Νέα σελίδα γυρίζει από σήμερα η εκκλησία της Κύπρου, με την ενθρόνιση του 76ου Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου, κ.κ. Γεωργίου. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ανέλαβε με τον πλέον επίσημο τρόπο τα καθήκοντά του, ενώπιον κλήρου και λαού.
Στην τελετή παρέστησαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Αννίτα Δημητρίου, υπουργοί, κρατικοί αξιωματούχοι, αρχηγοί και εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων.
Σε ό,τι αφορά στους Προκαθήμενους και τους εκπροσώπους άλλων ορθόδοξων Πατριαρχείων και Αυτοκέφαλων Εκκλησιών, στην τελετή έδωσαν το παρόν τους, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος, αντιπροσωπεία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθώς επίσης και αντιπρόσωποι της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Όπως είπε, μεταξύ άλλων, στον ενθρονιστήριο λόγο του ο Αρχιεπίσκοπος κ. Γεώργιος, «για την Κύπρο και τον Αρχιεπίσκοπό της, ο σταυρός παραμένει σταυρός μαρτυρίου, η χλαμύδα μετατρέπεται σε ράκη με τα οποία καλύπτει τις πληγές του λαού, ο ακάνθινος στέφανος καθίσταται ορατό σημείον της επαχθούς δουλείας της πατρίδας μας, κι ο κάλαμος το μέσον απ’ όπου διαβιβάζεται το όξος της πικρής δουλείας στον λαό μας».
Ως Προκαθήμενος της Εκκλησίας σε ένα αλύτρωτο ελληνικό μέρος, ο Μακαριότατος είπε ότι τον απασχολούν ιδιαίτερα και τα θέματα της παιδείας ως ουσιωδέστατο στοιχείο της ζωής και της επιβίωσης ενός λαού. «Δεν ζητούμε, ούτε επιχειρούμε εκβιαστικά, ποδηγέτηση της Κυβέρνησης του τόπου στα θέματα παιδείας, ούτε και σε άλλα θέματα. Δεν απεμπολούμε, όμως, το δικαίωμα να έχουμε άποψη επί των καιριοτέρων ζητημάτων του τόπου και να την εκθέτουμε ελεύθερα, όπως τέτοιο δικαίωμα έχει σήμερα και ο τελευταίος πολίτης», τόνισε σχετικά.
Μιλώντας επίσης για το εθνικό θέμα, είπε ότι σήμερα που κινδυνεύουμε όσο ποτέ άλλοτε από την τουρκική βουλιμία, η οποία δεν αποκρύβει τις επιδιώξεις της για κατάκτηση και τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου, η Εκκλησία δεν μπορεί να σταθεί στις κερκίδες απλός θεατής.
«Η κυβέρνηση της Δημοκρατίας θα μπορεί να υπολογίζει και στη δική μας υποστήριξη στη διεκδίκηση των δικαίων του λαού μας και στην απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών μας. Δεν θα διστάσουμε, όμως, να επισημάνουμε και να ελέγξουμε κάθε τυχόν εκτροπή και θα αγωνιστούμε να αποτρέψουμε λύσεις που θα θέτουν σε κίνδυνο την επιβίωσή μας στην πατρογονική γη», υπογράμμισε επί του θέματος.
Συμπλήρωσε ότι η Εκκλησία θα συμβάλει ενεργά, ερχόμενη σε συνεννόηση με τις αρμόδιες αρχές του κράτους, στην αμυντική θωράκιση της Κύπρου, ενώ έκανε έκκληση για ενεργοποίηση του δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδος – Κύπρου, κάτι που όπως είπε θα ικανοποιήσει το αίσθημα ασφαλείας του λαού, θα αποτρέψει νέες επεκτατικές κινήσεις της Τουρκίας και θα συντηρήσει και θα εμπεδώσει τον πόθο της απελευθέρωσης.
Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος προς Αρχιεπίσκοπο Κύπρου:”Πιστεύω ότι η διακονία σας θα είναι λυσιτελής και καρποφόρος”
Την πεποίθηση ότι η διακονία του Αρχιεπίσκοπου Γεώργιου θα είναι «κατά πάντα λυσιτελής και καρποφόρος» ιδιαιτέρως στα εκκλησιαστικά ζητήματα που αφορούν την ταυτότητα και την ενότητα της εκκλησίας και που άπτονται του προορισμού και του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης, εξέφρασε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος στην κατά την προσφώνησή του ομιλία στην τελετή ενθρόνισης του.
