ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ: Στην παραδοσιακή αγιολογική φιλολογία, τη σχετική με το μεγαλομάρτυρα και πολιούχο της Θεσσαλονίκης, Άγιο Δημήτριο (μαρτύρια, θαύματα, ύμνοι), ανήκουν και οι εγκωμιαστικοί λόγοι κάθε εποχής.
Στον αγιόδωρο ναό του, που η ιστορία του, σύμφωνα και με την αρχαιολογική σκαπάνη, αρχίζει από την πρώιμη κωνστάντεια εποχή και κατόπιν στον πρώτο ναό του αγίου που κτίστηκε από το Λεόντιο μεταξύ του 412-13, συγκεντρώνονταν πλήθη ευσεβών απ’ όλη την αυτοκρατορία.
Μαζί με το λαό και οι αυτοκράτορες συνέβαλαν στη διάδοση της λατρείας του Αγίου Δημητρίου (στην ανάπτυξη δηλαδή της εντός της εκκλησίας του Χριστού τιμής του).
Από επιγραφές πληροφορούμαστε για την ευλάβεια των αυτοκρατόρων προς το μάρτυρα.
Από τον οίκο των Μακεδόνων, οι ηγεμόνες αυτού επικαλούνταν τους στρατηλάτες Αγίους Θεοδώρους, Άγιο Γεώργιο και Άγιο Δημήτριο και ιδιαίτερα ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος.
Η αναφορά αυτή στους στρατηλάτες επηρέασε τη χάραξη βυζαντινών νομισμάτων και τη δημιουργία σφραγίδων, όπου υπάρχουν οι μορφές τους και ιδιαίτερα του Αγίου Δημητρίου.
Άγιος Δημήτριος: Αρματωμένος την Αρματωσιά του Θεού
Την πράξη αυτή των Ελλήνων θα μιμηθούν λίγο αργότερα και οι Βούλγαροι κατά τη δημιουργία του δεύτερου βουλγαρικού κράτους.
Η συνέχεια στο άρθρο Άγιος Δημήτριος – 26 Οκτωβρίου: Εικόνα, έθιμα και παραδόσεις στη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας