Ευσεβάστως προάγομαι μετά την λήψιν του υπ' αριθ.664/299/11-2-2021 Υμετέρου Έγκυκλίου Σημειώματος, δι' ού διεβιβάσθη ημίν η υπ' αριθ.9147/10.2.2021 Κ.Υ.Α. «περί προσωρινών μέτρων είς τούς θρησκευτικούς χώρους λατρείας διά την προστασίαν της δημοσίας υγείας έναντι του κορωνοϊού Coνid -19», νά αναφερθώ εις τά έκ ταύτης ανακύπτοντα προβλήματα είς τό Xριστεπώνυμον Πλήρωμα και να παρακαλέσω Υμάς διά τα κάτωθι.
1. Συμφώνως πρός τα διαλαμβανόμενα έν τή ώς άνω Κ.Υ.Α. ή παρουσία πιστών εντός των Ιερών Ναών θα πραγματοποιήται αναλόγως του επιπέδου επιδημιολογικής επιβαρύνσεως εις το οποίον ευρίσκεται ο Δήμος ή η Περιφερειακή Ενότης εκάστου Ιερού Ναού: α) Επίπεδον επιτηρήσεως β) Επίπεδον ηύξημένου κινδύνου γ) Επίπεδον πολύ ηυξημένου κινδύνου και δ) Επίπεδον μητροπολιτικών περιοχών.
Είς τάς υπό αρίθμησιν α’, β’ και δ’ περιπτώσεις – επίπεδα ή συμμετοχή πιστών ορίζεται ως εξής:
Εις το α’ επίπεδον ένας (1) πιστός ανά είκοσι πέντε (25) τ.μ. επιφανείας καί μέ έλαχίστην απόστασιν δύο (2) μέτρων μεταξύ των, με μέγιστον αριθμόν παρευρισκομένων πιστών τούς πεντήκοντα (50).
Εις το β’ και δ’ επίπεδον προβλέπεται ένας (1) πιστός ανά είκοσι πέντε (25) τ.μ. επιφανείας και με έλαχίστην απόστασιν δύο (2) μέτρων μεταξύ των, με μέγιστον αριθμόν παρευρισκομένων πιστών τούς έννέα (9). Ένώ είς το γ’ επίπεδον ορίζεται η τέλεσις των Ιερών Ακολουθιών «κεκλεισμένων τωνθυρών», άνευ της παρουσίας πιστών. Επί πλέον, επιτρέπεται «στό πλαίσιο των επιτρεπομένων λόγων μετακίνησης» (Παράρτημα Κ.Υ.Α., Φ.Ε.Κ. Β’ 534/10.2.2021, σελ. 5174) η προσέλευσης των πιστών διά προσκύνημα και «κατ’ ιδίαν προσευχήν», μετά το πέρας των Ιερών Ακολουθιών.
2. Εις τάς έν θέματι α’, β’ και δ’ περιπτώσεις – επίπεδα ορίζεται η παρουσία ενός (1) μόνον στου εντός είκοσι πέντε (25) τ.μ. επιφανείας με απόστασιν δύο (2) μέτρων από τον πλησίον του, ενώ η Κ.Υ.Α. του Δεκεμβρίου, η οποία «κατ’ εξαίρεσιν επέτρεπε την τέλεσιν Λειτουργιών την 25.12.2020, την 1.1.2021 και 6.1.2021», ώριζε την παρουσίας ενός (1) πιστού ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. μέ απόστασιν δύο (2) μέτρων από τον άλλον. Και έρωτάται : αυτά τα υπερβολικά τ.μ. επιφανείας (15 πρίν και 25 τώρα) που άλλου τηρούνται; Είς τα super markets και τα λοιπά καταστήματα τροφίμων, είς τά φαρμακεία, είς τάς σχολικές αίθούσας, είς τά αεροπλάνα, είς τό μετρό, είς τόν ηλεκτρικόν σιδηρόδρομον, εις τα αστικά λεωφορεία, πού; Τόσον επικίνδυνοι διά μολυσμόν και μετάδοσιν του μικροβίου θεωρούνται οι Ιεροί και καθαγιασμένοι Ναοί μας; Πώς πρέπει να διαίτερα αντιμετώπισης των ιερών και λειτουργικών αυτών χώρων, αλλά και των πιστών;
Έξ άλλου, ο καθορισμός του ενός (1) προσώπου εντός των 25 τ.μ. επιφανείας καί μέ άπόστασιν δύο (2) μέτρων του ενός από τον άλλον διά τούς Έπαρχιακούς Ιερούς Ναούς σημαίνει κατ’ ακρίβειαν την παρουσίαν 3-5 προσώπων μόνον, ενώ ως μέγιστος αριθμός πιστών ορίζεται (θεωρητικώς) ο αριθμός πεντήκοντα (50), δηλαδή «δώρον άδωρον».
