Γενέσιο της θεοτόκου: Το παλαιότερο κείμενο που μνημονεύει την εορτή είναι ένας ύμνος του 6ου αιώνα.
Γενέσιο της θεοτόκου: Ιστορία και θρύλοι
Πιθανώς ο σχετικός εορτασμός άρχισε κάπου στη Συρία ή στην Παλαιστίνη στις αρχές του ίδιου αιώνα, όταν μετά την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου, οι εκδηλώσεις ευσέβειας προς τη Μητέρα του Θεού αυξήθηκαν σε ένταση και αριθμό, ιδίως στη Συρία.
Η πρώτη τέλεση λειτουργίας για την εορτή του Γενεσίου συνδέεται με τα θυρανοίξια, τον 6ο αιώνα, της Basilica Sanctae Mariae ubi nata est, που είναι σήμερα γνωστή ως Ναός της Αγίας Άννας στην Ιερουσαλήμ.
Ο αρχικός ναός (5ος αιώνας) ήταν μία βασιλική προς τιμή της Θεοτόκου, που ανεγέρθηκε στο σημείο, γνωστό ως «Δεξαμενή του βοσκού», όπου βρισκόταν το σπίτι των γονέων της Παναγίας.
Κατά τον 7ο αιώνα το Γενέθλιο εορταζόταν πλέον από τους Βυζαντινούς ως η εορτή της γεννήσεως της Παρθένου Μαρίας.
Καθώς η ιστορία της γενέσεως της Παναγίας είναι γνωστή μόνο από απόκρυφες πηγές και ο εορτασμός της άρχισε στη Μέση Ανατολή, η Δυτική Εκκλησία άργησε περισσότερο να υιοθετήσει την εορτή.
Στη Ρώμη άρχισε να τιμάται περί τα τέλη του 7ου αιώνα, αφού μεταφέρθηκε από μοναχούς της Ανατολής.
Η επισκοπή της Ανζέ στη Γαλλία υποστηρίζει ότι ο τοπικός Άγιος Μαυρίλιος εγκαινίασε τον εορτασμό του Γενεσίου της Θεοτόκου στην πόλη πολύ ενωρίτερα, μετά από μία αποκάλυψη περί το έτος 430: Μια νύκτα της 8ης Σεπτεμβρίου ένας άνδρας άκουσε αγγέλους να τραγουδούν στα ουράνια και ρώτησε γιατί τραγουδούν. Τότε του είπαν πως χαίρονταν επειδή η Παρθένος Μαρία είχε γεννηθεί εκείνη τη νύχτα.
Ωστόσο, αυτός ο θρύλος δεν υποστηρίζεται από ιστορικές πήγες.
