Κοσμάς ο Αιτωλός: η ζωή του Αγίου

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: η ζωή του Αγίου

Σύμφωνα με τον π. Μεταλληνό ο Κοσμάς ο Αιτωλός, μοναχός, υπήρξε διδάσκαλος και φωτιστής του Γένους, εθνομάρτυρας και άγιος της Εκκλησίας.

Γεννήθηκε το 1714 στο Μέγα Δένδρο (κατ’ άλλους στον Ταξιάρχη), της επαρχίας Αποκούρου της Αιτωλίας. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στο ιεροδιδασκαλείο στη Σιγδίτσα της Παρνασσίδος και στη μονή Αγίας Παρασκευής στα Βραγγιανά των Αγράφων. Δίδαξε ως «υποδιδάσκαλος» στη Λομποτινά Ναυπακτίας και σε άλλα χωριά.

Επιθυμώντας να λάβει μια ανώτερη παιδεία πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή (μονή Βατοπεδίου) γύρω στο 1750, όπου είχε δασκάλους τον Παν.Παλαμά, τον Ευγένιο Βούλγαρη και τον Νικ. Τζαρτζούλη.

Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Ο Άγιος γνωρίζοντας ότι το Έθνος κινδύνευε, δεν ησύχαζε και φλεγόταν να διδάξει τους υπόδουλους Έλληνες. Εν έτει 1759 και με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκινάει τις περιοδείες του ανά την Ελλάδα, διδάσκοντας σε πόλεις χωριά και κώμες.

Σύμφωνα με τον Μενούνο, μέσα σε 16 χρόνια ίδρυσε περίπου 200 σχολεία .

Στα διδάγματά του, παρότρυνε τους γονείς να σπουδάζουν τα παιδιά τους Ελληνικά, τα οποία είναι η «γλώσσα της Εκκλησίας». Οι περιοδείες του είχαν σα στόχο
την αφύπνιση του ελληνισμού και αυτό το καταφέρνει με την προτροπή του για μόρφωση. Τα κηρύγματά του είχαν τεράστια απήχηση.

Εκτός από τη σημασία της ε λληνικής γλώσσας, ο Άγιος Κοσμάς αναφέρεται στα διδάγματά τουσυχνά και στο “ποθούμενο” που ήταν η απελευθέρωση του γένους.

Ένα από τα χαρακτηριστικά του ήταν η απόλυτη αφιλοχρηματία. Έλεγε χαρακτηριστικά επί λέξει: «Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ».

Τελικά συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24 Αυγούστου, του 1779 στο χωριό Κολικόντασι κοντά στην πόλη του Βερατίου στη Βόρεια Ήπειρο.

Το λείψανο του το έριξαν στα νερά του πόταμου Άψου. Παρά την πέτρα που του είχαν δέσει στον λαιμό, το λείψανο επέπλεε. Βρέθηκε από τον Ιερέα Μάρκο κι ενταφιάσθηκε στη μονή της Θεοτόκου Αρδονίτσας Β. Ηπείρου, όπου και ανευρέθη.

Το 1961ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και εορτάζεται στις 24 Αυγούστου.Σύμφωνα με τον π. Μεταλληνό,το κήρυγμα του προέβαλλε
το ορθοδοξοπατερικό ήθος μέσα από τον ρεαλισμό της εν Χριστώ σωτηρίας.

Δεν ήταν άχρωμη ηθικολογία, αλλά θεολογία και πατερικό στην ουσία του. Γι’ αυτό έστηνε έναν ξύλινο σταυρό (πολλοί από αυτούς έχουν σωθεί) και δίδασκε στη σκιά του, καλώντας τον λαό στα μυστήρια (ευχέλαιο, εξομολόγηση, Θεία Ευχαριστία).