3. Εις την γ’ περίπτωσιν -επίπεδον πολύ ηυξημένου κινδύνου κατατάσσονται όλες οι περιοχές-πόλεις, περιφέρειες- οι οποίες ανήκουν εις το «κόκκινο», δηλ. άφορά είς το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Ελληνικής Επικρατείας (περιφέρεια Αττικής, Θεσσαλονίκη, Άχαΐα και νομοί Πελοποννήσου, Εύβοια, νομοί Κρήτης κ.ά.). Και εις την κατηγορίαν αυτήν, ώς μή ώφελε, εντάσσονται τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, ως ανήκοντα εις την Περιφέρειας Αττικής. Εις τα Κύθηρα προέκυψε ένα κρούσμα, το οποίο έμολύνθη από μετανάστην επιστρέψαντα έξ Άλβανίας, ο οποίος και μετέδωσε είς το περιβάλλον του τον ιόν (περί τά δέκα θετικά περιστατικά τελούντα υπό έγκλεισμόν), ενώ τα Αντικύθηρα είναι μέχρι στιγμής αμόλυντα.
Είς το μεγαλύτερο, λοιπόν, μέρος του πληθυσμού της Πατρίδος μας μετεδόθη ο κορωνοϊός καί ένεκα τούτου η τέλεσης των Ιερών Ακολουθιών, και μάλιστα της Θείας Λειτουργίας, θά γίνεται «κεκλεισμένων των θυρών», άνευ της παρουσίας των πιστών. «Άρχαί (νέων) ώδίνων». Ο αποκλεισμός των Ορθοδόξων Χριστιανών από την εν Εκκλησίαις Θείαν Λατρείαν και από το Ποτήριον της ζωής, το φερέσβιον Ιερόν Μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας – Θείας Κοινωνίας, είναι ό,τι τό οδυνηρότερον. Η προσέλευσης των πιστών διά προσκύνημα και «κατ’ ιδίαν προσευχήν», μετά το πέρας των Ιερών Ακολουθιών, είναι σημαντικό μέν, άλλά το ελάχιστον, έναντι του μείζονος και υπερτάτου, πού είναι η κοινή Θεία Λατρεία και το κορυφαίον αύτης, η Θεία Μετάληψις τών Αχράντων Μυστηρίων. Το προσκύνημα και η «κατ’ ιδίαν προσευχή» δεν είναι δυνατόν να αντικαταστήση και να αναπληρώση την από κοινού Θεία Λατρεία και την Θεία Κοινωνία. Έπί μήνας έστερήθη τών Θείων αυτών Δώρων ο Λαός του Θεού και ήδη του προσφέρεται και πάλιν το πικρόν τούτο ποτήριον του πνευματικού αυτού λιμού, οι πικρές εμπειρίες της παρελθούσης Μεγ. Τεσσαρακοστής, Μεγ. Εβδομάδος και του Αγίου Πάσχα, ο βαρύτατος αυτός σταυρός του Χριστωνύμου Ποιμνίου. Ο Κυβερνήτης της Χώρας μας είς πρόσφατον συνέντευξίν του εξέφρασε την ελπίδα ότι το Πάσχα θα απαλλαγούμε από την «φαραωνική πληγή» του κορωνοϊού. Από το Φθινόπωρον, όμως, άρχισαν τα προμηνύματα δι’ ένα ακόμη άνευ της συμμετοχής του πιστού Λαού επικείμενον Πάσχα. Είναι αδιανόητον και ασυγχώρητον το ενδεχόμενον τούτο και ώς σκέψις ακόμη.
Μή γένοιτο! Μυριάκις μη γένοιτο!