«Αναλαμβάνετε αυτή την εκκλησιαστική ευθύνη σε μια εποχή δύσκολη σε παγκόσμιο επίπεδο», είπε.
«Βεβαίως, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι τα ανθρώπινα πάντοτε λιγότερο ή περισσότερο χαρακτηρίζονται από αστάθεια και ρευστότητα. Όμως η ρευστότητα του σύγχρονου πολιτισμού με την ψηφιακή του πρόοδο δεν έχει προηγούμενο», πρόσθεσε.
Συνέχισε λέγοντας ότι «έχει δημιουργηθεί πλέον ένα νέο κοσμοείδωλο εντελώς εκκοσμικευμένο σε σχέση με το λεγόμενο παραδοσιακό. Το κοσμοείδωλο αυτό επηρεάζει τα πάντα και κυρίως την αντίληψή μας περί ανθρώπων».
Δεν είναι τυχαίο, σημείωσε, «ότι πολλοί υποστηρίζουν ότι πλέον εισήλθαμε στην εποχή του μετανθρώπου».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «αυτή η ρευστότητα και μεταβλητότητα δεν αφήνουν ανεπηρέαστο και τον παραδοσιακό χριστιανικό τρόπο ζωής. Μια νέα διάχυτη θρησκευτικότητα διεκδικεί να εδραιωθεί, νέες συνήθειες υιοθετούνται και από τους Χριστιανούς».
Επιπλέον, πρόσθεσε, «έχετε να αντιμετωπίσετε εσείς και τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής του 1974 οι οποίες παραμένουν αθεράπευτες».
«Περπατώντας στα ίχνη των μεγάλων προκατόχων σας που τους χαρακτήριζε το γνήσιο εκκλησιαστικό ήθος και η φιλοπατρία και βασιζόμενος στη χάρη του τριαδικού Θεού πιστεύω ότι η διακονία σας θα είναι κατά πάντα λυσιτελής και καρποφόρος ιδιαιτέρως στα εκκλησιαστικά ζητήματα. Ζητήματα που αφορούν την ταυτότητα και την ενότητα της εκκλησίας και που άπτονται του προορισμού και του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης», σημείωσε.
«Με αυτές τις λίγες σκέψεις σας εύχομαι κάθε επιτυχία στην υψηλή αποστολή σας. Άξιος», είπε καταληκτικά ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.
Οικουμενικός Πατριάρχης: “Να δώσετε τον εαυτό σας στον κοινό αγώνα για προστασία της πίστης”
Με γραπτό μήνυμα που διαβάστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μ. Βρετανίας Νικήτα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος «χαιρέτισε» την ενθρόνιση του νέου προκαθήμενου της Κυπριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας, καλώντας τον να δώσει τον εαυτό του στην εκκλησία, «στον κοινό αγώνα για την προστασία της πίστεως στην παρούσα εποχή».
Απευθυνόμενος στον νέο Αρχιεπίσκοπο της Κύπρου ως «πολυαγαπημένε και πολυτιμότατε αδελφέ και συλλείτουργε», ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο μήνυμα του επισήμανε ότι εκλαμβάνει «με βαθιά συγκίνηση και δίκαιη χαρά» την ανάδειξη του νέου Αρχιεπίσκοπου της Κύπρου.
Στο μήνυμά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης πραγματοποιεί αναφορά «με βαθιά συγκίνηση» στον τέως Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι αυτός «έπεσε στη γη, για να δώσει πολλούς καρπούς στη Βασιλεία του Θεού».
Σύμφωνα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη ο νέος Αρχιεπίσκοπος καλείται να συνεχίσει το έργο του Χρυσοστόμου «ως Προκαθήμενος πλέον, φορέας της νίκης της Ανάστασης, γεννώντας και μαθαίνοντας τον Χριστό στις καρδιές του κλήρου και του λαού».
«Αναλαμβάνετε τους Πρωθιεραρχικούς οίακας μιας εκ των ιστορικοτέρων Εκκλησιών του κόσμου, υπέρ της οποίας η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως με στοργή αγωνίστηκε, προστάτευσε και στήριξε, όπως θα συνεχίσει να το πράττει», αναφέρει στο μήνυμα του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος απευθυνόμενος στο νέο Αρχιεπίσκοπο προσθέτει ότι «καλείσθε και εσείς να γίνετε φορέας αυτής της Παραδόσεως, αποδεδειγμένα, όχι μόνο με λόγια, αλλά και με έργα και πράξεις, ως θεραπευτής της εκκλησιολογικά ορθής γνώμης της Ορθοδόξου Εκκλησίας, να δώσετε τον εαυτό σας στην Εκκλησία, στον κοινό αγώνα για την προστασία της πίστεως στην παρούσα εποχή, καθώς αυτή κλονίζεται, όχι τόσο λόγω των διαφορετικών δογματικών πεποιθήσεων, αλλά λόγω του “νέου δόγματος” του έθνους και της καινοφανούς εκκλησιολογίας της αιρέσεως του εθνοφυλετισμού».
