Άγιος Πορφύριος: Η αρετή είναι γνώση.
Όλο το μυστικό είναι η προσευχή, το δόσιμο, η αγάπη στον Χριστό. Η μοναχική ζωή είναι ζωή χαρισάμενη.
Μεγάλο πράγμα η υπακοή. Είναι το μυστήριο της πνευματικής ζωής. Υπακοή με χαρά, με ευχαρίστηση. Αυτή η υπακοή συγκινεί τον Θεό.
Με την υπακοή αλλάζεις σ’ όλα. Γίνεσαι γρήγορος, έξυπνος. Ο Χριστός μου έδωσε την Χάρη να κάνω υπακοή. Ό,τι έχω, απ’ την υπακοή το έχω.
Ο Γέροντας παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στην ζωή μας. Όταν ζήτε μαζί μ’ έναν άγιο Γέροντα, αγιοποιείσθε κι εσείς. Παίρνετε κάτι απ’ τις άγιες συνήθειές του, απ’ τα λόγια του, την σιωπή του, την προσευχή του.
Αν δεν έχης υπακοή, δεν έχεις την Χάρη του Θεού. Η έλλειψη υπακοής οφείλεται στον εγωισμό και την φιλαυτία. Στην ταπείνωση και την υπακοή βρίσκει ο άνθρωπος την αληθινή ελευθερία.
Ν’ αγαπήσετε την μελέτη. Εγώ όσο ακούω το Ψαλτήρι και τους Κανόνες, τόσο δεν τα χορταίνω. Να διαβάζετε καθαρά, μία-μία τις λέξεις. Να τις λέτε και να τις ακούτε κιόλας, αυτό πολύ βοηθάει. Κι όπου βλέπετε και υπάρχει πολλή ουσία, να το ξαναδιαβάζετε για να το καταλάβετε καλύτερα.
Οι Ακολουθίες είναι μεγάλη υπόθεση. Όσο μπορεί κανείς να φεύγη από τον τύπο και να κοιτάζη την ουσία. Δηλαδή να το θέλη, να ευχαριστήται με την προσευχή, με την συνομιλία μετά του Θεού. Την ακολουθία της θείας Μεταλήψεως όταν την διαβάση και ο πιο αμαρτωλός, αγιάζεται.
Να επιδιώκετε την κούραση την σωματική. Κι όταν λέμε κόπο, εννοούμε και την προσευχή της νύχτας. Πολύ ωφελεί να σηκώνεστε την νύχτα για προσευχή. Ω, τι γίνεται στο Άγιον Όρος τη νύχτα! Ευωδία, λιβάνι, άγγελοι, προσευχές. Οι άγγελοι παίρνουν τις προσευχές των Αγίων και τις πηγαίνουν στον Θεό. Μυστήριο!
Όταν ο σωματικός κόπος –μετάνοιες, αγρυπνίες, θυσίες– γίνεται με αγάπη, με έρωτα, τότε δεν βλάπτει το σώμα.
Να μην λυπάσθε το σώμα. Να το παιδεύετε. Πρέπει να κάνετε θυσία, άσκηση. Άσκηση πνευματική και σωματική. Χωρίς άσκηση δεν γίνεται τίποτα. Εγώ μικρός έκανα τρεις χιλιάδες μετάνοιες την ημέρα και δεν κουραζόμουνα, ήμουνα πολύ σκληραγωγημένος. Παίδευα τον εαυτό μου, περιφρονούσα τον κόπο.
Όταν βρίσκωμαι σε τόπους όπου έζησαν Άγιοι, πριν προλάβω να προσευχηθώ, αμέσως ο αγιασμένος τόπος μ’ ανεβάζει στα ουράνια· όπως για παράδειγμα η Πάτμος, το Άγιον Όρος, η Νταού Πεντέλης….
Η αγάπη για τον Χριστό κάνει κόπο … για τον Αγαπημένο!
Ας ριχθούμε στην αγκαλιά του Χριστού. Όταν έλθη ο Χριστός, κερδίσαμε το παν!
Ο Χριστός «χοντρές» ψυχές δεν θέλει κοντά Του. Η ψυχή πρέπει να γίνη άξια του Χριστού. Η μετάνοια η αληθινή θα φέρη τον αγιασμό.
Ο Χριστός είναι ευγενής. Δεν θέλει να εκβιάση την ελευθερία που ο ίδιος μας έχει δώσει. Στέκει έξω απ’ την θύρα της ψυχής μας και χτυπάει απαλά. Αν Του ανοίξουμε, θα έλθη μέσα μας και θα μας δώση τα πάντα.
Όπως Εκείνος κρούει με ευγένεια την πόρτα της ψυχής μας, έτσι κι εμείς να ζητάμε ευγενικά αυτό που επιθυμούμε και, αν ο Κύριος δεν απαντάη, να σταματάμε να το ζητάμε. Όταν ο Θεός δεν μας δίδη κάτι που επίμονα ζητάμε, έχει τον λόγο Του. Στον Θεό να προσευχώμαστε απλά και απαλά.