Η ομάδα των ειδικών συμβούλων της Κυβερνήσεως (λοιμωξιολόγων) με ορθολογιστικά κριτήρια και σκεπτικισμόν αντιμετωπίζουσα το θέμα: Έκκλησία και εκκλησίασμα, έντάσσουν και αυτό είς τά οριζόντια μέτρα και, όπως κλείνουν όλα τα άλλα, αποφαίνονται και διά τά της Εκκλησίας χωρίς, κατά κανόνα, να προσεγγίζουν τον μεταφυσικόν και μυστηριακόν χαρακτήρα της Έκκλησίας. Όμως, επειδή ευρισκόμεθα εις ένα Ελληνορθόδοξο, κατά την συντριπτικήν του πλειονοψηφίαν (και όχι ουδετερόθρησκο) Κράτος, την Χώρα των Αγίων και των Ηρώων, πρέπει από άλλην, πνευματικήν οπτικήν γωνίαν νά γίνη η προσέγγισης του πνευματικού μεγέθους, πού λέγεται Εκκλησία και είναι η μητέρα και σώτειρα του Όρθοδόξου Γένους μας επί είκοσι (20) και πλέον αιώνας. Και το ευσεβές Γένος μας, συνυφασμένο με την Ορθοδοξία έμεγαλούργησε διαχρονικώς. Διήνυσε με την πάροδον των αιώνων και πλέον δυσχερείς καταστάσεις (Κατοχές – δουλείες, επιδρομές, πολέμους, καταστροφές, λοιμώδεις ασθένειες, δύσκολα καιρικά φαινόμενα κ.λπ.) άλλ’ «έκ πάντων τούτων έρρύσατο αυτό ο Κύριος». Επομένως δεν είναι ορθόν να εξισώνουμε την Εκκλησία, με την θεία και υψηλής αποστολής της, με όλα τα άλλα σχήματα του παρόντος κόσμου.
4. Η Εκκλησία της Ελλάδος, Μακαριώτατε άγιε Πρόεδρε, η οποία, ως γνωστόν, εν σχέσει μέ τό Ελληνικόν μας Κράτος έχει διακριτούς ρόλους και αι μετ’ αυτού σχέσεις είναι σχέσεις συναλληλίας, έπειτα από ένα περίπου έτος (άφ’ ότου ενέσκηψε η επιδημία του κορωνοϊού), συμπάσχουσα μετά του Όρθοδόξου Ποιμνίου της διά τήν στέρησιν του υπερτίμου άγαθού της Θε Χριστώνυμον Λαόν της, παρά τάς εκάστοτε παρεμβάσεις της υπέρ της ακωλύτου διενεργείας αυτής, άλλά και ποιήσασα χρήσιν του Συνταγματικού δικαιώματος Αύτης, διασφαλίζοντας το δικαίωμα της ελευθερίας της συνειδήσεως και της ελευθερίας της Θείας Λατρείας (άρθρον 13, παραγρ. 1 και 2), έν όψει του γεγονότος ότι, παρά την υπ’ αριθ. Δ1α/ΓΠ. οικ.80588/14.12.2020 (Β’ 5509/15.12.2020) Κ.Υ.Α., η οποία επέτρεψε υπό αυστηρούς υγειονομικούς περιορισμούς την λειτουργία των χώρων λατρείας (Ορθοδόξων Ιερών Ναών) με παρουσίαν πιστών κατά τάς Αγίας Εορτάς των Χριστουγέννων, Αγίου Βασιλείου (Πρωτοχρονιάς) και Θεοφανείων, διά της υπ’ αριθ. Δ1α/ΓΠ.οικ.2/2.1.2021 Κ.Υ.Α. κατήργησε «την εξαιρετική και υπό περιορισμούς δυνατότητα συλλογικής άσκησης της λατρείας (δημόσια λατρεία) κατά την ημέρα εορτής των Θεοφανείων» (6-1-2021), την οποία επέτρεπε ή προμνημονευθείσα Κ.Υ.Α., έξήσκησε το δικαίωμα προσφυγής εις το Συμβούλιον της Επικρατείας κατά της νεωτέρας αυτής Κ.Υ.Α.