Στη συνέχεια σημειώνει ότι «ο αγώνας μας είναι επίμονος και σοβαρός, καθώς όσοι έχουν κοσμικά συμφέροντα από μια τέτοια αλλοίωση προβάλλουν τις κινήσεις μας ως δήθεν ανορθόδοξους και εξαπατούν τους πιστούς χριστιανούς με τρόπο εντελώς συκοφαντικό και άδικο».
«Εσείς και εμείς όμως δεν το πράττουμε αυτό. Διαπιστώσαμε ξανά το γενναιόφρον εκκλησιαστικό σας ήθος. Έχουμε την ελπίδα, ή καλύτερα την βεβαιότητα, ότι στο πρόσωπό σας βρήκαμε έναν θερμό συναντιλήπτορα», αναφέρει.
«Από την Πανάγια Πατριαρχική Εκκλησία του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, του ουράνιου προστάτη μας, αποδεχόμενοι ανεπιφύλακτα την θεόπνευστη, με κανονικές ψήφους, εκλογή σας για την οποία σας συγχαίρουμε θερμά, και γράφουμε το όνομά σας στα Δίπτυχα της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μας ως Αρχιεπίσκοπο Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου και κατασπαζόμαστε αδελφικά το πρόσωπό σας και επικαλούμαστε τη Σοφία, την Ειρήνη και την Δύναμη στην Πρωθιεραρχική σας πορεία που αρχίζει», καταλήγει.
Προκαθήμενοι της Εκκλησίας της Κύπρου
Κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα είχαμε έξι εκλογικές αναμετρήσεις και οι έξι Προκαθήμενοι της Εκκλησίας της Κύπρου υπηρέτησαν την Αρχιεπισκοπή για 79 χρόνια, ενώ τα άλλα 21 χρόνια ο θρόνος χήρευε λόγω αντιπαραθέσεων και προστριβών μεταξύ των ιεραρχών.
Ο Αρχιεπίσκοπος Λεόντιος παρέμεινε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο για 37 μόλις ημέρες, λόγω πρόωρου θανάτου του.
Στον αρχιεπισκοπικό θρόνο εξελέγησαν κατά χρονολογική σειρά, ο Κύριλλος Β΄ 1909-1916, ο Κύριλλος Γ΄ 1916-1933, ο Λεόντιος το 1947 για μόνο 37 μέρες, ο Μακάριος Β΄ 1947-1950, ο Μακάριος Γ΄ 1950-1977 , ο Χρυσόστομος Α΄ από το 1977 μέχρι τις 17 Μαΐου 2006, ο Χρυσόστομος Β΄ από τις 5 Νοεμβρίου 2006 μέχρι τις 7 Νοεμβρίου 2022.
Το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Κύπρου
Η Εκκλησία της Κύπρου είναι μία από τις αρχαιότερες αυτοκέφαλες εκκλησίες.
Όταν ο Αρχιεπίσκοπος Αντιοχείας, στο Θέμα της οποίας πολιτικά υπαγόταν η Κύπρος, επεδίωξε να καταργήσει το Αυτοκέφαλό της, οι Κύπριοι αρχιερείς κατήγγειλαν την επέμβαση στην Γ’ Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε το 431 μ.Χ. στην Έφεσο.
Η Οικουμενική αυτή Σύνοδος κατοχύρωσε το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Κύπρου με τον 8ο κανόνα της.
Το 478 μ.Χ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Ανθέμιος κατόπιν οράματος βρήκε τον τάφο και το λείψανο του Αποστόλου Βαρνάβα, στο στήθος του οποίου υπήρχε αντίγραφο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου.
Το Ευαγγέλιο τούτο πρόσφερε ο Αρχιεπίσκοπος Ανθέμιος στον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ζήνωνα, ο οποίος και παραχώρησε τα γνωστά τρία αυτοκρατορικά προνόμια στον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Κύπρου: Να υπογράφει με κιννάβαρι (κόκκινο μελάνι), να φέρει κατά τις ιεροτελεστίες πορφυρούν μανδύα και να κρατεί αντί της επισκοπικής πατερίτσας αυτοκρατορικό σκήπτρο.