση των αδελφών Προκαθημένων των Παλαίφατων Εκκλησιών ως και των νεώτερων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών είναι αδιάφορη για το θέμα της Ρωσικής εισπήδησης στην Αφρική. Από την πλευρά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος είχε εκφράσει την πλήρη στήριξή του στον Πατριάρχη Θεόδωρο και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής. Στο πλευρό του Πατριαρχείου βρίσκονται και οι Εκκλησίες Κύπρου και Ελλάδος, καθώς και η Εκκλησία της Αλβανίας με τον Αρχιεπίσκοπο κ.κ. Αναστάσιο σε απάντησή του σε αδελφικά Γράμματα του Πατριάρχη Αλεξανδρεία, να χαρακτηρίζει ως “Απαράδεκτη και αντικανονική ενέργεια η εισπήδηση του Πατριαρχείου Μόσχας στην Αφρική”.
Το τριήμερο 25-27 Νοεμβρίου θα συνεδριάσει η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας του Θρόνου οπότε και θα παρατεθούν νέα στοιχεία για τη δράση της Εξαρχίας.
Εφέτος ο Προκαθήμενος του Δευτερόθρονου Πατριαρχείου συμπλήρωσε 20 χρόνια στον Θρόνου του Αγίου Μάρκου. Ως πηδαλιούχος της Αλεξανδρινής Εκκλησίας γνωρίζει ότι η διακονία στην ιεραποστολή της Αφρικής είναι σταυρική και επίπονη καθώς οι δυσκολίες στη Μαύρη Ήπειρο είναι πολλές και ποικίλες. Με αφορμή την συνεχιζόμενη και αυξανόμενη επιθετική δράση της Ρωσικής Εξαρχίας στο ιεραποστολικό έργο και την κανονική Εκκλησία, περισσότερο από ποτέ, χρειάζεται μία δυναμική απάντηση σε αυτή την αντιεκκλησιαστική, αντικανονική και ανάδελφη πράξη.