Τα κάλαντα ψάλλονται κυρίως από παιδιά αλλά και από ενήλικα άτομα, είτε μεμονωμένα είτε καθ' ομάδας, που περιέρχονται οικίες, καταστήματα, δημόσιους χώρους κ.λπ. με τη συνοδεία του πατροπαράδοτου σιδερένιου τριγώνου, αλλά ενίοτε και άλλων μουσικών οργάνων (φυσαρμόνικας, ακορντεόν, τύμπανου,φλογέρας κ.λπ.). Τα παιδιά ρωτούν συνήθως «Να τα πούμε;» και περιμένουν την απάντηση «Να τα πείτε».
Τραγουδάμε οικογενειακώς τα κάλαντα του τόπου μας
Ανεξάρτητα από το ότι τα παιδιά φέτος δεν μπορούν να βγουν να πουν τα κάλαντα στη γειτονιά ή αν αυτό το έθιμο έχει εξασθενίσει στις μέρες μας, η οικογενειακή παράδοση προστάζει πριν το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, να τραγουδήσουμε όλοι μαζί τα κάλαντα!
Η αλήθεια είναι πως τα κάλαντα είναι ένα από τα χριστουγεννιάτικα έθιμα που λατρεύουμε οικογενειακώς και αν κάποιος φέτος είναι μακριά και δεν βρίσκεται στο τραπέζι μας, τότε η τεχνολογία θα μας βοηθήσει να… εκσυγχρονίσουμε ακόμα και τα κάλαντα, που μπορούμε να τραγουδήσουμε ακόμα και διαδικτυακά – σημασία έχει να είμαστε «μαζί», έστω κι αν είμαστε μακριά, σημασία έχει το «Νοιάζομαι» στους αγαπημένους μας να το λέμε και να το εννοούμε!
Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα Μακεδονίας
Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα,
τώρα Χριστός γιννιέτι. (δις)
Γιννιέται κι βαφτίζιτι,
στους ουρανούς απάνου. (δις)
Όλοι οι Αγγέλοι χαίρουντι,
κι όλοι δοξολογιούντι. (δις)
Και τα δαιμόνια σκάζουνε,
και σκάζουν και πλαντάζουν. (δις)
Σε τούτο το σπίτι πού ‘ρθαμε,
μι μάρμαρου στρουμένου. (δις)
Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα Κρήτης
Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θεία Γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται χαίρετ’ η φύσις όλη.
Εντός σπηλαίων τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
ο βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων.
Κερά καμαροτράχηλη και φεγγαρομαγούλα,
και κρουσταλίδα του γιαλού και πάχνη από τα δέντρα.
Aπου τον έχεις τον υιό το μοσχοκανακάρη,
λούζεις τον και χτενίζεις τον και στο σχολείο τον πέμπεις.
Κι ο δάσκαλος τον έδειρε μ’ ένα χρυσό βεργάλι,
και η κυρά δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.
Είπαμε δα για την κερά ας πούμε για τη βάγια,
άψε βαγίτσα το κερί, άψε και το διπλέρι,
και κάτσε και ντουσούντισε ήντα θα μας εφέρεις.
Για απάκι, για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι,
κι από τον πύρο του βουτσιού να πιούμε μια γεμάτη.
Κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι,
κι αν το ‘χει κάνει η γαλανή ας είναι ζευγαράκι.
κι από το πιθαράκι σου λάδι ένα κουρουπάκι,
κι αν είναι κι ακροπλιάτερο βαστούμε και τ’ ασκάκι.
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα,
και φέρε και γλυκό κρασί να πιουν τα παλληκάρια.
Κι αν είναι με το θέλημα άσπρη μου περιστέρα,
ανοίξατε την πόρτα σας να πούμε καλημέρα.