Για τους χριστιανούς πνευματικός είναι αυτός που έχει εμπειρία του 'Αγίου Πνεύματος, που το Πνεύμα του Θεού κατοικεί σε αυτόν. 'Υμείς δε ουκ εστέ εν σαρκί, αλλ᾽ εν Πνεύματι, είπερ Πνεύμα Θεού οικεί εν υμίν᾽ λέγει ο απόστολος Παύλος. Μιλώντας όμως για μετοχή στο ῞Αγιον Πνεύμα στον χώρο της Εκκλησίας, μιλάμε για ένα γεγονός που παραπέμπει κατ᾽ ευθείαν στον ίδιο τον Χριστό. Η εν 'Αγίω Πνεύματι ζωή είναι η εν Χριστώ ζωή.
Αυτό συμβαίνει διότι τον Χριστό Τον γνωρίζουμε στον βαθμό που το ῞Αγιον Πνεύμα μέσα στην ᾽Εκκλησία Τον φανερώνει στις καρδιές μας.
῎Αν το Πνεύμα του Θεού δεν ενεργούσε μέσα μας, αν ᾽Εκείνο δεν μας φώτιζε, ο Χριστός μπορεί να είχε επιτελέσει το απολυτρωτικό Του έργο για τη σωτηρία του κόσμου, αλλά θα παρέμενε ένας ξένος για εμάς.
᾽Εκείνο που το γενικό έργο σωτηρίας του Χριστού το έκανε και το κάνει οικείο, δικό μας, είναι το τρίτο πρόσωπο της ‘Αγίας Τριάδος, το Παράκλητον Πνεύμα, το ‘Οποίο ο Κύριος έστειλε στον κόσμο μετά την άνοδό Του στους Ουρανούς, ενεργοποιώντας έτσι την ίδρυση της ᾽Εκκλησίας ως ζωντανού σώματός Του από τον ῎Ιδιο.
Όπως το είπε, άλλωστε, παρηγορώντας τους μαθητές Του: ‘᾽Εάν εγώ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς᾽ (᾽Ιωάν. 16, 7).
Πως αποκτά κανείς το ῞Αγιον Πνεύμα; Ασφαλώς με τα μυστήρια. Διότι αυτά αποτελούν τους κρουνούς από τους οποίους προχέεται η χάρη του Θεού στους πιστούς. ᾽Αλλά τα μυστήρια δεν επενεργούν θετικά στους ανθρώπους κατά τρόπο μαγικό.
᾽Απαιτείται η προσωπική τους συμμετοχή και προσπάθεια. Κι εδώ εισέρχεται κανείς σ᾽ αυτό που ονομάζουμε ασκητική πνευματική ζωή.
Η ασκητική ζωή, ως προσωπικός αγώνας του ανθρώπου, αποτελεί την προϋπόθεση για να ενεργοποιούνται τα μυστήρια προς σωτηρία του ανθρώπου και να μην καταντούν ‘εις κρίμα ή εις κατάκριμα᾽.
Με την παρατήρηση βεβαίως ότι και ο αγώνας αυτός δεν γίνεται ερήμην του αγίου Πνεύματος. Η χάρη Αυτού δίνει τη δυνατότητα και της ασκητικής ζωής. ‘Ου του θέλοντος ουδέ του τρέχοντος, αλλά του ελεούντος Θεού᾽ (Ρωμ. 9, 16).