Με την από 5/1/2021 Αίτησιν Ακυρώσεως προσέφυγεν εις το ΣτΕ η Εκκλησία της Ελλάδος, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και αι 81 Ιεραί Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά της συγκεκριμένης Κ.Υ.Α. και τας προηγουμένας Κ.Υ.Α., βάσει των οποίων «μέσα στο έτος 2020 συμμορφώθηκε η Εκκλησία της Ελλάδος και αι Ιεραί Μητροπόλεις αυτής) άλλεπάλληλες φορές στην η απαγόρευση στη δημόσια λατρεία, δηλαδή την απαγόρευση συμμετοχής των μελών Της στη συλλογική λατρεία κατά την διάρκεια περιόδων και Δεσποτικών και Θεομητορικών Εορτών κεφαλαιώδους σημασίας γιά τό Εορτολόγιό Της».
Καθηκόντως η Ελλαδική μας Εκκλησία προσέφυγε εις το ΣτΕ, όχι αντιδικούσα με την Ελληνικής Πολιτείαν, άλλά διεκδικούσα τα Συνταγματικά δικαιώματά της, κατά τα ως άνω, και στοιχούσα πρός τούς Θείους και Ιερούς Κανόνας της Ορθοδόξου ημών Καθολικής Εκκλησίας και πρός τόν Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας μας (Ν.590/1977), άτινα (άμφότερα) κέκτηνται Συνταγματικήν ισχύν καί κάλυψιν, βάσει του Συντάγματος της Ελληνικής Πολιτείας. Έκινήθη ούτως διά να απαλειφθή διά παντός το κακό αυτό προηγούμενο.
5. Παράλληλος κίνησης με την προσφυγήν της Ελλαδικής Εκκλησίας είς τό ΣτΕ έλαβε χώραν είς το Ανώτατου Δικαστήριον των ΗΠΑ (Supreme Court of the United States), αντίστοιχον του ημετέρου Συμβουλίου Επικρατείας, κατόπιν προσφυγής των Ρωμαιοκαθολικών του Μπρούκλιν, κατά της αποφάσεως του Κυβερνήτου της Ν. Υόρκης (25-11-2020), το οποίον διεκήρυξε πανηγυρικώ τω τρόπω ότι : «άκόμα και σε μία πανδημία, το Σύνταγμα δεν μπορεί να τεθεί στην άκρη και να λησμονηθεί». Αυτό σημαίνει ότι έκρινε ως αντισυνταγματικήν την παραβίασιν τού συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος ελευθερίας της Θείας Λατρείας με τον περιορισμόν εις την άσκησίν της (όριον 10 ή 25 πιστών είς τούς Ι. Ναούς). Ωσαύτως, το Γαλλικόν Συμβούλιον της Επικρατείας (Conseil d’ Etat) θεωρεί ως αντισυνταγματικόν περιορισμός του δικαιώματος της Θείας Λατρείας το όριον των 30 πιστών διά την συμμετοχής των είς τήν Θείαν Λατρείαν καί διέταξε την Γαλλικήν Κυβέρνησιν νά άναθεωρήση το σχετικόν διάταγμα, διότι το Δικαστήριον θεωρεί ότι κατ’ αυτόν τον τρόπον ένα μεγάλο μέρος των πιστών θά στερηθή του συνταγματικώς ανεγνωρισμένου δικαιώματος της Θείας Λατρείας. Η Σύνοδος, μάλιστα, των Ρωμαιοκαθολικών της Γαλλίας (CEF) έζήτησε από την Κυβέρνησιν «νά άναθεωρηθεί το μή ρεαλιστικό και ανεφάρμοστο μέτρο των τριάντα πιστών, το οποίο είναι έντελώς ασεβές για την πραγματικότητα της θρησκευτικής πρακτικής των Καθολικών».
Ημείς οι Ορθόδοξοι Κληρικοί και Λαϊκοί, τα μέλη της Μιάς, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Έκκλησίας, δέν έχομεν ίσα δικαιώματα ενώπιον του νόμου, του Θείου και του ανθρωπίνου, ή το Σύνταγμα της Ελλάδος δέν περιφρουρεί έξ ίσου το δικαίωμα της θρησκευτικής συνειδήσεως και της ελευθέρας Θείας Λατρείας; (άρθρ.13, παρ. 1 και 2). Διατί ήμείς να τυγχάνωμεν διαφορετικής ή κατωτέρας μεταχειρίσεως, τοσούτον μάλιστα, αφού το εν λόγω άρθρον του Συντάγματος δεν αναστέλλεται ούτε εν καιρώ πολιορκίας ή πολέμου;
6. “Όσον αφορά δέ είς τόν έμβολιασμός του πληθυσμού της Χώρας μας το καλόν και θεάρεστον είναι να υποστηρίξη ή Αγία μας Ορθόδοξος Καθολική Εκκλησία το θείον δώρον της εν Χριστώ ελευθερίας του προσώπου και τον σεβασμός της ελευθερίας της βουλήσεως του ανθρώπου. Το αρμόδιον Ευρωπαϊκόν Συμβούλιον και ο Ε.Ο.Δ.Υ. υποστηρίζουν ότι ο έμβολιασμός πρέπει να είναι προαιρετικός. Άκούονται ένθεν κακείθεν διάφορες γνώμες ειδικών επιστημόνων ιατρών. Μέσω του διαδικτύου παρουσιάζονται τα θετικά και τα αρνητικά του εμβολιασμού (πρόκλησις παρενεργειών, παραλυσίας μελών του σώματος του εμβολιαζομένου, αίφνίδιοι θάνατοι μετά το εμβόλιον, όρα περιπτώσεις 23 προσώπων Γηροκομείου Νορβηγίας, αλλά και πολλοί εκφράζονται θετικώς μετά τον εμβολιασμόν των). «Άγει την αλήθειαν είς φώς ο χρόνος», έλεγον οι αρχαίοι Πρόγονοί μας, και
7. “Ίσως, ώρισμένοι συνάνθρωποί μας νά δυσφορήσουν με τα γραφόμενά μας, πληροφορούμενοι από τα Μ.Μ.Ε. τά άναγγελλόμενα καθημερινώς από το μέτωπον του κορωνοϊοί και να μάς θεωρήσουν ως ευρισκομένους εκτός τόπου και χρόνου και ότι δήθεν είμεθα εκτός πραγματικότητος.
“Όμως, Μακαριώτατε, η επιμονή μας είς τήν έμμονήν του Χριστεπωνύμου Πληρώματος εις την είκοσι (20) αιώνων παράδοσιν και πρακτικής της Αγίας ημών Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας είναι η θεοφιλής και θεοδίδακτη λύσις του προβλήματος, εάν εντρυφήσωμεν εις ιστορικό παραλλήλων ή και πλέον απειλητικών επιδημιών και την αντιμετώπισίν των εντός του χώρου της Λιτανείες κ.λπ.).
“Όταν κλείονται οι Ιεροί Ναοί διά τούς πιστούς και δέν τιμώνται από τον Λαόν τουΑγίας μας Εκκλησίας με τα αγιαστικά μέσα, που διαθέτει (Θεία Λατρεία, Ιερές Άγρυπνίες, Ιερές Θεού λειτουργικώς και λιτανευτικώς οι Άγιοι Προστάται και Πολιούχοι των διαφό (π.χ. ο Άγιος Δημήτριος στη Θεσσαλονίκη, ο Άγιος Ανδρέας στην Πάτρα, ο Άγιος Σπυρίδων στην Κέρκυρα) έχουμε κατακόρυφη αύξηση και επέκταση της επιδημίας, όχι διότι οι Άγιοι έκδικούνται ή τιμωρούν, άλλά καθώς στέλνουν τα μηνύματά τους είς τόν φιλόχριστον λαόν. Εύχηθήτε, Μακαριώτατε άγιε Πρόεδρε και Άγιοι Συνοδικοί Πατέρες να παρέλθη το συντομώτερον ή φρικτή αυτή και παγκόσμια δοκιμασία του κορωνοϊού και άπαν το Χριστεπώνυμο Πλήρωμα της Αγιωτάτης του Χριστού Εκκλησίας μας να διδαχθή έκ της τοιαύτης δεινής συμφοράς καί έν μετανοία να λατρεύη τον Σωτήρα, Λυτρωτήν καί Ευεργέτην Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν και είς καμμίαν περίπτωσιν να μην επαναληφθούν τα θλιβερά γεγονότα της Μεγ. Τεσσαρακοστής, Μεγ. Εβδομάδος και του περυσινού Αγίου Πάσχα, πού οι Ιεροί Ναοί μας ήσαν άδειοι από την απουσίαν των ευσεβών και Όρθοδόξων Χριστιανών.
Και επί τούτοις υποσημειούμενος βαθυσεβάστως, διατελώ,
Ελάχιστος εν Επισκόποις
Ο Μητροπολίτης
+ Ο Κυθήρων & Αντικυθήρων Σεραφείμ