Σύμφωνα με τα εκκλησιαστικά βιβλία, τα Ψυχοσάββατα είναι ένα είδος άκαιρου (μη προγραμματισμένου) Μνημοσύνου που αναλαμβάνει η ίδια Εκκλησία για όσους δεν μπορούν για οποιοδήποτε λόγο να τελέσουν τα καθιερωμένα Μνημόσυνα.
Ψυχοσάββατο Πεντηκοστής-Συνταγή από το Άγιο Όρος για κόλλυβα
Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει κυρίως για όσους πέθαναν στη ξενιτιά ή σε δύσκολες συνθήκες π.χ. στη θάλασσα, στα βουνά κλπ ή ακόμη και για τους φτωχούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν τα κανονικά Μνημόσυνα.
Τα Ψυχοσάββατα λοιπόν είναι ένα Μνημόσυνο που κάνει η Εκκλησία ώστε όλοι να έχουν την δυνατότητα να συγχωρεθούν και να κριθούν κατά την Δευτέρα Παρουσία.
Τα Ψυχοσάββατα για να συγχωρεθεί η ψυχή των αγαπημένων μας προσώπων συνηθίζεται να προσφέρουμε κόλλυβα, τα οποία μπορούμε είτε να τα φτιάξουμε μόνοι μας είτε να τα πάρουμε έτοιμα από κάποιο ζαχαροπλαστείο.
Στη συνέχεια, τα πηγαίνουμε στην Εκκλησία για να διαβαστούν είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής είτε στη Θεία Λειτουργία του Σαββάτου.
Τα επίσημα Ψυχοσάββατα σύμφωνα με την Εκκλησία είναι δύο και μάλιστα οι ημερομηνίες τους είναι κινητές καθώς εξαρτώνται από το Πάσχα.
Πιο συγκεκριμένα το πρώτο είναι το Σάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω και το δεύτερο είναι το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή.
Συνταγή από το Άγιο Όρος για να φτιάξετε κόλλυβα
Υλικά:
1/2 κιλό σιτάρι
2 κουταλιές της σούπας καρυδόψιχα τριμμένη
1 κουταλιά της σούπας αμυγδαλόψιχα ασπρισμένη και τριμμένη
1 κουταλιά της σούπας μαϊντανό ψιλοκομμένο
1/2 κουταλιά της σούπας σουσάμι καβουρδισμένο
1/2 κουταλιά της σούπας σπόρους από ρόδι
1/2 κουταλάκι του γλυκού κανέλα
1 κουταλιά της σούπας σταφίδες
1 κουταλιά της σούπας ζάχαρη
1 κουταλιά της σούπας φρυγανιά
άχνη ζάχαρη και κανέλα για την επικάλυψη
Εκτέλεση:
Βράζουμε το σιτάρι τόσο ώστε να μη χυλώσει. Το σουρώνουμε και το απλώνουμε σε καθαρή πετσέτα για να τραβήξει το νερό του.
Βάζουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά (εκτός από την άχνη ζάχαρη) και ανακατεύουμε. Τα απλώνουμε σε πιατέλα και τα πιέζουμε από πάνω με μια λαδόκολλα. Τα καλύπτουμε με άχνη ζάχαρη.
Αν τα κόλλυβα είναι για μνημόσυνο ή τρισάγιο, σχηματίζουμε στην επιφάνεια έναν σταυρό με κανέλα ή αμύγδαλο ή σπόρους από ρόδι. Αν είναι για εορταζόμενο άγιο, σχηματίζουμε τη μορφή του αγίου με κανέλα ή φυσικά χρώματα.
