Λάμπρου Κ. Σκόντζου.
Ένα από τα σοβαρότερα και δυσεπίλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινωνία και βαίνει ολοένα επιδεινούμενο, είναι η νεανική βία.
Εδώ και χρόνια πληροφορούμασταν για πράξεις ακραίας βίας στις δυτικές κοινωνίας, για συχνά αναίτιες, μαζικές δολοφονίες σε σχολεία και αλλαχού, από οπλισμένους «οργισμένους» νέους, κατά κανόνα ανήλικους.
Αλλά, δυστυχώς αυτή η κατάσταση έφτασε και στην πατρίδα μας, προκαλώντας δικαιολογημένη ανησυχία στους γονείς, στους εκπαιδευτικούς και γενικά σε κάθε ευαισθητοποιημένο και σκεπτόμενο πολίτη.
Πρόσφατα, λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης, η κυβέρνηση αποφάσισε να εφαρμόσει δραστικά αποτρεπτικά και κατασταλτικά μέτρα, αμφιβόλου, κατά τη γνώμη μας, αποτελεσματικότητας.
Και τούτο διότι, όπου εφαρμόστηκαν ανάλογα μέτρα, η νεανική βία, όχι μόνον δεν εξαλείφτηκε, αλλά μάλλον αυξήθηκε, διότι τα όποια αποτρεπτικά και κατασταλτικά μέτρα λειτουργούν στην παιδική ψυχοσύνθεση ως «πράξεις βίας»! Η βία φέρνει βία!
Η καθημερινή σχεδόν ειδησεογραφία δημοσιοποιεί πράξεις νεανικής βίας, οι οποίες αγγίζουν συχνά τα όρια ειδεχθών εγκλημάτων.
Ένα ανεξήγητο μίσος και μια σφοδρή επιθυμία για εκδίκηση είναι φωλιασμένη σε παιδικές ψυχές. Και λέμε ανεξήγητο, διότι είναι γνωστό, ότι οι αδιάφθορες από πάθη και κακίες παιδικές ψυχές κανονικά θα έπρεπε να είναι πλημυρισμένες από αθωότητα, καλοσύνη, φιλία και αγάπη, ώστε να διερωτόμαστε, εμείς οι ηλικιωμένοι και ιδιαίτερα όσοι ασκήσαμε το λειτούργημα του εκπαιδευτικού: πως είναι δυνατόν να έχει συμβεί τέτοια μεγάλη ανατροπή;
Ειδικοί επιστήμονες (ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, παιδαγωγοί, νομικοί, κλπ) εκφέρουν διάφορες γνώμες για το δυσμενές και ανησυχητικό αυτό φαινόμενο και προτείνουν ανάλογες λύσεις, οι οποίες όμως δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα.
Ως αιτίες διαγιγνώσκουν εγγενείς παθογένειες του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος, όπως έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας, διαλυμένες οικογένειες, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, οικονομικά προβλήματα, απαισιοδοξία για το μέλλον, απουσία οραμάτων, κ.α. Ακόμη φαίνεται να ευθύνεται, η απουσία υγιών προτύπων και ο μιμητισμός σαθρών προτύπων.
Ακόμα, η καλλιέργεια βίαιων προτύπων και βιαιότητας από τα ΜΜΕ και κύρια το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιδρά αναμφίβολα αρνητικά στις παιδικές ψυχές, εκτοπίζοντας την αθωότητα και γεμίζοντάς τις με αισθήματα ανωτερότητας, επιβολής, ταπείνωσης και εξουδετέρωσης των άλλων, θεωρώντας τους a priori ως αντιπάλους, από τους οποίους «κινδυνεύει» το απολυτοποιημένο «εγώ» τους.
Δεν διαφωνούμε ότι τα ανωτέρω είναι αιτίες που προκαλούν την παιδική βία.
Η διαφωνία μας είναι ότι υπάρχει κάτι πολύ βαθύτερο, που την καλλιεργεί και την εκδηλώνει, με τα γνωστά και συχνά τραγικά αποτελέσματα.
Κατά τη γνώμη μας είναι η απουσία και η μη καλλιέργειας υψηλών ιδανικών στην σύγχρονη νεολαία.
