Αγίων Αναργύρων γιορτή: Ο Κοσμάς και ο Δαμιανός κατάγονταν από την Κιλικία της Μικράς Ασίας.
Έζησαν τον 3ο αιώνα και άσκησαν και αυτοί το επάγγελμα του γιατρού, όπως και οι συνονόματοί τους άγιοι που έζησαν περίπου την ίδια εποχή στη Ρώμη.
Οι γονείς τους τούς μεγάλωσαν με χριστιανική ανατροφή, και κυρίως η μητέρα τους, Θεοδότη, που έμεινε νωρίς χήρα.
Τα δύο αδέλφια σπούδασαν πολλές επιστήμες, αλλά επιδόθηκαν στην ιατρική, όπου προσέφεραν τις υπηρεσίες τους αφιλοκερδώς.
Οι δύο άγιοι είχαν τη δυνατότητα να θεραπεύουν την κάθε σωματική ασθένεια, όπως και την κάθε ψυχική, αλλά και να θαυματουργούν με τη Χάρη του Παναγίου Πνεύματος, χάρισμα που είχαν μόνο οι Απόστολοι του Χριστού.
Δε δέχονταν χρήματα από κανέναν, αλλά ούτε και τις ανθρώπινες ευχαριστίες από τους ασθενείς τους, συμβουλεύοντάς τους μάλιστα να ευχαριστούν το Θεό, επειδή απ’ Αυτόν γίνονται όλες οι ευεργεσίες και οι θεραπείες.
Συνάμα είχαν αναλάβει και το έργο της ποιμαντικής διακονίας της περιοχής τους.
Χάρη στο παράδειγμά τους πολλοί οδηγήθηκαν στην Εκκλησία.
Τα δύο αδέλφια πιθανώς εκοιμήθησαν ειρηνικώς και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.
Σύμφωνα όμως με μια άλλη περιγραφή, τα δύο αδέλφια οδηγήθηκαν στον τοπικό άρχοντα Λυσία, όπου βασανίστηκαν και τελικά αποκεφαλίστηκαν.
Τα λείψανα των Αγίων
Τα λείψανα των δύο αγίων γνώρισαν μεγάλη τιμή κατά τη Βυζαντινή Περίοδο.
Αυτό συνέβη διότι ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός μετέφερε τα λείψανά τους και τα τοποθέτησε σε μεγαλοπρεπή ναό που έχτισε, ενώ αργότερα μεταφέρθηκαν και στη Ρώμη.
Στους Αγίους Κοσμά και Δαμιανό επίσης αποδίδεται και η πρώτη μεταμόσχευση ποδιού.
Η παράδοση μάλιστα διέσωσε και σχετικούς πίνακες στη Δύση και τοιχογραφίες στην Ανατολή.
Την ακολουθία τους τη συνέγραψε ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Στην αγιογραφία της Εκκλησίας μας παριστάνονται πάντα να κρατούν τα ιατρικά εργαλεία και το κουτί των φαρμάκων, έτοιμοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους ασθενείς.
Γι’ αυτόν το λόγο, όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα και τα ιατρικά σωματεία της χώρας έχουν ανακηρύξει τους Αγίους Αναργύρους προστάτες τους.
Οι πιο γνωστοί Ανάργυροι:
Κοσμάς και Δαμιανός, Ανάργυροι εκ Ρώμης.
Τα δύο αδέλφια κατόρθωσαν να προσηλυτίσουν στον Χριστιανισμό τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Καρίνο (282-285). Προκάλεσαν, όμως, τον φθόνο του δασκάλου τους στην ιατρική και με δόλο οδηγήθηκαν από αυτόν σ’ ένα λόφο κοντά στη Ρώμη, δήθεν για τη συλλογή ιαματικών βοτάνων, και εκεί λιθοβολήθηκαν μέχρι θανάτου. Η μνήμη τους εορτάζεται την 1η Ιουλίου.
Κοσμάς, Δαμιανός, Άνθιμος, Ευπρέπιος και Λεόντιος, Ανάργυροι οι εξ Αραβίας.
Τα πέντε αδέλφια αποκεφαλίστηκαν μετά από φρικτά βασανιστήρια, στα οποία υποβλήθηκαν από τον έπαρχο των Αιγών Λυσία επί Ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284-305). Η μνήμη του εορτάζεται στις 17 Οκτωβρίου.
Κοσμάς και Δαμιανός, οι Ανάργυροι
Δύο αδέλφια ιατροί από την Ασία. Συνεορτάζονται την 1η Νοεμβρίου.
Κύρος και Ιωάννης, Ανάργυροι Μάρτυρες
Ο Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια και ο Ιωάννης από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Ασκήτευσαν και οι δυο σε μοναστήρι του Αραβικού Κόλπου και μαρτύρησαν με αποκεφαλισμό μαζί με την Αθανασία και τις τρεις κόρες της Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία, επί Διοκλητιανού (284-305). Συνεορτάζονται στις 31 Ιανουαρίου.
Παντελεήμων μεγαλομάρτυρας ο ιαματικός
Καταγόταν από τη Νικομήδεια και θεράπευε τους ασθενείς χωρίς αμοιβή, γι’ αυτό κατατάσσεται στη χορεία των Αναργύρων. Μαρτύρησε με αποκεφαλισμό επί συναυτοκράτορος Μαξιμιανού (286-305). Η μνήμη του εορτάζεται στις 27 Ιουλίου.
Ερμόλαος ο Ανάργυρος
Ιατρός και ιερέας από τη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας, η μνήμη του οποίου εορτάζεται στις 26 Ιουλίου.
Διομήδης ο Μάρτυρας
Ιατρός από την Ταρσό της Κιλικίας, που αποκεφαλίστηκε με διαταγή του Διοκλητιανού (284-305). Η μνήμη του εορτάζεται στις 16 Αυγούστου.
Όσιο Σαμψών ο ξενοδόχος
Γιατρός από τη Ρώμη, που έζησε την εποχή του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανού. Διέθεσε όλη την περιουσία του και έθεσε την επιστήμη του στην υπηρεσία των φτωχών και των πασχόντων. Η μνήμη του τιμάται στις 27 Ιουνίου.