Άγιος Πορφύριος: Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να γίνεται μυστικά, να μη γίνεται αντιληπτή όχι μόνο απ᾿ τους άλλους, αλλά ούτε κι από σας τους ίδιους.
Ό,τι κάνει ο καλός εαυτός σας, να μην το παίρνει είδηση ο κακός.
«Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου». Αριστερά είναι ο αντίθετος εαυτός μας, που, όταν το πάρει είδηση, θα τα χαλάσει όλα. Ο αντίθετος είναι ο κακός εαυτός μας – το λέμε έτσι πιο εξευγενισμένα. Νέος είναι ο εν Χριστώ εαυτός μας, ενώ ο άλλος είναι ο παλαιός.
Χρειάζεται τέχνη, για να μην παίρνει είδηση ο παλαιός. Χρειάζεται τέχνη και κυρίως η χάρις του Θεού.
Υπάρχουν μερικά μυστικά. Το Ευαγγέλιο και ο ίδιος ο Χριστός μας προτρέπει πως πρέπει να προλαμβάνομε ορισμένα πράγματα, που θα μας δυσκολεύσουν στον αγώνα μας. Γι᾿αυτό λέγει αυτό το: «Μη γνώτω η αριστερά σου…». Για παράδειγμα, θέλετε να γευθείτε μια χαρά απ᾿ τον Θεό;
Ποιο είναι εδώ το μυστικό;
Έστω κι αν την πιστεύετε κι αν τη ζητάτε τη χαρά και λέτε, «δεν μπορεί παρά να μου τήνε δώσει ο Θεός», Εκείνος δεν τη δίδει. Και αιτία είστε εσείς οι ίδιοι. Όχι ότι ο Θεός δεν θέλει να τη δώσει αυτή τη χαρά, αλλά όλο το μυστικό είναι η δική μας απλότης και απαλότης.
Όταν λείπει η απλότης και λέτε, «θα κάνω αυτό κι ο Θεός θα μου δώσει αυτό που ζητώ, θα κάνω εκείνο, θα κάνω το άλλο…», δεν γίνεται. Ναί, να κάνω τούτο, το άλλο, αλλά με τόση μυστικότητα, με τόση απλότητα, με τόση απαλότητα, ώστε κι εγώ ο ίδιος που το ζητώ να μην το παίρνω είδηση.
Απλά, απαλά θα κάνετε το καθετί. Δεν θα κάνετε τίποτα με σκοπιμότητα. Να μη λέτε, «θα το κάνω έτσι, για να έλθει αυτό το αποτέλεσμα», αλλά θα το κάνετε έτσι απαλά, χωρίς να το ξέρετε.
Δηλαδή προσεύχεσθε απλά και δεν σκέπτεσθε τι θα χαρίσει ο Θεός μες στην ψυχή σας. Δεν κάνετε υπολογισμούς. Ξέρετε, βέβαια, τι χαρίζει ο Θεός στην επαφή μαζί Του, αλλά είναι σαν να μην ξέρετε. Να μην το συζητάτε ούτε με τον εαυτό σας.
Έτσι, όταν λέτε την ευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», να τη λέτε απαλά, απλά και να μη σκέπτεσθε τίποτ᾿ άλλο παρά μόνο την ευχή. Αυτά είναι πολύ λεπτά πράγματα και χρειάζεται να επενεργήσει η χάρις του Θεού.