Απόστολος Φίλιππος: Ο Φίλιππος ο Πρωτοδιάκονος (ή Ευαγγελιστής) είναι πρόσωπο που εμφανίζεται αρκετές φορές στις Πράξεις των Αποστόλων.
Απόστολος Φίλιππος: Μεγάλη γιορτή της ορθοδοξίας σήμερα 11 Οκτωβρίου
Ήταν ένας από τους Επτά που επιλέχτηκε να φροντίσει τους φτωχούς της χριστιανικής κοινότητας στην Ιερουσαλήμ. Κήρυξε και φέρεται να έκανε θαύματα στη Σαμάρεια, και συνάντησε και βάπτισε έναν άντρα, ευνούχο, στο δρόμο από την Ιερουσαλήμ προς τη Γάζα, παραδοσιακά σηματοδοτώντας την έναρξη της Εκκλησίας της Αιθιοπίας. Αργότερα, ο Φίλιππος έζησε στην Καισάρεια με τις τέσσερις κόρες του, όπου τον επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος.
Καινή Διαθήκη
Ο Φίλιππος έφερε ελληνικό όνομα. Αναφέρεται για πρώτη φορά στις Πράξεις των Αποστόλων ως ένας από τους «Επτά Διακόνους» που επιλέχθηκαν να παρακολουθήσουν ορισμένες υποθέσεις της εκκλησίας στην Ιερουσαλήμ ως συνέπεια των παραπόνων των Ελλήνων εναντίον των Εβραίων.
Μετά το μαρτύριο του Στεφάνου πήγε στη «πόλη της Σαμάρειας», όπου κήρυξε με μεγάλη επιτυχία, με τον Σίμων τον μάγο να είναι ένας από τους μεταστραφούς του. Στη συνέχεια του είπε ένας άγγελος του Κυρίου να πάει στο δρόμο μεταξύ Ιερουσαλήμ και Γάζας. Εκεί δίδαξε και βάπτισε τον Αιθιοπικό ευνούχο. Έπειτα τον «συνεπήρε» το Άγιο Πνεύμα και «βρέθηκε στην Άζωτ» (Ashdod) και στη συνέχεια «περνούσε το κήρυγμα σε όλες τις πόλεις μέχρι που έφτασε στην Καισάρεια».
Εκεί μερικά χρόνια μετά, σύμφωνα με τις Πράξεις, όπου περιγράφεται ως «ευαγγελιστής» (ένας όρος που βρέθηκε ξανά στην Καινή Διαθήκη στις Επιστολές προς Εφεσίους 4:11 και Β’ προς Τιμόθεο 4:5), διασκεδάζει τον Απόστολο Παύλο και τον συνταξιδιώτη του στο δρόμο τους προς την Ιερουσαλήμ. Εκείνη την εποχή “είχε τέσσερις κόρες που προφήτευαν”.
Παράδοση
Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έγινε σύγχυση του Φιλίππου με τον Απόστολο Φίλιππο. Η σύγχυση ήταν ακόμη πιο εύκολη γιατί, ως αξιόλογο μέλος της αποστολικής διακονίας, μπορεί εύκολα να περιγραφεί ως απόστολος με την ευρύτερη έννοια αυτής της λέξης, πέρα από τους αρχικούς 12 Αποστόλους. Μια καθυστερημένη παράδοση τον περιγράφει εγκατεστημένο στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας, όπου έγινε ο επίσκοπος της εκκλησίας τους.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας χάριτος, πλήρης ὑπάρχων, διηκόνησας, τὴ Ἐκκλησία, ὡς Διάκονος Τοῦ Λόγου Ἀπόστολε, θεοσημείαις δὲ θείαις χρησάμενος, τῆς Σαμαρείας τὰ πλήθη κατηύγασας. Μάκαρ Φίλιππε, Χριστὸν τὸν θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε Ἅγιε Φίλιππε, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’, Ἐπεφάνης σήμερον.
Μιμητὴς γενόμενος, τοῦ Διδασκάλου, δι’ αὐτὸν Ἀπόστολε, ταὶς τῶν Ἁγίων τῶν αὐτοῦ, χρείαις πιστῶς διηκόνησας, ὅθεν σὲ πάντες, πιστοὶ μακαρίζομεν.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ἐλατὴρ τῶν δαιμόνων ἀναδειχθείς, καὶ φωστὴρ τῶν ἐν σκότει ἀποφανείς, ἔδειξας τὸν Ἥλιον, ἐκ Παρθένου ἐκλάμψαντα, καὶ ναοὺς εἰδώλων, συντρίψας ἀνήγειρας, ἐκκλησίας Μάκαρ, εἰς δόξαν Θεοῦ ἡμῶν· ὅθεν σε τιμῶμεν, καὶ τὴν θείαν σου μνήμην, πιστῶς ἑορτάζομεν, καὶ συμφώνως βοῶμέν σοι· Ὦ Ἀπόστολε Φίλιππε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.