Ο Άγιος Μεθόδιος, ο οποίος έζησε κατά τους χρόνους του εικονομάχου αυτοκράτορος Θεοφίλου (829 – 842 μ.Χ.), καταγόταν από τις Συρακούσες της Σικελίας και από ευγενή οικογένεια.
Άγιος Μεθόδιος ο ομολογητής: Ο βίος του Αγίου που γιορτάζει σήμερα 14 Ιουνίου
Αφού επεράτωσε στη γενέτειρά του τις σπουδές του, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη προς εξεύρεση ανάλογης προς τη μόρφωση και τις ικανότητές του εργασίας.
Εκεί όμως, με προτροπή κάποιου μοναχού, αποσύρθηκε στη μονή Χηνολάκκου και εκάρη μοναχός. Διακρινόμενος για την ασκητικότητα, τη βαθιά μόρφωση, την ειλικρινή ευσέβεια και το καθαρό ηρωικό φρόνημά του, έγινε θαυμαστής και φίλος του Οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου και περιήλθε μαζί του διάφορους τόπους, βοηθώντας αυτόν στους υπέρ της προσκυνήσεως των αγίων εικόνων αγώνες του.
Κατ’ αρχάς ο αυτοκράτορας Θεόφιλος προσπάθησε να προσεταιρισθεί τον Άγιο Μεθόδιο, επιδαψιλεύοντας πολλές περιποιήσεις και επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προς αυτόν εκτίμηση.
Πιστός στην Ορθόδοξη πίστη του
Αυτός όμως, τιμώντας τον αυτοκράτορα, δεν έπαψε να παραμένει πιστός στην Ορθόδοξη πίστη του, να κατακρίνει με θάρρος και παρρησία τα κατά των αγίων εικόνων αυτοκρατορικά διατάγματα και να κατηχεί πολλούς του αυτοκρατορικού περιβάλλοντος στα θεία διδάγματα της Ορθοδοξίας.
Ένεκα όμως του υπερβολικού ζήλου του υπέρ των αγίων εικόνων, συνελήφθη, εμαστιγώθηκε με φρικώδη τρόπο και δέσμιος ερρίφθηκε, με δύο ληστές, εντός λάκκου στη νήσο του Αγίου Ανδρέου στην περιοχή του Ακρίτα, όπου παρέμεινε επί επτά ολόκληρα χρόνια, όχι δε στο ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στη νήσο Αντιγόνη, όπως θέλει διασωθείσα παράδοση.
Μετά το θάνατο του Θεοφίλου, η διαδεχθείσα αυτόν Θεοδώρα ανεκάλεσε τον Άγιο Μεθόδιο στην Κωνσταντινούπολη, κατόπιν υποδείξεως του Οσίου Ιωαννικίου, του εν Ολύμπω ασκήσαντος, και με κοινή ψήφο κλήρου και λαού, στις 12 Φεβρουαρίου 842 μ.Χ., ανήλθε στον Πατριαρχικό θρόνο.
Το ζήτημα των ιερών εικόνων
Πρώτο μέλημα του αγίου Πατριάρχου υπήρξε η οριστική ρύθμιση του ζητήματος των ιερών εικόνων. Προς το σκοπό αυτό, στις 19 Φεβρουαρίου 842 μ.Χ., συγκρότησε υπό την προεδρία του Σύνοδο, η οποία αναστήλωσε τις άγιες εικόνες και αναθεμάτισε τους αρχηγούς της εικονομαχίας.
Η αναστήλωση των εικόνων εορτάσθηκε δια μεγαλοπρεπούς ανά την πόλη λιτανείας, με συμμετοχή όλων των παρεπιδημούντων επισκόπων και κληρικών στην Κωνσταντινούπολη, της αυτοκράτειρας Θεοδώρας μετά του υπ’ αυτής επιτροπευομένου ανήλικου υιού της αυτοκράτορος Μιχαήλ και σύμπαντος του λαού της Κωνσταντινουπόλεως.
Έκτοτε εθεσπίσθηκε να εορτάζεται πανηγυρικά ο θρίαμβος αυτός της Ορθοδοξίας την Α’ Κυριακή των Νηστειών, της Ορθοδοξίας.
Οι Στουδίτες, φίλοι και σύμμαχοι του νέου Πατριάρχου, μέχρι της εκλογής του στον Πατριαρχικό θρόνο, ενώ έπρεπε να είναι ικανοποιημένοι από το θρίαμβο της Ορθοδοξίας, ξαφνικά έγιναν οι βιαιότεροι εχθροί του Αγίου Μεθοδίου.
Το τέλος του Αγίου
Τα αίτια της εχθρότητος αυτής των Στουδιτών είναι πολλαπλά. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι ο Άγιος Μεθόδιος εξελέγη Πατριάρχης, ενώ τέσσερις Στουδίτες συνυποψήφιοι αγνοήθηκαν.
Στη συνέχεια ο Άγιος Μεθόδιος εφρόντισε και μετεκομίσθησαν με τιμή στην Κωνσταντινούπολη τα ιερά λείψανα των τελειωθέντων στην εξορία Αγίων Νικηφόρου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και Θεοδώρου του Στουδίτου. Η μετακομιδή έλαβε χώρα στις 26 Ιανουαρίου 844 μ.Χ.
Τον υπόλοιπο βίο του διήλθε επουλώνοντας τις πληγές που προήλθαν από την εικονομαχία, ζώντας ασκητικά, παρά το υπέργηρο της ηλικίας του, διακρινόμενος στο χάρισμα της καλλιγραφίας και τη μεταγραφή πολλών Ψαλτηρίων.
Ο Άγιος Μεθόδιος εκοιμήθηκε με ειρήνη, το 847 μ.Χ., η δε Εκκλησία, επιβραβεύουσα τους υπέρ αυτής αγώνές του, τον κατέταξε μεταξύ των Ομολογητών της.
Προ του τάφου του Αγίου Μεθοδίου, στο ναό των Αγίων Αποστόλων, ο αυτοκράτορας ερχόμενος την δεύτερη ημέρα του Πάσχα προσευχόταν και άναβε κεριά.