Με άλλα λόγια το πρόβλημα της νεανικής βίας είναι κατά βάσιν πνευματικό. Και εξηγούμεθα.
Ζούμε στην τραγική εποχή, της νεωτερικότητας και μετανεωτερικότητας, όπου απεμπολούνται οι πνευματικές και ηθικές αξίες του παρελθόντος, οι οποίες έχουν διαχρονικό και πανανθρώπινο χαρακτήρα και οι οποίες στήριζαν για αιώνες τις κοινωνίες και δημιουργούσαν πολιτισμό.
Κύρια απεμπολείται με σφοδρότητα η πίστη στο Θεό, υπό την επίδραση και διαλυτική δράση σαθρών αθεϊστικών και μηδενιστικών αντιλήψεων, ότι δήθεν αυτή αποτελεί «ουτοπία» και το χειρότερο, «ανασταλτικό παράγοντα της επιστήμης»!
Ιδιαίτερα απεμπολείται και πολεμείται η χριστιανική πίστη, ότι δήθεν, με τα «μονολιθικά και αναχρονιστικά» δόγματά της, «καταστρατηγεί την ανθρώπινη ελευθερία» και με τις ηθικές της αρχές θέτει «απαράδεκτους φραγμούς», για τις «απολαύσεις της ζωής»!
Το ακόμα χειρότερο είναι ότι επινοήθηκε, τις τελευταίες δεκαετίες, από σκοτεινά μυαλά ένα άλλο είδους θρησκευτικότητας και ένα άλλου είδους «ηθικότητας», που θα τείνει να αντικαταστήσει την πίστη στο Θεό και την χριστιανική ηθική.
Είναι το νεωστί εμφανισθέν παγκόσμιο κίνημα της «Νέας Υδροχοϊκής Εποχής», το οποίο αντικαθιστά την πίστη στο Θεό με την πίστη σε έναν αναίσθητο απρόσωπο «θεό», την απρόσωπη «συμπαντική συνειδητότητα», ο οποίος «λατρεύεται» δια του αποκρυφισμού.
Επίσης αντικαθιστούν και την χριστιανική ηθική με το «φυσικώς ζειν», που σημαίνει ότι ο σύγχρονος άνθρωπος καλείται να ζει με ό,τι του υπαγορεύουν τα τυφλά ένστικτά του, χωρίς κανένα ηθικό φραγμό!
Το σατανικό αυτό κίνημα πασχίζει να εμπεδώσει στον σύγχρονο άνθρωπο την ψευδαίσθηση, ότι δήθεν είναι ο ίδιος «θεός» και ως εκ τούτου αποτελεί το «κέντρο του κόσμου» και έτσι οφείλουν οι πάντες να υποτάσσονται στο «εγώ» του, στην «θεότητά» του!
Αυτό είναι, εν ολίγοις, το διαμορφούμενο και επικρατούν σύγχρονο πνευματικό κλίμα, το οποίο διαμορφώνει την καθόλου ατομική και κοινωνική ζωή. Μέσα σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον έρχονται στον κόσμο τα παιδιά μας, μεγαλώνοντας απογυμνωμένα από πνευματικές και ηθικές αξίες, στην πλειοψηφία των συγχρόνων οικογενειών.
Εν ολίγοις, βλέπουν τους γονείς τους αδιάφορους ή και εχθρικούς προς την πίστη στο Θεό και να έχουν ελάχιστη, τυπική ή και καθόλου σχέση με την Εκκλησία.
Πολλούς να μην βαπτίζουν πλέον τα παιδιά τους. Τις μητέρες τους να αμελούν ή να αντιδρούν στον εκκλησιασμό και στην Θεία Κοινωνία τους.
Να μην τα σταυρώνουν όπως έκαναν οι παλιότερες μητέρες, να μην τους μιλούν για το Χριστό και την Παναγία, να μην τους κρεμούν στα κρεβάτια τους τον Τίμιο Σταυρό και εικονίσματα. Να μην τα μάθουν να προσεύχονται, κ.α.
Κι ακόμα, η προσευχή, το άναμμα κανδηλιού, το θυμίαμα και η ύπαρξη Ιερών Εικόνων απουσιάζουν παντελώς από τα σύγχρονα σπίτια, τη θέση των οποίων έχουν πάρει «έργα τέχνης», συχνά με άσεμνο και αποκρυφιστικό περιεχόμενο.
Αντίθετα, στα σπίτια ακούγονται συχνά βλασφημίες των θείων, λοιδορίες για τα ιερά πρόσωπα της χριστιανικής μας πίστεως και την πίστη στην Θεία Πρόνοια έχει αντικαταστήσει η Αστρολογία και κάθε μορφής μελλοντολογία.
Η μόνη «κατήχηση» στο σπίτι είναι αυτή που θα διαμορφώσει το χαρακτήρα των παιδιών να είναι «καπάτσα», να μην «πιάνονται κορόιδα», να έχουν «τσαγανό», να «βγαίνουν από πάνω»!
Οι αισχρολογίες των μεγάλων μπροστά τους και οι ασχημοσύνες, θεωρούνται «φυσικές», έτσι, για «να μαθαίνουν»!
Οι γονείς καυχώνται και καμαρώνουν για τις «ερωτικές κατακτήσεις» τους. Για εγκράτεια, σεβασμό στον άλλον, ούτε λόγος!
Αλλά και τα σύγχρονα σχολεία δεν αποτελούν πλέον εργαστήρια διάπλασης χαρακτήρων των παιδιών, όπως είναι η κύρια αποστολή τους, αλλά περιορίζονται στην εμπέδωση «ψυχρών» γνώσεων, για επαγγελματική και μόνον καριέρα.
Η θρησκευτική αγωγή έχει υποβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες, απογυμνωμένη από τον κατηχητικό της χαρακτήρα και καταντώντας ένα ανούσιο μάθημα, με διαθρησκειακό περιεχόμενο, ενταγμένο στον σύγχρονο θρησκευτικό συγκρητισμό.
Μάλιστα, στο Δημοτικό, ενώ τα Θρησκευτικά υπάρχουν τυπικά ως μάθημα, δεν διδάσκεται σχεδόν ποτέ, ώστε οι μαθητές μπαίνοντας στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχουν παντελή άγνοια των στοιχειωδών αρχών της χριστιανικής πίστεως.
Ακόμα, για λόγους «συνειδησιακούς» χιλιάδες γονείς ζητούν την απαλλαγή των παιδιών τους από το μάθημα των Θρησκευτικών.
Τέλος ο εκκλησιασμός των μαθητών και σπάνιες θρησκευτικές εκδηλώσεις στα σχολεία θυμίζουν μάλλον παρωδία, λογίζεται «εκδρομή», ευκαιρία για σκόλη από τα μαθήματα!
Παρά ταύτα και για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, υπάρχουν και πολλά σχολεία, με άξιους εκπαιδευτικούς που δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες.
Η πνευματική πενία των νέων «εξανεμίζεται» εντελώς από τις συναναστροφές με παιδιά οικογενειών αθεϊστών και αμοραλιστών και κύρια από την κατά κόρον ενασχόληση με το διαδίκτυο, με τις «περιηγήσεις» ατέλειωτων ωρών σε χιλιάδες ιστοσελίδες, αμφιβόλου καταλληλότητας.
Οι γονείς απορροφημένοι από την καθημερινότητά τους και τα επαγγελματικά και άλλα προβλήματά τους, αφήνουν τα παιδιά στην «παρέα» του διαδικτύου, με «δασκάλους» αμφιβόλου ηθικότητας πρόσωπα!
Οι ως άνω επισημάνσεις μας, δεν γίνονται αποδεκτές από την σύγχρονη αποστατημένη κοινωνία (γονείς, εκπαιδευτική κοινότητα, επιστήμονες, πολιτικούς, κλπ), αλλά μάλλον χαρακτηρίζονται ως «ασήμαντες» και εν πολλοίς, «σκοταδιστικές» και «αναχρονιστικές».
Παρά ταύτα δεν θα πάψουμε να διαλαλούμε παντάπασι ότι η ρίζα όλων των κακών είναι η αμαρτία, η οποία υπαγορεύεται από τον διάβολο και υλοποιείται από ανθρώπους, οι οποίοι ενδίδουν στον «αρχέκακο».
Η αμαρτία «στραπατσάρει» τον άνθρωπο, ενώ αντίθετα, η πίστη στο Θεό, όχι στον «οποιονδήποτε», αλλά τον αληθινό Τριαδικό Θεό και στον Σωτήρα μας Ιησού Χριστό, δημιουργεί αληθινούς ανθρώπους.
Η αιωνίου κύρους θεία διδασκαλία Του, μαζί με την συνειδητή εκκλησιαστική ζωή, ανακαινίζουν τον πτωτικό άνθρωπο, μεταμορφώνοντάς τον σε «καινή κτίση» (Β΄ Κορ.5,17).
Εν προκειμένω, η κύρια αιτία του προβλήματος της νεανικής βίας είναι η γενικότερη αποστασία της κοινωνίας από το Θεό, η αμαρτία, η πηγή κάθε κακού.
Ως εκ τούτου, οι νομιζόμενες ως γενεσιουργές αιτίες της νεανικής βίας, που διαπιστώνει η επιστήμη, είναι τα αποτελέσματα της αμαρτίας, σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. Αυτά τα τραγικά αποτελέσματα έχουν αντίκτυπο και στην παιδική παραβατικότητα.
Η ορθόδοξη χριστιανική μας πίστη μας δείχνει τον δρόμο για την έξοδό μας από τα αδιέξοδα, που μας εγκλωβίζει η αμαρτία.
Η λύση οριστική λύση της νεανικής βίας και όλων των προβλημάτων των παιδιών μας βρίσκεται στον ελληνορθόδοξο τρόπο ζωής.
Μόνον αυτός δημιουργεί αληθινές και ολοκληρωμένες προσωπικότητες, οι οποίες σέβονται τον «άλλον» ως υπέρτατη αξία, ως εικόνα του Θεού (Γεν.1,26).
Αν θέλουμε, λοιπόν, να έχει μέλλον η κοινωνία μας, απαιτείται να διδάξουμε και να πείσουμε τα παιδιά μας, τα φυτώρια της αυριανής κοινωνίας, ότι ο «άλλος», ανεξάρτητα ποιος είναι, δεν είναι αντίπαλός μας, αλλά αδελφός μας, συνοδοιπόρος στην κοινή ζωή μας, άξιος να είναι αποδέκτης του σεβασμού μας, της αλληλεγγύης και της αγάπης μας.
Οφείλουμε να τους γνωρίσουμε τον «χρυσό κανόνα», που δίδαξε ο Χριστός: «Πάντα οὖν ὅσα ἂν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς» (Ματθ.7,12). Επίσης οφείλουμε στα παιδιά μας, είμαστε γι’ αυτά, έμπρακτα καλά παραδείγματα, (και) με την συμπεριφορά μας προς τους συνανθρώπους μας, «ἐν πνεύματι πρᾳότητος» (Γαλ.6,2) και «μη έριδι και ζήλω» (Ρωμ.13,13).
Να μην λησμονούμε, τέλος, την ρητή συμβουλή του αποστόλου Παύλου: «μηδενὶ μηδὲν ὀφείλετε εἰ μὴ τὸ ἀγαπᾶν ἀλλήλους. ὁ γὰρ ἀγαπῶν τὸν ἕτερον νόμον πεπλήρωκε» (Ρωμ.13,8) και την διαβεβαίωσή του: «ὅσοι τῷ κανόνι τούτῳ στοιχήσουσιν, εἰρήνη ἐπ’ αὐτοὺς καὶ ἔλεος» (Γαλ.6,16).
Κι ακόμη, να συνειδητοποιήσουμε το αναντίρρητο γεγονός, ότι ο αλληλοσεβασμός είναι βασικό ιδίωμα των ανθρώπινης φύσεώς μας, όπως τονίζει ο Μ. Βασίλειος: «Ουδέν γαρ ούτως ίδιον της φύσεως ημών, ως το κοινωνείν αλλήλοις και χρήζειν αλλήλων και αγαπάν το ομόφυλον» (Μ. Βασίλειος, Όροι κατά πλάτος, 3,1.P.G.31,917)!